سنگ‌ها شریک مویه عزاداران حسینی
محرم در میبد به شیوه‌ای متفاوت‌تر از دسته‌های عزاداری رایج انجام می‌شود و عزاداران حسینی در مراسم "جغجغه زنی" سنگ‌های سخت را در غم و اندوه خود شریک می‌کنند.
علی سلطانی فعال حوزه گردشگری درباره این مراسم به خبرنگار حوزه اجتماعی خبرگزاری برنا می‌گوید: اجراکنندگان این مراسم همزمان با خواندن مرثیه‌های گوش نواز در سوگ امام حسین (ع) که از ریتم و ضرب‌آهنگ خاص نوحه برخوردار است؛ همراه با حرکت‌های همگون و ریتمیک، دو تکه چوب دایره‌ای شکل را به یکدیگر می‌زنند و به این ترتیب مراسم عزاداری آغاز می‌شود. اگرچه این مراسم به مراسم "جغجغه زنی" ابیانه نیز شباهت دارد، اما در اجرا و زمان برگزاری این دو مراسم، تفاوت‌های چشمگیری وجود دارد.
سلطانی ادامه می‌دهد: از جمله ظرافت‌های این مراسم این است که فردی که مرثیه را می‌خواند؛ وسط جمع می‌نشیند. دیگران نیز همزمان با ساییدن چوب‌ها، مضامین حماسه کربلا را تکرار می‌کنند. ریتم این نمایش از کند به تند می‌رود. همچنین شنیدن صدای چوب و سنگ‌ها تداعی کننده آشوب کربلا به شمار می‌آید.
این فعال گردشگری روز نهم محرم را اولین روز برگزاری این مراسم می‌داند و می‌گوید: در چنین روزی مردم روستا برای اولین بار در ماه محرم سنگ زنی را آغاز می‌کنند. صبح روز یازدهم محرم نیز مردم سوگوار و عزادار نیز بعد از مراسم روضه خوانی و عزاداری در قالب دسته عزاداری این آیین کهن را برگزار می‌کنند. همچنین عصر روز یازدهم محرم، کاروان عزا با عبور از کوچه‌ها به عزاداری و جغجغه زنی می‌پردازد. خانه‌هایی که در مسیر حرکت این کاروان هستند نیز با اسفند دود و پخش نذورات از این عزاداران پذیرایی می‌کنند.
این فعال گردشگری می‌گوید: خاستگاه شکل گیری این مراسم نیز مث مراسم نخل گردانی مشخص نیست. با این حال با توجه به هماهنگی حرکات این مراسم که ریشه در سنت‌های بومی دارد؛ احتمال می‌رود مراسم سنگ زنی برخواسته از عصر صفوی یا دوره بعد آن باشد.
سلطانی با اشاره به فراوانی این مراسم در نقاط مختلف کشور ادامه می‌دهد: اگرچه به جز میبد، صدخرو، کربکند، کهن، قهستان و علاء سمنان متولی این مراسم شناخته می‌شوند، اما سند مکتوب و مستندی درباره این مراسم در هیچ‌یک از محل‌های برگزارکننده وجود ندارد و از همین رو مردم هر شهر و روستا نقل‌های متفاوتی را سینه به سینه می‌چرخانند. یکی از این نقل قول‌ها با استناد به گمانه زنی‌های ریش سفیدان منطقه، این است که احتمالا این مراسم حداقل از یک قرن گذشته در حال برگزاری است.
انتهای پیام/
