به گزارش تجارت نیوز، واژه‌هایی از جمله «زباله»، «زباله‌سوز» و «مدیریت پسماند» همچون زخم کهنه‌ای،روح و روان مردم استان مازندران را می‌خراشد، هر روز طلوعی تازه از امید را می‌بینند، اما در پس آن، کوهی از زباله‌های تلنبار شده که همچنان بی‌پناه، بی‌سامان و تهدیدکننده سلامت و زندگی‌شان است. مردم استان مازندران سال‌هاست که با این معضل دست‌وپنجه نرم می‌کنند، بوی نامطبوع زباله‌ها، نفوذ شیرابه‌ها در زمین‌های شهر، انباشت زباله‌هایی که به جای محو شدن، روزبه‌روز بیشتر می‌شود، داستانی که تاکنون پایان خوشی برایش رقم نخورده است. طی این سال‌ها وعده‌ها یکی پس از دیگری آمدند و رفتند، نیروگاه زباله‌سوز ساری، کمپوست و تصفیه شیرابه و …قرار بود به این کابوس پایان دهد، سال‌ها در راه رسیدن به بهره‌برداری متوقف شدند.
روز عمیق‌تر می‌شود، زخمی که در میان درختان سرسبز در هاله‌ای از نگرانی فرو رفته‌اند، جایی که انباشت بی‌رویه‌ی زباله، به جای عطر خوش باران و خاک نم‌خورده، بوی تلخ و گزنده‌ای در هوا پراکنده کرده است.مقام‌های مسوول بار دیگر این معضل را در صدر اولویت‌های خود قرار داده‌اند، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی در دیدار با نمایندگان این سه استان، از ضرورت رسیدگی جدی سخن گفت. آب، راه‌ها، و پسماند؛ سه گره‌ی کور که باید با تدبیر و دلسوزی باز شوند. وی از ابزارهای نوین سرمایه‌گذاری و مولدسازی دارایی‌های راکد سخن گفت و از مشارکت مردم، که همان نیرویی است که می‌تواند تحول‌آفرین باشد.
اسکندر مومنی وزیر کشور هم روز پنج‌شنبه یکم خردادماه در سفر یک‌روزه‌اش مهمان استان مازندران بود به محل ساخت نیروگاه زباله‌سوز ساری رفت و از نزدیک روند اجرای این طرح مهم حوزه مدیریت پسماند مازندران را مورد بررسی قرار داد و بر شتاب دادن به اجرای طرح‌های حوزه پسماند تاکید کرد.نصرتی معاون وزیر کشور و رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها به دغدغه مالی که پیش‌تر موجب نگرانی موضوع مدیریت پسماند و نقش ملی در حمایت از استان‌های گردشگری اشاره کرد و گفت: روزانه ۳۱۰۰ تن زباله بر اساس سرانه جمعیتی در مازندران تولید می‌شود که ۹۰۰ تن از آن ناشی از میزبانی استان از گردشگران است و این امر وظیفه‌ای ملی را ایجاب می‌کند که کمک‌های لازم برای بهبود شرایط زندگی شهروندان فراهم شود.
کوه زباله در عمارت آمل
در شهرستان آمل قصه طولانی سایت زباله عمارت بیش از یک دهه است که سر زبان‌ها افتاده و در خبر‌ها مرور می‌شود. کوه بزرگی از زباله در ۳۰ کیلومتری جنوب شهر آمل که حدود چهار دهه است روز به روز قامتش بلندتر و حجم زباله‌های انباشت شده‌اش بیشتر می‌شود.اواخر تیرماه بود که محل دفن زباله عمارت شهرداری آمل که در چند دهه اخیر با زباله‌های پلاستیکی، شیشه و دیگر اشیای دور ریختنی انباشت شده بود دچار آتش سوزی شد.کوه زباله عمارت آمل در نزدیکی مخزن و دریاچه پشت سد درحال ساخت هراز قرار گرفته و این نگرانی وجود دارد که پس از آبگیری سد هراز شیرابه‌های عمارت به دریاچه سد نفوذ کند.اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران هم هشدار داده که شرط این نهاد برای ساخت سد هراز ۲ سال قبل از آبگیری سایت زباله است که باید تعیین تکلیف شود.بنا بر آمار‌های رسمی از بیشتر از ۴۰ سال پیش تاکنون روزانه بیش از ۲۵۰ تن زباله از شهر‌ها و روستا‌های اطراف در این منطقه تلنبار می‌شود.
