سفری به ویلای شاه در سوئیس؛ ویلا سوورتا اقامتگاه زمستانی پهلوی‌ها

به گزارش سرویس تاریخ ساعد نیوز به نقل از مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، ویلای سوورتا در سنت‌موریتس سوئیس که یکی از مکانهای گردشگری بسیار معروف و البته پرهزینه به‌شمار می‌آید، در سال 1348ش با قیمت یک‌میلیون‌وهشتصدهزار فرانک توسط محمدرضاشاه خریده شد. ماجرای چگونگی خریداری این ویلا و فرجام آن پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران یکی از برگهای خواندنی تاریخ معاصر ایران است.

صعود ناگهانی قیمت نفت و به دنبالِ آن افزایشِ درآمد اقتصادی کشور بود که تقریباً به مدت نیم دهه (1348-1353ش) تداوم یافت. یکی از پیامدهای این عایدات هنگفتِ بادآورده، سوءاستفاده مسئولان حکومت سلطنتی پهلوی از این منبع مالی و فساد اقتصادی سردمداران آن رژیم بود.

یکی از وجوه بارزِ این ثروت ملّی کشور، خرید املاک مسکونی و ویلا در برخی مناطقِ توریستی خارج از کشور و سفرهای تفریحی مکرّر به آن مکانها بود. سوئیس در قلب اروپا و، به عبارتی دقیق‌تر، شهر کوهستانی سنت‌موریتس در این کشور، یکی از نقاط دائمی برای تفریحِ محمدرضا پهلوی و خانواده‌اش در خارج از ایران محسوب می‌شد.

پهلوی در دوره اوجِ رونق درآمد نفتی (1348-1353ش)، یک ویلای گران‌قیمت را در آن نقطه از اروپا خریداری نمود و به تجهیز کامل آن همّت گماشت. وی در حدود دو ماه از هر سال را در آنجا سپری می‌کرد، تا آنجا که حتی برخی، از اصطلاح «پایتخت زمستانی شاه» برای این شهر زیبای سوئیس استفاده کردند.

با وجود اینکه سنت‌موریتس، محل تفریحی بسیار لوکس و پرهزینه‌ای در سطح جهان است، اما دربارِ سلطنتی پهلوی، که درآمد سرشار نفت را کاملاً در اختیار خود می‌دید، این محل را در بین پیستهای اسکی مختلفِ سوئیس، برای تفریح و اقامت انتخاب کرد؛
منطقه‌ای که همسر پهلوی دوم در خاطراتش، با افتخار و غرور خاصی، بدین‌صورت از آن یاد نمود: «من در زمان دانشجویی در فرانسه یک بار به سوئیس رفته بودم و دانشجوی ساده‌ای بودم که در بِرن قدم می‌زدم؛ هرگز به فکرم خطور نمی‌کردکه به‌زودی در منطقه‌ای به اسکی و ورزشهای زمستانی خواهم پرداخت که منطقه ویژه مولتی میلیاردرهای جهان و ثروتمندترین خانواده‌های اروپایی و امریکایی است».

مطابق روایت یکی از نزدیکان فرح دیبا، «شاه و درباریان همه‌ساله از حدود 20 ژانویه برای اسکی و سایر تفریحات به سوئیس می‌آمدند و بعد در ماه مارس به ایران باز می‌گشتند تا تعطیلات بهاری خود را در ویلاهای کرانه دریای خزر بگذرانند».
گفته می‌شود طی مدتی که شاه برای اسکی در سوئیس اقامت داشت، دو هتل برای اسکان همراهانش اجاره می‌شد و دولت سوئیس یکی دو میلیون دلار درآمد به‌دست می‌آورد.

محمدرضا پهلوی عمدتاً در ماههای بهمن و اسفند به آنجا می‌رفت، اما اعضای خانواده او، علاوه بر این، در مقاطع زمانی دیگر به‌ویژه تابستان نیز به این کار مبادرت می‌ورزیدند،
برای مثال براساس گزارشی از ساواک، «علیاحضرت شهبانو دیروز مورخ 1350/4/15 از سفر 18روزه خود به کشورهای کانادا، فرانسه و سوئیس بازگشتند... والاحضرت ولیعهد و والاحضرتها فرحناز، علیرضا و لیلا به اتفاق فریده دیبا در سن‌موریتس اقامت دارند و تعطیلات را می‌گذرانند».
تا قبل از برپایی تظاهراتِ ضدِّ شاه در مقابل هتل «دولدِر» زوریخ در 1347ش، پهلوی دوم هنگام سفر به سنت‌موریس در هتل سُووِرتا اقامت می‌نمود، اما پس از این تاریخ، بنابر دستور شاه مبنی بر خریدِ یک ویلای مجلّل، ویلای سُووِرِتا به‌صورت مِلک شخصی و محل اقامت محمدرضا پهلوی و خانواده‌اش در سفرهای تفریحی سوئیس درآمد.

این ویلای پهلوی در سال 1348ش با قیمت یک‌میلیون‌وهشتصدهزار فرانک سوئیس خریده شد و بنابر ادعای فرح دیبا «یکی ازگرانبهاترین املاک موجود در سوئیس و بلکه دنیا» به‌شمار می‌آمد.
به روایتی، به‌‎رغم تکاپوی فراوان به منظور یافتن مکانی مناسب برای اقامت محمدرضاشاه و خانواده‌اش در سنت‌موریتس، سفیر و اعضای سفارت ایران در سوئیس نتوانستند جایی بهتر از ویلای سوورتا پیدا کنند.