به گزارش خبرنگار ایرنا، محمد نبی شهیکی روز سه‌شنبه در نشست تخصصی «کاربرد و ظرفیت هوش مصنوعی در توسعه استارتاپ‌های علوم انسانی» در قم، با بیان اینکه شتاب تحولات فناوری به‌ویژه در حوزه هوش مصنوعی چشمگیر است، اظهار داشت: پس از تدوین قانون جهش تولید دانش‌بنیان، گام‌های موثری برداشته شده اما هنوز فاصله زیادی تا جایگاه مطلوب داریم.
وی با اشاره به شکاف فناوری میان کشورها، افزود: کشورهایی با درآمد بالا به دلیل سرمایه‌گذاری‌های مستمر، سهم بیشتری از نوآوری جهانی دارند. این در حالی است که کشورهایی با درآمد پایین عمدتاً به منابع طبیعی وابسته‌اند و کشورهای با درآمد متوسط، باید به توانمندی داخلی خود تکیه کنند.
شهیکی با بیان اینکه کشورهای پیشرو طی سال‌های اخیر بیش از ۸.۴ میلیارد دلار در اقتصاد هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری کرده‌اند، گفت: هوش مصنوعی مفهومی نوین از صنعت را رقم زده و با تغییر بنیادین در تولید، شیوه‌های سنتی خلق ثروت را دگرگون ساخته است.
رشد شتابان زیست‌بوم فناوری در قم
رئیس پارک علم و فناوری قم نیز در این نشست با تشریح وضعیت فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان در استان، از استقرار ۲۵۴ شرکت و هسته فناور در این پارک خبر داد.
خیرالله رهسپار فرد افزود: این شرکت‌ها با بهره‌مندی از حمایت‌های قانونی و امکانات مراکز رشد و نوآوری، زمینه اشتغال بیش از ۲ هزار و ۶۰۰ نفر را فراهم کرده‌اند.
وی با تأکید بر حمایت پارک علم و فناوری از کارآفرینی در میان دانشگاهیان و حوزویان گفت: چهار مرکز نوآوری مشترک با دانشگاه‌ها و مراکز حوزوی با محوریت این پارک راه‌اندازی شده که نقش مهمی در توسعه اکوسیستم فناوری استان ایفا می‌کند.
وی همچنین به نقش هوش مصنوعی در حل چالش‌های علوم انسانی و اسلامی اشاره کرد و گفت: کلان‌داده‌ها و الگوریتم‌های هوشمند، ظرفیت‌های گسترده‌ای برای تحلیل دقیق‌تر مسائل معرفتی فراهم آورده‌اند.
وی با هشدار نسبت به تبعات ناآشنایی مدیران با فناوری‌های نو، اظهار کرد: عدم شناخت کافی از هوش مصنوعی می‌تواند به شکاف مدیریتی منجر شود و از طرف دیگر، جهت‌دار بودن الگوریتم‌ها ممکن است زمینه‌ساز تبعیض در جامعه گردد.
رئیس پارک علم و فناوری قم با تأکید بر ضرورت آماده‌سازی نیروی انسانی برای آینده مشاغل، افزود: با گسترش هوش مصنوعی پیش‌بینی می‌شود دست‌کم ۳۰ درصد مشاغل فعلی دچار تغییر یا حذف شوند، بنابراین سرمایه‌گذاری در آموزش و مهارت‌آموزی نیروی کار ضروری است.
هوش مصنوعی شریک آینده علم و فرهنگ خواهد بود
معاون توسعه مدیریت و منابع استانداری قم نیز در این نشست با تأکید بر نقش تحول‌آفرین فناوری‌های نوین گفت: هوش مصنوعی مرزهای سنتی میان رشته‌ها را پشت سر گذاشته و به شریکی جدی در عرصه‌های علمی، فرهنگی و تولید محتوا تبدیل شده است.
مرتضی رحمان‌نیا با اشاره به مزیت‌های کلیدی هوش مصنوعی افزود: بهره‌وری بالا و گسترش حوزه نفوذ این فناوری، از مهم‌ترین ویژگی‌هایی است که آن را به ابزاری راهبردی برای توسعه پایدار تبدیل کرده است.
وی با بیان اینکه نگرانی درباره حذف برخی مشاغل با ورود فناوری‌های نو وجود دارد، گفت: در کنار تهدیدها، فرصت‌های شغلی نوینی نیز پدید خواهد آمد و هوش مصنوعی جایگزین انسان نخواهد شد، بلکه به ابزاری مکمل برای ارتقاء توانمندی‌های انسانی تبدیل می‌شود.
