فرار قلعهنویی از شکست؛ جوانگرایی یا فرافکنی؟

صمد ابراهیمی - واکنش امیر قلعهنویی به شکست تیم ملی، بیشتر از اینکه پاسخگویی درباره علت و علل شکست باشد، به نوعی فرار کردن از شکست بود.
به گزارش تابناک، در پی شکست تیم ملی فوتبال ایران برابر قطر، امیر قلعهنویی سرمربی تیم ملی در اظهار نظری تأملبرانگیز گفت: «جوانگرایی تاوان دارد.»، اما این جمله نهتنها با واقعیتهای جاری فوتبال ایران همخوانی ندارد، بلکه بیشتر به فرافکنی و تلاش برای توجیه این نتیجه نامطلوب شباهت دارد تا تحلیلی منصفانه از وضعیت موجود.
اولاً، آیا اصلاً جوانگرایی کردهایم؟
اگر بخواهیم صادق باشیم، تیم ملی ایران در سالهای اخیر و بهویژه در دوران پس از جام جهانی، بهجای حرکت به سمت پشتوانهسازی و تزریق تدریجی نیروهای جوان، بیشتر اسیر یک چرخهی تکراری از بازیکنان باتجربه، بعضاً پا به سن گذاشته، و وابسته به "رزومههای گذشته" بوده است. فرصتهای واقعی به جوانان داده نشده و انتخابها در بسیاری از موارد تحت تأثیر نامها و سوابق بوده، نه عملکرد فعلی یا پتانسیل آینده.
دوم، امروز نتیجهی بیبرنامگی را میبینیم، نه نتیجهی جوانگرایی.
در چنین روزهایی که تعدادی از بازیکنان کلیدی به دلایل مختلف از جمله مصدومیت غایباند، طبیعی است که تیمهایی با ساختار حرفهای و برنامهمحور، از پشتوانهی جوان خود استفاده میکنند. اما تیم ملی ایران در مواجهه با این شرایط، خلع سلاح است. نه چون جوانان ضعف دارند بلکه، چون هرگز به آنها میدان داده نشده تا تجربه کسب کنند و به موقع جایگزین نسل فعلی شوند.
سوم، واژگان را وارونه به کار نبریم.
جوانگرایی یعنی برنامهریزی، صبوری، و اعتماد. یعنی دادن فرصت به بازیکن ۲۰ ساله تا در ۲۳ سالگی یک مهره کلیدی باشد. آنچه ما دیدیم، بازی دادن مکرر به بازیکنان پا به سن گذاشته حتی در غیاب ستارگان اصلی بود. این نه جوانگرایی است و نه استراتژی، بلکه حاصل بیتدبیری است.
در پایان:
تا زمانی که تفکر غالب در فوتبال ملی ما مبتنی بر "کارنامهمحوری"، "نامگرایی" و محافظهکاری باشد، شاهد نتایج بهتری نخواهیم بود. گفتن اینکه «جوانگرایی تاوان دارد»، تنها پاک کردن صورت مسئله است. حقیقت این است که ما اصلاً جوانگرایی نکردهایم تا امروز بخواهیم تاوانش را بدهیم.