سایه سیاه زباله در انجیلسی بابل
در منطقه انجیلسی که در ۲۵ کیلومتری جنوب شهر بابل قرار گرفته است هر روز میزبان ۳۰۰ تن زباله از شهرهای بابل، امیرکلا، گلوگاه، مرزی کلاه، زرگرشهر، خوشرودپی و گتاب بوده است. بیش از ۱۳ ماه است سایت دفع زباله انجیلسی بابل بسته شده است و زباله‌های شهر با هزینه هنگفت به شهرهای دیگر انتقال داده شد اما از روز گذشته شهرهای دیگر هم پذیرای زباله بابل نیستند و باز هم در آستانه فصل گرما و تابستان زخم زباله سر باز کرده است.
خوش‌نشینی زباله از دریا تا جنگل
ساحل زیبای محمودآباد و در ۲۰ متری دریای خزر، کوهی از زباله، زندگی را به کام مردم منطقه تلخ کرده و سبب شده تا یک کیلومتری مکان انباشت زباله‌ها هیچ مسافر و گردشگری حضور نیابد. دپوی ۵۰۰ هزارتنی زباله در سایت جنگلی نور، روزانه بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ تن زباله منتقل می‌شود. در این سایت اخیراً تلاش شده تا چرخه کامل مدیریت پسماند برقرار شود. دفع غیراصولی زباله و عدم کنترل شیرابه تولیدی به دلیل دفع غیراصولی و هدایت آن به عرصه جنگلی مجاور و ایجاد تبعات محیط زیستی از چالش‌های بزرگ این پهنه است.
در شهرستان ساری از سال ۱۳۹۱ که نخستین قرارداد منعقد شد تا به امروز همه چیز بارها تغییر کرد همه چیز بارها به تعویق افتاد، اما حالا که پروژه در بخش ابنیه و تجهیزات بیش از ۹۷ درصد پیشرفت داشته اما سوال این است چرا هنوز خبری از پایان نیست؟ چرا هنوز چشم‌های مردم در انتظار روزی است که این زمین پر از زباله، دوباره نفس بکشد؟ در یک دهه گذشته، موضوع مدیریت پسماند و احداث نیروگاه زباله‌سوز ساری یکی از چالش‌های مهم شهروندان مازندرانی، به‌ویژه ساکنان شهرستان ساری بوده است. این پروژه که از سال ۱۳۹۱ کلید خورده و از اردیبهشت ۱۳۹۴ وارد فاز اجرایی شده، پس از سال‌ها فراز و نشیب، با پیگیری‌های مستمر و مدیریت قاطع، روند مثبتی را در مسیر تکمیل طی می‌کند.
طبق مصوبه هیات دولت در سال ۱۳۸۹، اعتبار لازم برای احداث نیروگاه‌های زباله‌سوز در استان‌های شمالی کشور تأمین شد و در نهایت قرارداد این پروژه در مرداد ۱۳۹۱ میان شهرداری ساری و شرکت تدبیر توسعه سلامت (TTS) منعقد شد. این پروژه به روش B.O.T اجرا شده و سهم شهرداری در تأمین هزینه‌های تجهیزات و زیرساخت‌ها ۶۰ درصد و سهم سرمایه‌گذار ۴۰ درصد تعیین شد.بر اساس گزارش‌های شهرداری ساری، میزان پیشرفت فیزیکی پروژه در بخش ابنیه ۹۷ درصد، ورود تجهیزات ۹۷ درصد و نصب تجهیزات ۹۱ درصد است. با تلاش‌های صورت‌گرفته و همکاری مسئولان مربوطه، انتظار می‌رود با تأمین تجهیزات باقیمانده، این پروژه به‌زودی به بهره‌برداری برسد.
