همشهری آنلاین - گروه سیاسی: بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل روز یکشنبه در پیامی ویدئویی از دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به دلیل ارسال تسلیحاتی که در دولت پیشین متوقف شده بود، قدردانی کرد و در اظهاراتی ضدایرانی گفت «این تسلیحات ابزارهایی را که اسرائیل برای پایان دادن به محور ترور ایران نیاز دارد، فراهم می‌کند.» این بیانیه، که بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های جهانی داشت، حکایت از تقویت روابط نظامی میان آمریکا و اسرائیل در دوره جدید ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در آمریکا دارد. اما تسلیحات ارسالی چه هستند؟ او چطور وعده صلح و جلوگیری از کشتار مردم در جنگ روسیه و اوکراین می‌دهد و همزمان به اسرائیل سلاح می‌دهد؟ سیاست تسلیحاتی آمریکا در این دوره چیست و چه اهداف راهبردی و اقتصادی‌ای را دنبال می‌کند؟
جزئیات تسلیحات ارسالی به اسرائیل
بر اساس گزارش‌های منتشرشده، تسلیحاتی که نتانیاهو به آن اشاره کرد شامل موارد زیر است:
بمب‌های سنگرشکن MK-84: این بمب‌های ۲۰۰۰ پوندی (۹۰۰ کیلوگرمی) که در دولت بایدن به دلیل نگرانی از تلفات غیرنظامی در غزه متوقف شده بود، برای تخریب تاسیسات زیرزمینی، مانند مراکز هسته‌ای احتمالی ایران، ضروری محاسبه شده‌اند. اسرائیل این بمب‌ها را در ژانویه ۲۰۲۵ دریافت کرد.
کیت‌های هدایت JDAM: این کیت‌ها بمب‌های معمولی را به تسلیحات دقیق تبدیل می‌کنند و برای حملات هدفمند به مواضع حزب‌الله و نیروهای ادعایی مرتبط با ایران در سوریه و لبنان استفاده می‌شوند.
موشک‌های هلفایر AGM-114: موشک‌های هوا به زمین که برای هلیکوپترهای تهاجمی طراحی شده‌اند و در بسته‌ای به ارزش ۶۶۰ میلیون دلار قرار دارند. تحویل این موشک‌ها تا سال ۲۰۲۸ ادامه خواهد داشت.
بمب‌های قطر کوچک (SDB): این تسلیحات برای حملات دقیق در مناطق متراکم مناسب‌اند و بخشی از محموله ۶.۷۵ میلیارد دلاری‌اند که تحویل آن از ۲۰۲۵ آغاز شده است.
این تسلیحات برای اسرائیل از اهمیت بالایی برخوردارند، زیرا به ادعای نتانیاهو، توانایی اسرائیل برای مقابله با تهدیدات ایران و گروه‌های نیابتی‌اش را تقویت می‌کنند. به‌ویژه MK-84 به دلیل قدرت نفوذ در تاسیسات زیرزمینی، در برابر برنامه هسته‌ای ایران کلیدی تلقی می‌شود.
تناقض میان وعده صلح و ارسال تسلیحات
ترامپ بارها اعلام کرده که دنبال صلح در خاورمیانه است، از جمله در سخنرانی ۴ فوریه ۲۰۲۵ در کنار نتانیاهو، که گفت: «امیدوارم این آتش‌بس آغاز صلحی پایدار باشد.» با این حال، ارسال تسلیحات سنگین به اسرائیل این پرسش را مطرح می‌کند که چرا چنین سیاستی را دنبال می‌کند. حداقل در گزارش‌های متعدد رسانه‌ای خارجی این تناقض چنین در حال توجیه است که ترامپ از زمان دور اول ریاست‌جمهوری‌اش سیاست فشار حداکثری را علیه ایران دنبال کرده و ارسال سلاح به اسرائیل، بخشی از این استراتژی برای تضعیف تهران و اجبار آن به مذاکره است. اسرائیل به‌عنوان متحد اصلی آمریکا در منطقه، از اولویت برخوردار است. این تسلیحات به‌عنوان ابزاری برای تقویت موضع اسرائیل در برابر ایران دیده می‌شود، حتی اگر به معنای ادامه تنش باشد.
