پشت‌پرده فیلم جنجالی تاقبستان چه بود/پاسخ صریح به منتقدان
به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمانشاه، در روزهای اخیر ویدئویی از یک باستان‌شناس درباره احیای حوضچه مقابل مجموعه تاریخی تاقبستان کرمانشاه منتشر شده که بازتاب‌های گسترده‌ای در فضای رسانه‌ای و اجتماعی به همراه داشت. این ویدئو برخی اظهارات درباره هدایت منابع آبی به محوطه مقابل آثار باستانی را به عنوان یک خطای کارشناسی معرفی کرده است. اما میراث فرهنگی استان کرمانشاه این ادعاها را نادرست دانسته و توضیحاتی علمی و مستند ارائه داده است.
براساس مستندات موجود حوضچه مقابل آثار باستانی تاقبستان در دهه اخیر احیا شده است یعنی در واقع به شکل تاریخی و طبیعی خود بازگشته است. چشمه‌های طبیعی بستر کوه واقع در پایین تاق در طول یکصد سال اخیر مسدود و سبب نفوذ آب به پشت تاق شده بود.
مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمانشاه در واکنش به این اظهارات تأکید کرد که بازگشایی مسیر طبیعی عبور آب در تاقبستان نه تنها اقدامی غیرکارشناسی نیست، بلکه بر اساس مطالعات دقیق زمین‌شناسی، تاریخی و فنی انجام شده و هدف آن مقابله با آسیب‌های رطوبتی و یخ‌زدگی‌های پیشین بناست. وی خاطرنشان کرد که مسیر آب اکنون در جریان طبیعی خود است و هیچ‌گونه رطوبت یا آسیب جدیدی به داخل آثار وارد نمی‌شود.
همچنین معاون میراث فرهنگی استان با بیان اینکه مجموعه تاریخی تاقبستان در طول زمان دستخوش تغییراتی شده که برخی آن را آسیب‌زننده می‌دانند، افزود که اقدامات کنونی نجات‌بخش بر پایه پژوهش‌های علمی، مطالعات تخصصی و مشورت با کارشناسان بین‌المللی در حال اجرا است. وی از مردم و رسانه‌ها خواست تا به جای توجه به شایعات و اظهارات غیرکارشناسی، به مستندات علمی و نظرات متخصصان اعتماد کنند.
بازگشایی مسیر طبیعی آب در تاقبستان، راهکار علمی برای مقابله با آسیب‌های رطوبتی
داریوش فرمانی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان کرمانشاه اظهار کرد: اقدام اخیر در بازگشایی مسیر آب‌رسانی، کاملاً علمی و بر اساس مطالعات مشاوران متخصص صورت گرفته و هدف آن حفاظت از اثر در برابر آسیب‌های ناشی از رطوبت و یخ‌زدگی بوده است.
وی عنوان کرد: مسیر فعلی عبور آب در تاقبستان، در واقع همان مسیر طبیعی گذر آب در گذشته است که در دوره‌ای به دلایلی مسدود شده بود. در آن زمان، با توجه به بسته شدن مسیر آب و بالا آمدن سطح تراز محوطه، فشار وارده بر بنا افزایش یافته و در فصول سرد، پدیده‌هایی مانند یخ‌زدگی و تشکیل قندیل‌های یخی درون طاق‌ها به‌وجود می‌آمد.
مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمانشاه گفت: با اجرای طرح آزادسازی مسیر آب و پایین آوردن سطح محوطه، آب اکنون در مسیر طبیعی خود جریان دارد و فشار وارده به تاق‌ها به شکل قابل توجهی کاهش یافته است. نکته مهم این است که این عملیات کاملاً بر اساس مطالعات دقیق مشاور انجام شده است.
فرمانی افزود: در سالهای اخیر خوشبختانه شاهد هیچ‌گونه نم‌زدگی یا رطوبت داخلی در فضای تاق‌ها نیستیم، چراکه آب اکنون مسیر طبیعی خود را بدون ایجاد فشار به بنا طی می‌کند.
