EDD در بارداری، کلید طلایی دوران حاملگی شما | محاسبه تاریخ دقیق زایمان
به گزارش سرویس بارداری و زایمان پایگاه خبری ساعدنیوز، آگاهی از تاریخ تقریبی زایمان یا EDD (Estimated Date of Delivery)، یکی از هیجان‌انگیزترین و در عین حال حیاتی‌ترین اطلاعاتی است که در همان ابتدای مسیر بارداری در اختیار شما قرار می‌گیرد. این تاریخ، که به آن «تاریخ سررسید» نیز گفته می‌شود، نه تنها روز موعود برای در آغوش کشیدن فرزندتان را تخمین می‌زند، بلکه به عنوان یک راهنمای اصلی برای پزشک یا ماما، نقشی کلیدی در برنامه‌ریزی مراقبت‌های دوران بارداری، انجام غربالگری‌ها و تضمین سلامت مادر و جنین ایفا می‌کند. در این مقاله جامع، به زبانی ساده و کاربردی، به تمام سوالات شما در مورد EDD در بارداری پاسخ خواهیم داد و به شما کمک می‌کنیم تا با درک کامل این مفهوم، دوران بارداری خود را با آگاهی و آرامش بیشتری سپری کنید.
EDD یا تاریخ تقریبی زایمان چیست؟
EDD، مخفف عبارت "Estimated Date of Delivery"، به معنای تاریخ تخمینی زایمان است. تاکید بر کلمه «تخمینی» در این عبارت بسیار حائز اهمیت است؛ چرا که تنها حدود 4 تا 5 درصد از نوزادان دقیقاً در تاریخ پیش‌بینی شده متولد می‌شوند. در واقع، یک بارداری کامل و طبیعی می‌تواند بین 38 تا 42 هفته به طول انجامد و زایمان در هر زمانی در این بازه کاملاً طبیعی تلقی می‌شود.
با این وجود، تعیین EDD از اهمیت بالایی برخوردار است. این تاریخ به پزشک کمک می‌کند تا:
سن دقیق بارداری را مشخص کند.
رشد و نمو جنین را در هفته‌های مختلف ارزیابی نماید.
زمان مناسب برای انجام آزمایش‌ها و سونوگرافی‌های غربالگری را تعیین کند.
برنامه‌ریزی‌های لازم برای زایمان را انجام دهد.
در صورت عبور از موعد مقرر، اقدامات لازم را برای حفظ سلامت مادر و جنین در نظر بگیرد.
چگونه تاریخ تقریبی زایمان (EDD) مشخص می‌شود؟
دو روش اصلی برای محاسبه EDD وجود دارد که هر یک دقت و کاربرد خاص خود را دارند:
1. محاسبه بر اساس اولین روز آخرین قاعدگی (LMP)
این روش، سنتی‌ترین و رایج‌ترین راه برای تخمین اولیه تاریخ زایمان است. در صورتی که شما سیکل قاعدگی منظمی (معمولاً 28 روزه) دارید، پزشک یا ماما از قانون نایگل (Naegele's rule) برای محاسبه EDD استفاده می‌کند. فرمول این قانون به شرح زیر است:
به اولین روز آخرین قاعدگی خود 7 روز اضافه کنید.
3 ماه به عقب برگردید.
1 سال به آن اضافه کنید.
مثال: اگر اولین روز آخرین قاعدگی شما 1 اردیبهشت 1403 بوده است: 1. 1 + 7 = 8 اردیبهشت 2. اردیبهشت (ماه دوم) - 3 ماه = بهمن (ماه یازدهم سال قبل) 3. 1403 + 1 = 1404 (در این مثال چون به سال قبل برگشتیم، سال جاری صحیح است)
بنابراین، تاریخ تقریبی زایمان شما 8 بهمن 1403 خواهد بود.
نکته مهم: این روش برای خانم‌هایی که سیکل قاعدگی نامنظم، طولانی‌تر یا کوتاه‌تر از 28 روز دارند، یا تاریخ دقیق آخرین قاعدگی خود را به خاطر نمی‌آورند، دقت کمتری دارد.
2. محاسبه بر اساس سونوگرافی: دقیق‌ترین روش
امروزه، سونوگرافی به عنوان دقیق‌ترین ابزار برای تعیین سن بارداری و EDD، به ویژه در سه ماهه اول، شناخته می‌شود. سونوگرافیست با اندازه‌گیری‌های خاصی از جنین، سن دقیق او را با خطای بسیار کمی مشخص می‌کند.
سونوگرافی سه ماهه اول (تا هفته 13): در این مرحله، با اندازه‌گیری طول فرق سر تا نشیمنگاه جنین (CRL - Crown-Rump Length)، سن بارداری با دقت حدود 3 تا 5 روز تعیین می‌شود. EDD که بر اساس این سونوگرافی مشخص می‌شود، معتبرترین تاریخ زایمان در نظر گرفته می‌شود و معمولاً حتی اگر با تاریخ محاسبه شده بر اساس LMP تفاوت داشته باشد، مبنای اصلی مراقبت‌های بارداری قرار می‌گیرد.
سونوگرافی سه ماهه دوم و سوم: در مراحل بعدی بارداری، از اندازه‌گیری‌های دیگری مانند قطر دو آهیانه سر جنین (BPD)، دور سر (HC)، دور شکم (AC) و طول استخوان ران (FL) برای تخمین سن جنین استفاده می‌شود. با این حال، با افزایش سن بارداری، دقت این اندازه‌گیری‌ها برای تعیین EDD کاهش می‌یابد و ممکن است تا 2 هفته نیز خطا داشته باشد.
اگر تاریخ LMP و سونوگرافی متفاوت بود، کدام یک صحیح است؟
این یکی از سوالات رایج بسیاری از مادران باردار است. به طور کلی، EDD تعیین شده توسط سونوگرافی سه ماهه اول بارداری، ارجح و دقیق‌تر است. اگر تفاوت بین تاریخ محاسبه شده بر اساس LMP و سونوگرافی بیش از 7 روز باشد، پزشک تاریخ سونوگرافی را به عنوان مبنای جدید در نظر خواهد گرفت و تمام برنامه‌ریزی‌های بعدی بر اساس آن انجام خواهد شد.
اگر از تاریخ زایمان گذشت چه اتفاقی می‌افتد؟
همانطور که اشاره شد، گذشتن از تاریخ تقریبی زایمان امری شایع است. اگر بارداری شما از 41 هفته عبور کند و به سمت هفته 42 برود، به آن بارداری پست‌ترم (Post-term) یا دیررس گفته می‌شود. در این شرایط، پزشک یا ماما با انجام نظارت‌های دقیق‌تر مانند نوار قلب جنین (NST) و سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل، سلامت جنین و وضعیت جفت را به دقت زیر نظر می‌گیرد. در صورت لزوم و برای کاهش خطرات احتمالی، ممکن است تصمیم به القاء زایمان (Induction of Labor) گرفته شود.
سخن پایانی
تاریخ تقریبی زایمان (EDD) بیش از یک عدد ساده در تقویم است؛ این تاریخ نقشه راهی برای سفری ایمن و سالم به سوی مادر شدن است. با درک نحوه محاسبه و اهمیت آن، می‌توانید با آرامش و اطمینان بیشتری این دوران شگفت‌انگیز را طی کنید. به یاد داشته باشید که EDD یک تخمین است و نوزاد شما برنامه زمانی خاص خود را دارد. به بدن خود و راهنمایی‌های تیم پزشکی‌تان اعتماد کنید و برای ملاقات با عضو جدید خانواده آماده شوید.
