به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، کتاب «عدم خشونت در اندیشه و کنش سیاسی امام خمینی (ره)» تألیف سید صدرالدین موسوی جشنی و محمدمعین گلباغ، اثر پژوهشی تازهای است که به بررسی مفهوم و کارکرد عدم خشونت در دیدگاه و عملکرد امام خمینی (ره)، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران میپردازد. این کتاب با هدف تبیین و تحلیل رویکرد امام خمینی نسبت به خشونت سیاسی، بهخصوص در بستر انقلاب اسلامی ۱۳۵۷، منتشر شده است.
در ابتدای کتاب، مفاهیم بنیادین خشونت، خشونت سیاسی و عدم خشونت بهدقت تعریف و شرح داده میشوند. نویسندگان در این بخش، جایگاه امام خمینی را به عنوان رهبر انقلابی معرفی میکنند که در عین پیگیری اهداف انقلابی، بر اصل عدم خشونت تأکید داشته است. تحلیلها در این بخش با استناد به منابع دینی، فلسفی و سیاسی، فهم روشنتری از این مفاهیم ارائه میدهند و زمینه را برای بررسی اندیشه سیاسی امام خمینی فراهم میآورند.
دیدگاه امام خمینی درباره فلسفه سیاسی عدم خشونت
بخش دوم کتاب به تحلیل اندیشه امام خمینی درباره فلسفه سیاسی و معنوی عدم خشونت اختصاص دارد. در این قسمت، نویسندگان به بررسی جایگاه عدم خشونت در باورهای دینی و اخلاقی امام خمینی میپردازند و نشان میدهند که این اصل نه تنها یک راهبرد سیاسی، بلکه یک ارزش اخلاقی و معنوی محوری در اندیشه امام (ره) است. همچنین تأکید میشود که احترام به کرامت انسان، پرهیز از ظلم، و ضرورت عدالت اجتماعی از ارکان اصلی این دیدگاه است.
کنشهای سیاسی و راهبردهای انقلاب
در بخش سوم کتاب، کنشهای عملی امام خمینی (ره) و روشهای سیاسی بهکار گرفته شده در جریان انقلاب اسلامی تحلیل شدهاند. این فصل به تشریح ابزارهای مختلفی که امام خمینی (ره) و یارانش برای تحقق اهداف خود بهکار بردند میپردازد؛ از جمله سازماندهی تظاهرات، اعتصابات، تحریمهای مدنی و بهرهگیری از فرهنگ و مذهب برای تحرک اجتماعی. در این تحلیل، خشونت به صورت حداقلی و در چارچوب دفاع مشروع تعریف شده و روشهای مقاومت غیرخشونتآمیز به عنوان راهکارهای کلیدی معرفی شدهاند.
معیارهای اخلاقی و شرعی در تعیین مشروعیت خشونت
یکی از بخشهای مهم کتاب به بررسی معیارهای اخلاقی امام خمینی (ره) درباره مشروعیت خشونت اختصاص یافته است. نویسندگان با استفاده از متون و سخنان امام خمینی (ره)، نشان میدهند وی خشونت را تنها در شرایط خاص و به عنوان دفاع مشروع میپذیرفت و هرگونه خشونت برای کسب قدرت یا ستمگری را محکوم میکرد. این نگرش مبتنی بر اصول دینی و تأکید بر رحمت الهی و اخلاق اسلامی است.
کتاب «عدم خشونت در اندیشه و کنش سیاسی امام خمینی (ره)» با ارائه تحلیلی دقیق و مستند از دیدگاه امام خمینی درباره خشونت و سیاست، نقش مهمی در فهم بهتر انقلاب اسلامی و اندیشه سیاسی او دارد. این اثر برای پژوهشگران علوم سیاسی، تاریخ انقلاب، فلسفه سیاسی و همه علاقهمندان به مباحث مربوط به مبارزه سیاسی و اصول اخلاقی، منبعی ارزشمند به شمار میرود.
کتاب توسط مؤسسه چاپ و نشر عروج در سال ۱۴۰۳ در ۱۵۲ صفحه به چاپ رسیده است.