هوش مصنوعی، تحولی عمیق‌تر از انقلاب‌های تاریخی
سید ابوالحسن فیروزآبادی، مدیرعامل گروه توسعه فناوری‌های زعیم نیز در این نشست با بیان اینکه هوش مصنوعی به یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های قدرت در جهان امروز تبدیل شده است، گفت: در سال گذشته میلادی، ۲۳۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری از سوی شرکت‌ها در سطح جهانی در حوزه هوش مصنوعی انجام شده که بخش قابل‌توجهی از آن به فناوری‌های مولد اختصاص داشته‌است، این میزان نسبت به سال پیش از آن، رشد هشت برابری را نشان می‌دهد.
وی افزود: ۹۰ درصد این سرمایه‌گذاری‌ها تنها توسط ایالات متحده انجام شده و در کنار آن، چین و اروپا نیز به عنوان سه قطب اصلی، در ۲ سال اخیر سهم مهمی از تولید مدل‌های پیشرفته هوش مصنوعی را به خود اختصاص داده‌اند.
به گفته وی، برخی مدل‌های هوش مصنوعی چینی در سال گذشته ضربات اقتصادی سنگینی به بازار سرمایه آمریکا وارد کرده‌اند که نشان‌دهنده تأثیرگذاری عمیق این فناوری در رقابت‌های ژئوپلیتیکی است.
فیروزآبادی با اشاره به زیرساخت‌های نظری هوش مصنوعی، اظهار داشت: پایه و اساس بسیاری از مدل‌های هوش مصنوعی از مفاهیم فلسفی، اجتماعی، ریاضی و روان‌شناسی ریشه گرفته که همگی در دل علوم انسانی قرار دارند.
وی تأکید کرد: برخلاف تصور عمومی، پیوند عمیقی میان هوش مصنوعی و علوم انسانی برقرار است و استارتاپ‌های فعال در این عرصه باید نگاه جدی‌تری به بهره‌گیری از ظرفیت‌های معرفتی داشته باشند.
مدیرعامل گروه توسعه فناوری‌های زعیم ادامه داد: بر اساس گزارش‌های معتبر جهانی، اثرگذاری هوش مصنوعی بر زندگی بشر از بسیاری انقلاب‌های بزرگ تاریخی همچون انقلاب صنعتی و حتی انقلاب‌های سیاسی گسترده‌تر و عمیق‌تر خواهد بود؛ چراکه امروز بیش از پنج میلیارد نفر از جمعیت هفت میلیاردی زمین در تعامل مستقیم با فضاهای مجازی، پلتفرم‌ها و ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی هستند.
وی در ادامه با تأکید بر لزوم توسعه زیرساخت‌های فناورانه تصریح کرد: برای رشد پایدار مدل‌های هوش مصنوعی و بهره‌گیری بهینه از این ظرفیت عظیم، باید به دنبال طراحی و تأسیس «شهرهای هوشمند» باشیم. شهر هوشمند بستر آزمون و گسترش فناوری‌هایی است که با زندگی روزمره مردم گره خورده و در آینده نزدیک، تعیین‌کننده رفاه و پیشرفت جوامع خواهد بود.
فیروزآبادی با اشاره به تحرکات هوشمندانه کشورهای منطقه گفت: برخی کشورهای همسایه از جمله امارات و عربستان سعودی، سرمایه‌گذاری‌های سنگینی در این حوزه انجام داده‌اند و با اجرای پروژه‌های بزرگ فناورانه، در پی تثبیت جایگاه خود در آینده این فناوری هستند.
وی در پایان با تأکید بر ضرورت حفظ کرامت انسانی در عصر هوش مصنوعی گفت: هرچند این فناوری قابلیت‌های گسترده‌ای دارد، اما هنوز فاقد درک آگاهی، احساس و عاطفه انسانی است. نباید اجازه داد جایگاه انسان در تصمیم‌سازی‌ها تحت‌الشعاع توانمندی‌های ماشینی قرار گیرد. داده‌ها عنصر کلیدی قدرت در مدل‌های هوش مصنوعی هستند و بر همین اساس، مدل‌های آمریکایی با دسترسی گسترده‌تر به داده، در حال حاضر قدرتمندتر از سایر رقبا عمل می‌کنند.
نشست تخصصی «کاربرد و ظرفیت هوش مصنوعی در توسعه استارتاپ‌های علوم انسانی» تا فردا سوم اردیبهشت به میزبانی قم با حضور فعالان پارک‌های علم و فناوری ادامه دارد.
