در حالی که رهبران کشورهای عضو بر لزوم تقویت بازدارندگی، افزایش بودجه‌های نظامی و حمایت همه جانبه از اوکراین تأکید کردند، سه مسئله کلیدی بی‌پاسخ ماند:
- موضع مبهم آمریکا درباره دفاع از متحدان شرقی
- تهدیدهای آشکار واشنگتن علیه استقلال برخی اعضا
- و سکوت معنادار ناتو درباره حمله غیرقانونی آمریکا به خاک ایران
ماتیاس کوم استاد حقوق دانشگاه نیویورک در تارنمای ورفاسونزبلوگ می‌نویسد: اکنون این پرسش بیش از هر زمان دیگری مطرح است: آیا ناتو به جای وفاداری به منشور ملل متحد و ارزش‌های حقوق بین‌الملل، راه تقابل و تسلیح‌گرایی را برگزیده است؟
۳ نقطه تاریک در نشست ناتو
- ابهام در تعهد آمریکا به ماده ۵: رئیس‌جمهور آمریکا موضع مبهمی درباره حمایت از اعضای شرقی ناتو گرفت؛ ممکن است ارتش آمریکا وارد جنگ نشود و تنها به حفظ مسیرهای دریایی بسنده کند.
- تهدید اعضای ناتو توسط خود آمریکا: آمریکا علناً استقلال کانادا و تمامیت ارضی دانمارک را تهدید کرده است، موضوعی که نباید توسط ائتلاف امنیتی نادیده گرفته شود.
- سکوت ناتو در قبال حمله غیرقانونی آمریکا به ایران: ستاد ناتو به‌جای محکومیت، از رئیس‌جمهور آمریکا حمایت کرد و در عین حال بودجه نظامی خود را به‌شدت افزایش داد.
نظامی‌گری یا دیپلماسی؟ پرسش بزرگ ناتو
- افزایش بودجه نظامی ناتو تا ۳.۵ درصد از تولید ناخالص داخلی تا سال ۲۰۳۵، در حالی که بودجه دیپلماسی و حمایت از نهادهای بین‌المللی نادیده گرفته می‌شود.
- نبود تلاش برای الزام کشورهای عضو به صرف درصدی از بودجه دفاعی در امور دیپلماتیک و کمک‌های خارجی.
- عدم فشار بر کشورهای ناتو برای پذیرش صلاحیت دادگاه‌های بین‌المللی و همکاری با دادگاه کیفری بین‌المللی.
- هشدار به ناتو برای اجتناب از الگوگیری از سیاست خارجی نظامی‌گرایانه آمریکا و ضرورت بازگشت به ارزش‌های حقوق بین‌الملل و دیپلماسی واقعی.
