به گزارش تجارت نیوز، ابلاغیه واردات خودرو کارکرده در دی ماه سال گذشته به گمرکات کشور ارسال شد، اما ضوابط و شرایط خودروهایی که امکان واردات دارند همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
بر اساس اظهارات فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، در بهمن ماه 1403، تعیین نکات فنی خودروهای وارداتی به مراجع ذی‌صلاح سپرده شده است. در شرایطی که واردات خودرو کارکرده به مرحله اجرا نرسیده، گروهی از فعالان بازار خودرو مخالفت خود را با واردات خودرو کارکرده اعلام کرده‌اند.
آرش محبی‌نژاد، دبیر انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی، در گفت‌و‌گو با اکوایران اظهار کرد: واردات خودرو کارکرده به ایران حرام است. شأن مردم ایران این نیست که خودرو کارکرده سوار شوند.
این گزارش به بررسی مزایا و معایب واردات خودرو کارکرده می‌پردازد.
شأن مردم ایران خودروهای ایرانی دهه 80 میلادی است؟
به‌رغم اظهارات تند دبیر انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی درباره واردات خودروهای کارکرده و اقدام به صدور «فتوای اقتصادی» و حرام خواندن این محصولات، گروهی از کارشناسان مدافع واردات خودروهای دست دوم به کشور هستند
این گروه از کارشناسان معتقدند که محبی‌نژاد بدون توجه به کیفیت خودروهای داخلی که کیفیتی برابر با خودروهای خارجی دهه 80 میلادی دارند، واردات خودرو کارکرده را در شان مردم ایران نمی‌داند. اگر واردات خودرو کارکرده حرام باشد، برای محصولات خودروسازان داخلی چه حکمی باید صادر کرد؟
در صورتی که اگر واردات خودرو کارکرده انجام شود و درخواست برای خودروهای صفر داخلی کاهش یابد، خودروسازان و قطعه‌سازان باید به فکر نوسازی و توسعه خطوط تولید خود باشند، مسلم است که در چنین شرایطی خودروسازان و قطعه‌سازان با هر عملی که بر ضد منافع‌شان باشد مقابله می‌کنند.
خودروهای کارکرده هم‌قیمت لوکس‌ترین محصولات در خارج
هم‌اکنون یکی از تویوتا لندکروز با سال ساخت 2013 معادل 18 میلیارد تومان قیمت دارد. 18 میلیارد تومان را اگر با مبنای نرخ 100 هزار تومان به دلار تبدیل شود، رقمی معادل 180 هزار دلار به دست می‌آید. با چنین قیمتی می‌توان به سراغ لوکس‌ترین خودروهای دنیا فارغ از برندهای بنز و تویوتا رفت.
برای بازار خودرویی که در یک چرخه معیوب گرفتار شده، واردات خودرو کارکرده می‌تواند التیامی موقت باشد و ممکن است سمت و سوی بازار خودرو را از نگاه سرمایه‌ای به نگاه مصرفی سوق دهد.
قطعه‌سازانی که در زنجیره تامین خودروسازان قرار دارند، در پاسخ به چرایی کیفیت پایین خودروها، خودروسازان را مقصر می‌دانند، اما چرا مردم باید تاوان این بی‌کیفیتی را بدهند؟
حباب خودروهای کارکرده باید شکسته شود
خودروهای کارکرده همواره در بازار خودرو متقاضی دارند. برخی از مصرف‌کنندگان خودروهای وارداتی آلمانی، ژاپنی و کره‌ای حتی 15 سال کارکرده و تولیدات داخلی باکیفیت سال‌های گذشته را به محصولات صفرکیلومتر ایران‌خودرو و سایپا ترجیح می‌دهند.
گرچه هم‌اکنون بازار خودرو درگیر رکودتورمی است، اما طی سال‌های گذشته بازار خودروهای کارکرده وارداتی مدل‌های 2006 تا 2013 رشدی نسبی داشته و محصولات مختلف با حباب قیمتی معامله می‌شوند.
واردات باید به صورت واقعی آزاد شود
واردات خودرو به‌رغم رفع ممنوعیت‌ها در مقطع کنونی در شرایطی سخت قرار دارد. مجوز واردات تنها به تعدادی شرکت خاص داده شده است و روند پرچالش ثبت سفارش و نبود سیاست‌ها و برنامه‌های مدون منجر به ایجاد تجمعات مردمی در ورودی شرکت‌های واردکننده شده است.
واردات خودرو باید به صورت واقعی و مانند آنچه در دولت محمود احمدی‌نژاد، رئیس دولت‌های نهم و دهم، مشاهده شد، آزاد شود و هر فرد با در دست داشتن شناسنامه امکان واردات خودرو مورد نیاز خود را داشته باشد تا رقابت در بازار خودرو ایجاد شود.
فرمول‌ها و سیاست‌های خلق‌الساعه، خودرو را به کالایی سرمایه‌ای تبدیل کرده و مناقشات زیادی را به همراه داشته است.
صنعت خودروسازی نیازمند بحران‌شناسی و نگاه کارشناسانه
بازار خودرو بازاری انحصاری در گرو خودروسازان داخلی است که محصولات آن به مثابه کالایی سرمایه‌ای مورد معامله قرار می‌گیرند. به گفته کارشناسان، فقدان دیدگاه‌های کارشناسانه و تصمیمات خلق‌الساعه در حوزه خودرو منجر به بی‌اعتمادی مردم به این بازار شده است.
بازار خودرو ذی‌نفعان فراوانی دارد. در این بازار، انحصارطلبان تنها به فکر حفظ زنجیره ارزش خود هستند و برای اهتمام به این امر، بدون توجه به منافع ملی و مطالبات عمومی، تنها با تکیه به منافع خود در جبهه‌های مختلفی قرار می‌گیرند. جبهه‌هایی که در مرز مشترک آنها، مطالبات عمومی و خواست مصرف‌کنندگان از دایره توجه بیرون مانده است.
خودروهای تولید داخلی از ایمنی، کیفیت و تکنولوژی‌های پایینی برخوردار هستند و از این جهت به گفته کارشناسان تنها توان رقابت با خودروهای قبل از دهه 80 میلادی را دارند. در چنین شرایطی، تولید خودروهای داخلی تبعاتی سنگینی به همراه داشته است. تبعاتی که منجر به انفجار بحران‌هایی چون ناترازی انرژی، تصادفات مرگبار و هزینه بالای نگهداری خودروها شده است.
در شرایطی که عملکرد خودروهای خارجی مانند خودروهای ژاپنی تویوتا به اثبات جهانیان رسیده است، خودروهای داخلی پس از خروج از خطوط تولید نیازمند مراجعه به مراکز تعمیر هستند. سیاست‌گذاری‌ها در حوزه خودرو باید با توجه به نظراتی کارشناسانه و بدون جانب‌داری اتخاذ شود تا منافع ملی حفظ شده و صنعت خودروسازی ایران به سوی شکوفایی گام بردارد.
برای مطالعه بیشتر گزارش «سقوط قیمت خودروهای وارداتی جانبازی» را در تجارت‌نیوز بخوانید.