برخلاف ظاهر شعارهای ترامپ، او نیز مانند سایر روسای جمهور آمریکا «اولویت»هایی در سیاست خارجی دارد. تصمیم به کاهش ارسال تسلیحات به اوکراین در دوره ترامپ که در فوریه ۲۰۲۵ مطرح شد، نشان‌دهنده تغییر اولویت‌هاست. ترامپ در ۱۷ فوریه ۲۰۲۵ اعلام کرد که قصد دارد کمک‌های نظامی به اوکراین را کاهش دهد و تمرکز را بر «بازسازی قدرت آمریکا» بگذارد. این تفاوت به دلیل اهداف متضاد است: اوکراین درگیر جنگی مستقیم با روسیه است که ترامپ می‌خواهد از طریق مذاکره حل کند، اما خاورمیانه برای او میدان تقابل با ایران و حفظ برتری اسرائیل است.
سیاست تسلیحاتی آمریکا در دومین ماه ریاست‌جمهوری ترامپ
در ماه دوم ریاست‌جمهوری (فوریه تا مارس ۲۰۲۵)، آمریکا برنامه‌هایی برای ارسال تسلیحات به چند کشور اعلام کرده است:
دو بسته تسلیحاتی به ارزش ۷.۴۱ میلیارد دلار (۶.۷۵ میلیارد دلار بمب و کیت، ۶۶۰ میلیون دلار موشک) برای اسرائیل که تحویل بخشی از آن آغاز شده است.
در ۷ فوریه ۲۰۲۵، فروش ۳ میلیارد دلار تسلیحات، شامل موشک‌های پاتریوت، برای مقابله با تهدیدات حوثی‌ها به عربستان سعودی تایید شد.
صحبت از فروش بسته ۱.۲ میلیارد دلاری تسلیحات به امارات متحده عربی در راستای توافق ابراهیم نیز در میان است.
این تجارت تسلیحاتی ترکیبی از اهداف اقتصادی و راهبردی را دنبال می‌کنند. فروش تسلیحات به شرکت‌هایی مثل جنرال داینامیکس و لاکهید مارتین سود می‌رساند و شغل ایجاد می‌کند، نفوذ آمریکا در خاورمیانه را حفظ می‌کند و متحدان آمریکا مقابل ایران را تقویت می‌کند.
خرید یا تسلیح رایگان؟
اسرائیل از آمریکا هم تسلیحات می‌خرد و هم کمک نظامی رایگان دریافت می‌کند. بر اساس توافق سال ۲۰۱۶، آمریکا سالانه ۳.۸ میلیارد دلار کمک نظامی به اسرائیل می‌دهد که بخشی از آن برای خرید تسلیحات از شرکت‌های آمریکایی استفاده می‌شود. بسته‌های اخیر (مثل ۷.۴۱ میلیارد دلار) به‌طور عمده خریداری‌شده‌اند، اما تسریع تحویل آن‌ها با فشار سیاسی دولت ترامپ انجام شده است. به‌عنوان مثال، موشک‌های MK-84 از انبارهای آمریکا آزاد شدند و صرفا خرید جدید محسوب نمی‌شوند.
اسرائیل همچنان به دنبال تسلیحاتی هم هست که تاکنون دریافت نکرده است. بمب‌های سنگرشکن BLU-109 برای نفوذ عمیق‌تر در تاسیسات زیرزمینی طراحی شده‌اند و در فوریه ۲۰۲۵ درخواست شدند، اما هنوز تایید نشده‌اند.
جنگنده‌های اف-۳۵ اضافی: اسرائیل خواستار افزایش تعداد این جنگنده‌هاست که تحویل آن‌ها زمان‌بر است.
ارسال تسلیحات به اسرائیل در مارس ۲۰۲۵ نشان‌دهنده تعهد ترامپ به تقویت متحدان در برابر ایران است، حتی اگر با ادعای صلح‌طلبی‌اش تناقض داشته باشد. این سیاست، که همزمان اوکراین را از اولویت خارج کرده، ترکیبی از اهداف راهبردی (مهار ایران) و اقتصادی (سود تسلیحاتی) را دنبال می‌کند. با این حال، آیا این تسلیحات به صلح منجر می‌شوند یا تنش را بیشتر می‌کنند، پرسشی است که آینده منطقه پاسخ خواهد داد.
