حکایت‌های سعدی در گلستان / باب اول در سیرت پادشاهان؛ حکایت شماره 18+ فایل صوتی و نگاهی به نسخه‌های قدیمی

معنی حکایت شماره 18، باب اول گلستان سعدی

ملک زاده‌ای از پدرش گنج فراوانی به ارث برد و با دست generosity و بزرگواری، آن را بین سپاه و رعیت تقسیم کرد. به او نصیحت کردند که مانند ملوک پیشین تنها در اندوختن و ذخیره کردن ثروت بماند، زیرا دشمنان ممکن است در کمین باشند. اما ملک به این نصیحت توجه نکرد و گفت خداوند او را به عنوان مالک این مملکت قرار داده است تا بخورد و ببخشد، نه اینکه مانند پاسبانی فقط محافظ باشد. او اشاره کرد که افراد بخیل مانند قارون، که با ثروت بسیارشان هلاک شدند، یاد و نام نیک نمی‌برند.

برگردان به زبان ساده

# ملک‌زاده‌ای گنج فراوان از پدر میراث یافت. دستِ کَرَم برگشاد و دادِ سخاوت بداد و نعمتِ بی‌دریغ بر سپاه و رعیّت بریخت.

هوش مصنوعی: یک جوان ثروتمند از پدرش ارث زیادی به دست آورد. او با دلی بزرگ به تقسیم نعمت‌ها پرداخت و از ثروتش بدون هیچ دریغی به سربازان و مردمش بخشید.

# نیاساید مَشام از طبلهٔ عود

بر آتش نِه، که چون عنبر ببوید

بینی از صندوقچهٔ عود لذت نمی‌یابد مگر آنکه پاره‌ای از آنرا بر آتش نهند تا چون عنبر بوی خوش دهد،

# بزرگی بایدت بخشندگی کن

که دانه تا نیفشانی نروید

اگر تو دنبال بزرگی هستی، دست بخشش بگشا زیرا این نهال بجز از تخمِ کَرَم نمی‌رویَد.

# یکی از جُلَسایِ بی‌تدبیر نصیحتش آغاز کرد که «ملوکِ پیشین مر این نعمت را به سعی اندوخته‌اند و برای مصلحتی نهاده. دست از این حرکت کوتاه کن که واقعه‌ها در پیش است و دشمنان از پس؛ نباید که وقت حاجت فرو‌مانی.»

هوش مصنوعی: یکی از مشاوران بی‌تدبیر شروع به نصیحت کردن او کرد و گفت: «پادشاهان گذشته این نعمت‌ها را با تلاش به دست آورده‌اند و برای هدف خاصی حفظ کرده‌اند. بهتر است که از این کار دست برداری، زیرا مشکلات و خطراتی در راه است و نباید در زمان نیاز از پا بایستی.»

# اگر گنجی کنی بر عامیان بخش

رسد هر کدخدایی را برنجی

اگر گنجی بر همگان تقسیم کنی به هر یک به اندازهٔ یک برنج پول می‌رسد.

# چرا نستانی از هر یک جوی سیم

که گرد آید تو را هر وقت گنجی؟

هوش مصنوعی: چرا از هر جوی سیمی که به دست می‌آوری، چیزی را نمی‌گیری؟ چون هر زمان ممکن است به تو گنجی برسد.

# ملک روی از این سخن به هم آورد و مر او را زجر فرمود و گفت: مرا خداوند، تَعالیٰ مالکِ این مملکت گردانیده است تا بخورم و ببخشم نه پاسبان که نگاه دارم.

هوش مصنوعی: ملک از این حرف ناراحت شد و او را به شدت reprimanded کرد و گفت: خداوند، بزرگ و بلندمرتبه، مرا صاحب این سرزمین قرار داده است تا از آن استفاده کنم و به دیگران نیز ببخشم، نه اینکه فقط مراقب آن باشم.

# قارون هلاک شد که چهل خانه گنج داشت

نوشین‌روان نمرد که نامِ نکو گذاشت

هوش مصنوعی: قارون به خاطر ثروت بسیارش نابود شد، اما نوشین‌روان به خاطر داشتن نام نیک، جانش در امان ماند.