مدیرکل میراث فرهنگی کرمانشاه گفت: تمامی اقدامات انجام‌شده در راستای حفظ و احیای اصولی مجموعه تاقبستان بوده و هرگونه مداخله با نظر کارشناسان متخصص و مبتنی بر مطالعات زمین‌شناسی، تاریخی و میراثی صورت می‌گیرد.
احیای چشمه تاقبستان بر اساس مطالعات علمی و با هدف حفظ اصالت اثر انجام شده است
علیرضا مرادی بیستونی معاون میراث فرهنگی استان کرمانشاه در واکنش به برخی اظهارات غیرکارشناسی درباره وضعیت مجموعه تاریخی تاق بستان، اظهار کرد: این اثر ارزشمند در طول تاریخ، به ویژه دوران قاجار و پهلوی، دستخوش تغییراتی شده است که برخی از آن‌ها آسیب‌زننده بوده‌اند اما اقدامات فعلی برای نجات آن بر پایه مطالعات دقیق علمی و فنی انجام می‌شود.
وی عنوان کرد: متأسفانه برخی افراد که خود را دایه مهربان‌تر از مادر معرفی می‌کنند، بدون داشتن اطلاعات کافی مطالبی را مطرح می‌کنند که منجر به تشویش اذهان عمومی می‌شود و بیشتر هدفشان مطرح کردن خودشان است.
معاون میراث فرهنگی استان کرمانشاه به ایجاد استخر آب مقابل تاق بستان اشاره کرد و گفت: در دوران قاجار استخر و کانال آبی مقابل تاق‌ها جهت جمع‌آوری آب برای آبیاری اراضی کشاورزی ساخته شد که وجود آن در نقشه‌های تاریخی فلاندن و کاست هم اثبات شده است. پس از دوران قاجار و در دوران پهلوی با تخریب ساختمان عمادیه، کانال آب مسدود شد و استخر گسترش یافت، به گونه‌ای که امکان دسترسی به داخل تاق‌ها فراهم شد.
مرادی بیستونی افزود: مسدود شدن کانال باعث برگشت و تجمع آب پشت تاق‌ها شد، چرا که در جلوی تاق‌ها چند چشمه وجود داشت که با بسته شدن مسیر آب، رطوبت به داخل سنگ‌های آهکی نفوذ کرد و این موضوع همراه با اثرات اسیدی ناشی از دود خودروها و صنایع، روند تخریب سنگ‌ها را تسریع کرد.
وی عنوان کرد: در فصل زمستان نیز یخ‌زدگی باعث تشکیل قندیل‌های یخ روی آثار می‌شد که به آسیب بیشتر اثر منجر شد. مطالعات ژئومغناطیس و ژئوالکتریک نشان داد که تنها راه نجات تاق بستان، بازگشایی چشمه‌ها و بازگرداندن کانال آب به حالت سابق است. حذف کامل کانال نیز موجب خشکی ناگهانی سنگ‌ها و تخریب بیشتر آن‌ها می‌شد.
معاون میراث فرهنگی استان کرمانشاه تصریح کرد: پس از انجام این مطالعات و اخذ نظرات کارشناسان بین‌المللی از جمله متخصصان سنگ ایتالیا، پروژه نجات‌بخشی تاق بستان آغاز و خوشبختانه از همان سال اول، رطوبت سقف کاهش یافته و یخ‌زدگی‌ها رفع شد.
مرادی بیستونی خاطرنشان کرد: این مجموعه تاریخی دسترسی به تاق‌ها را به همان شکل دوران ساسانیان حفظ کرده و یکی از نمادهای این چشمه‌ها، ساقه گل نیلوفری زیر پای ایزد مهر است. مستندات علمی این موضوع موجود است و در صورت نیاز منتشر خواهد شد. امیدواریم مردم و رسانه‌ها به شایعات و مطالب غیرکارشناسی توجه نکنند.
انتهای پیام/
