همشهری آنلاین، فاطمه عباسی: بعضی از ما حتی زمانی را به خاطر داریم که نه خبری از رایانه بود، نه اینترنت و نه گوشی هوشمند؛ اما حالا هوش مصنوعی برایمان از کلمات و تصویر، ویدئو و موسیقی می‌سازد و ماهواره‌ها در مدار زمین اینترنت پرسرعت دراختیار کاربران قرار می‌دهند.
به‌دلیل سرعت شگفت‌انگیز پیشرفت تکنولوژی، برخی از فناوری‌ها هم به ناچار منسوخ می‌شوند و نسل‌های آینده حتی تصوری از آنها نخواهند داشت. در این بین، دنیای رایانه‌ها در طول سال‌ها دستخوش تغییرات زیادی شده است و بسیاری از موضوعات مرتبط با آنها هم به خاطره‌ها پیوسته‌اند. نمونه‌اش کافی‌نت‌هایی است که تا ۲۰- ۱۵سال پیش مثل قارچ در هر کوچه و پاساژی راه‌اندازی می‌شد و مملو از دانشجویان و علاقه‌مندان به گشت وگذار در اینترنت بود. مراکزی که نسل جوان و نوجوان امروزی رنگش را هم ندیده و چه بسا حتی اسمش را هم نشنیده باشد.
نمونه‌اش تصویری است که به تازگی در فضای مجازی از یک کافی‌نت در سال‌های دور وایرال شده و نظر کاربران جوان و بی‌اطلاعی آنها از وجود چنین مکان‌هایی به بحث روز تبدیل شده است. این مطلب و عکس‌ها شاید کمی شما را در زمان به عقب ببرد و خاطره کافی‌نت‌ها را برای نسل قدیم‌تر زنده کند.
نسل اینترنت دایل آپ
دهه شصتی‌ها خوب یادشان هست که برای اتصال به اینترنت، آن هم اینترنت دایل آپ، باید از دکه‌های روزنامه‌فروشی کارت اینترنت می‌خریدند و پشت کارت را با یک سکه می‌تراشیدند و کد اتصال را پیدا می‌کردند. اصلا یکی از این صداهایی که به‌نظر می‌رسد متولدین دهه شصت رابطه بیشتری با آن داشته باشند، صدایی است که موقع اتصال به اینترنت دایل آپ از مودم می‌شنیدند. صدایی که می‌توانست در انتها با پیغامی مبنی بر اتمام حساب اینترنتی ما یا شور و شعف حاصل از برقراری ارتباط از طریق مودم‌های ۵۶ کیلوبایتی همراه باشد. اشغال شدن تلفن تا زمانی که اینترنت متصل بود و قطع و وصل شدن دائمی اینترنت، از مشکلاتی بود که خیلی‌ها را روانه کافی‌نت‌ها می‌کرد.
کافی به اضافه نت
گویا نخستین کافی‌نت در تهران سال ۱۳۷۶راه‌اندازی شده و آن زمان شما موقع کار کردن با رایانه می‌توانستید قهوه هم نوش جان کنید. با شلوغ‌تر شدن کافی‌نت‌ها، سرو قهوه یا چای هم از این مراکز جمع شد و در بعضی از کافی‌نت‌ها افراد باید توی نوبت انتظار می‌ایستادند تا بتوانند پشت یکی از رایانه بنشینند.
کنج پاساژ
یک اتاق که دور تا دور آن رایانه چیده شده و یک میز که مخصوص مدیر بود، کافی‌نت را از دیگر مغازه‌های یک پاساژ جدا می‌کرد. کافی نت‌ها معمولا داخل پاساژها یا کوچه‌ها پس‌کوچه‌های نزدیک به دانشگاه‌ها دایر می‌شدند و کمتر در خیابان اصلی کافی‌نت می‌دیدید. برای همین بود که مثلا در کوچه‌های خیابان انقلاب و نزدیک به دانشگاه تهران، کلی کافی‌نت وجود داشت که تعداد خیلی کمی از آنها هنوز هم فعال است.
ساعتی هزار
رفتن به کافی‌نت هزینه زیادی نداشت. به‌طور مثال در سال ۹۲برای راه انداختن کارتان یا گشتن در اینترنت باید ساعتی هزارتومان پرداخت می‌کردید. البته ناگفته نماند که درآمد کافی‌نت‌ها بستگی به فصل و همچنین شرایط ویژه داشت. مثلا در پایان دی‌ماه و با فرا رسیدن فصل امتحانات، به‌دلیل تقاضای زیاد برای کپی جزوات دانشجویی، درآمد این حوزه به روزی یک میلیون تومان و حتی بیشتر هم می‌رسید اما در برخی از ایام، درآمد ماهانه این فروشگاه‌ها به زحمت سه میلیون تومان می‌شد.
کافی‌نت غیرحضوری
هر قدر که فناوری پیشرفت کند و نیاز عمومی به کافی‌نت‌ها کم رنگ‌تر شود، نداشتن وقت کافی و وجود مشغله‌های زیاد، بخش جدا نشدنی از زندگی امروزه ماست که باعث شده است همچنان در برخی کارهای ثبت نامی یا دریافت برخی از خدمات دولتی، به کافی‌نت‌ها نیاز داشته باشیم. اما از طرفی رفتن به کافی‌نت و طی کردن مسیر رفت‌وآمد در تناقض با صرفه‌جویی در زمان است. به همین دلیل هم امروزه به جای کافی‌نت‌های حضوری که تعدادشان بسیار کم شده، سایت‌هایی طراحی شده‌اند که تمامی خدمات اینترنتی را که در کافی‌نت‌های قدیمی و به‌اصطلاح سنتی قابل انجام بود، به‌صورت کاملا غیرحضوری انجام می‌دهند.
