ایرنابازار- دانشمندان ایرانی پیشتاز در نانوپزشکی: راهکاری هوشمند برای مبارزه با سرطان روده بزرگ در گامی بلند به سوی درمان‌های هوشمند و هدفمند سرطان، پژوهشگران ایرانی موفق به توسعه سیستمی نوین برای دارورسانی به سلول‌های سرطانی روده بزرگ شده‌اند. این دستاورد که با استفاده از دانش بومی و پلیمرهای طبیعی حاصل شده، نویدبخش تحولی بزرگ در شیوه‌های درمان سرطان‌های مقاوم و کاهش عوارض جانبی شیمی‌درمانی است.
دانشمندان ایرانی پیشتاز در نانوپزشکی: راهکاری هوشمند برای مبارزه با سرطان روده بزرگ
در گامی بلند به سوی درمان‌های هوشمند و هدفمند سرطان، پژوهشگران ایرانی موفق به توسعه سیستمی نوین برای دارورسانی به سلول‌های سرطانی روده بزرگ شده‌اند. این دستاورد که با استفاده از دانش بومی و پلیمرهای طبیعی حاصل شده، نویدبخش تحولی بزرگ در شیوه‌های درمان سرطان‌های مقاوم و کاهش عوارض جانبی شیمی‌درمانی است.
پژوهشگران با طراحی "بیدهای هیدروژلی حساس به "pH که عصاره گیاه دارویی پرخاصیت Brucea javanica را حمل می‌کنند، راهکاری مؤثر و ایمن برای هدف‌گیری دقیق ناحیه کولون (روده بزرگ) ارائه داده‌اند. این بیدها که از پلیمرهای طبیعی آلژینات و گوارگام ساخته شده‌اند، عملکردی دوگانه و هوشمندانه دارند:
محافظت از دارو در محیط اسیدی معده و آزادسازی کنترل‌شده آن در محیط قلیایی روده.
از نتایج این پژوهش، بیدهای طراحی شده در pH اسیدی معده (۱.۲) تنها حدود ۹.۷ درصد از عصاره دارویی را آزاد می‌کنند، اما در محیط قلیایی کولون (۷.۴) تا حدود ۹۰ درصد دارو را به‌صورت تدریجی در مدت ۸ ساعت رها می‌کنند. این عملکرد هدفمند، ضمن محافظت از دارو در برابر تخریب، امکان جذب حداکثری آن را در محل تومور فراهم می‌آورد. همچنین، این بیدها در محیط روده میزان قابل توجهی تورم (تا نسبت ۲۱) نشان می‌دهند که به آزادسازی مؤثر دارو کمک می‌کند.
فرمولاسیون F۲OD در میان نمونه‌های بررسی‌شده، بالاترین کارایی محصورسازی (۹۸%) و بازده بارگذاری دارو (۳۸%) را به خود اختصاص داده است. این یافته نشان‌دهنده بهینه‌سازی موفقیت‌آمیز فرآیند تولید این نانوذرات هوشمند است.
دکتر الهام باقری، در مقاله‌ای با عنوان “Ethanolic extract of Brucea javanica inhibit proliferation of HCT-۱۱۶ colon cancer cells via caspase activation” که در مجله RSC Advances در سال ۲۰۱۸ منتشر شد، به تفصیل به بررسی اثرات ضدتکثیری عصاره اتانولی Brucea javanica بر سلول‌های سرطانی روده بزرگ (HCT-۱۱۶) از طریق فعال‌سازی کاسپاز (apoptosis) پرداخته است. همچنین، در مقاله‌ای دیگر با عنوان “The apoptotic effects of Brucea javanica fruit extract against HT۲۹ cells associated with p۵۳ upregulation and inhibition of NF-kB translocation” که در سال ۲۰۱۸ در مجله Drug Design, Development and Therapy به چاپ رسید، دکتر باقری و همکارانش نشان دادند که این عصاره، اثرات آپوپتوزیس بر سلول‌های HT۲۹ (نوع دیگری از سلول‌های سرطانی روده بزرگ) را از طریق تنظیم مثبت p۵۳ و مهار انتقال NF-kB القا می‌کند. این تحقیقات، مبانی علمی محکمی برای استفاده از این عصاره در دارورسانی هدفمند فراهم می‌آورد.
این رویکرد نوین، مزایای متعددی را به همراه دارد:
کاهش عوارض جانبی: با آزادسازی هدفمند دارو در ناحیه تومور، آسیب به بافت‌های سالم به حداقل می‌رسد.
افزایش کارایی درمان: تمرکز دارو در محل بیماری، اثربخشی شیمی‌درمانی را به شکل چشمگیری ارتقا می‌دهد.
کاهش دوز مصرفی دارو: با توجه به هدفمند بودن سیستم، نیاز به دوزهای بالای دارو کاهش می‌یابد.
هرچند این بیدهای پلیمری در مراحل اولیه توسعه قرار دارند، اما نتایج امیدوارکننده این پژوهش، افق‌های جدیدی را در درمان غیرتهاجمی و هوشمند سرطان روده بزرگ می‌گشاید. این دستاورد، نمونه‌ای بارز از توانمندی علمی پژوهشگران کشورمان در حوزه نانوپزشکی و نویدبخش آینده‌ای روشن‌تر برای بیماران سرطانی است.
منابع:
Bagheri, E., Hajiaghaalipour, F., Nyamathulla, S., & Salehen, N. A. (۲۰۱۸). Ethanolic extract of Brucea javanica inhibit proliferation of HCT-۱۱۶ colon cancer cells via caspase activation. RSC advances, ۸(۲) , ۶۸۱-۶۸۹. https://doi.org/۱۰.۱۰۳۹/C۷RA۰۹۶۱۸F
Bagheri, E., Hajiaghaalipour, F., Nyamathulla, S., & Salehen, N. A. (۲۰۱۸). The apoptotic effects of Brucea javanica fruit extract against HT۲۹ cells associated with p۵۳ upregulation and inhibition of NF-κB translocation. Drug design, development and therapy, ۶۵۷-۶۷۱. https://www.tandfonline.com/doi/abs/۱۰.۲۱۴۷/DDDT.S۱۵۵۱۱۵