از آغاز پروژه تاکنون، بیش از ۶ هزار و ۱۲۷ میلیارد ریال از محل منابع دولتی به این پروژه تخصیص داده شده است. طبق برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، برای تکمیل و بهره‌برداری نهایی، ۲۸۸ هزار دلار برای بخش تجهیزات و ۳۱۵۰ میلیارد ریال برای بخش ابنیه نیاز است.همچنین راه دسترسی مجزا، تأمین آب و برق و حل برخی چالش‌های اجرایی از جمله مدیریت خاکسترهای تولیدی، اصلاح پهنه‌بندی عملیاتی و رفع موانع تحریمی از مهم‌ترین اقدامات آتی محسوب می‌شود.با راه‌اندازی این نیروگاه روزانه ۴۵۰ تن زباله امحا شده و در ازای آن ۵ مگاوات برق تولید می‌شود.
از دیگر دستاوردهای این پروژه می‌توان به ایجاد فرصت‌های اشتغال، حل مشکل شیرابه‌های تولیدی زباله، کاهش آثار زیست‌محیطی ناشی از دفن پسماند و کاهش هزینه‌های مدیریت پسماند اشاره کرد.پس از استقرار دولت چهاردهم، با پیگیری‌های استاندار مازندران، روند اجرای پروژه شتاب بیشتری گرفت. جذب ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار رفع مشکلات ترخیص تجهیزات وارداتی، آغاز نصب تجهیزات و انعقاد قراردادهای مربوط به تأمین آب و برق از جمله اقدامات مهمی بوده‌اند که این پروژه را در مسیر بهره‌برداری کامل قرار داده است.البته در ارتباط با با چالش‌های این نیروگاه از جمله مدیریت خاکسترهای تولیدی نیروگاه، سیستم پیش تصفیه، مدیریت و دفع خاکسترهای باقیمانده از نیروگاه زباله‌سوز از هم اکنون باید تدابیر لازم اندیشیده شود.
عبدالوحید فیاضی نماینده مردم نور و محمودآباد در مجلس شورای اسلامی در همین خصوص در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس، اظهار کرد: پسماند از مسائل مهم استان‌های شمالی محسوب می‌شود.وی با اشاره به دیدار نمایندگان استان‌های شمالی با قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی، افزود: حل مشکل پسماند مستلزم اراده مدیران است.نماینده مردم نور و محمودآباد در مجلس بیان کرد: البته در این جلسه مشترک در ارتباط با آب و فاضلاب، راه و پسماند استان‌های شمالی بحث و مسائلی مطرح شد.فیاضی به سفر اخیر وزیر کشور به استان مازندران اشاره کرد و گفت: در این سفر نیز اعلام شد وزارت کشور اعتبارات خوبی در دستور کار دارد.
وی با تاکید بر اینکه حل مشکل پسماند نیازمند اعتبار است، خاطرنشان کرد: با دست خالی نمی‌توان مشکل پسماند را حل کرد و باید برای حل مشکل پسماند استان‌های شمالی وزارت کشور و دولت باید اعتبارات لازم را اختصاص دهند تا حل مشکلات این بخش به‌صورت علمی‌تری دنبال شود.نماینده مردم نور و محمودآباد در مجلس شورای اسلامی با اشاره اینکه استان‌های شمالی به شدت درگیر مساله پسماند هستند، تصریح کرد: این مهم به طور کلی درحال پیگیری است و وظیفه ما هم این نیست تنها بخشی از مشکلات را حل کنیم بلکه باید کمک کنیم مساله کلی زباله و پسماند استان‌های شمالی را حل کنیم.در میان این کلمات و وعده‌ها، امیدی می‌درخشد؛ امید به روزی که زمین‌های سرسبز این دیار، از شر زباله‌های پراکنده رها شوند، رودخانه‌ها نفس بکشند و مردم فارغ از دغدغه‌های زیست‌محیطی در سایه‌ی درختان، آرامش را تجربه کنند. آیا آن روز خواهد رسید؟ زمان آزمون‌گر این وعده‌ها خواهد بود.
مردم استان‌های شمالی کماکان در انتظارند؛ انتظار روزی که دیگر واژه «زباله» در خاطرات تلخ گذشته دفن شود و جای خود را به آینده‌ای پاک، سبز و روشن بدهد. با این تلاش‌ها، امید است که در آینده نزدیک، وعده‌ها به چرخه عملیاتی وارد شده و یک گام بزرگ در مدیریت پسماند استان‌های شمالی و مازندران برداشته شود.
منبع: فارس
