ماجرای واقعی دلورس؛ پشت پرده تصویر خرس کچلی که سال‌ها کاربران اینترنت را شوکه کرد
شاید شما هم تصویر پربازدید خرس بی‌مو را همراه عناوین اغراق‌آمیز و گمراه‌کننده ازجمله این ادعای بی‌اساس که خرس مورد نظر گونه‌ای جدید و ساکن در ویرانه‌های چرنوبیل است، دیده باشید. اما واقعیت پشت آن چندان اسرارآمیز نیست و درعوض روایتی واقعی و تلخ از رنج حیوانی در اسارت است: این حیوان یک خرس عینکی است؛ گونه‌ای آسیب‌پذیر و تنها که احتمالاً در مواجهه با شرایط غیرطبیعی زندگی در اسارت دچار مشکل شده است.
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
تصویر خرس بی‌مو، که سال‌ها در فضای مجازی دست‌به‌دست شد، واقعیتی تلخ از رنج حیوانات در اسارت را فاش می‌کند.
شاید شما هم تصویر پربازدید خرس بی‌مو را همراه عناوین اغراق‌آمیز و گمراه‌کننده ازجمله این ادعای بی‌اساس که خرس مورد نظر گونه‌ای جدید و ساکن در ویرانه‌های چرنوبیل است، دیده باشید. اما واقعیت پشت آن چندان اسرارآمیز نیست و درعوض روایتی واقعی و تلخ از رنج حیوانی در اسارت است: این حیوان یک خرس عینکی است؛ گونه‌ای آسیب‌پذیر و تنها که احتمالاً در مواجهه با شرایط غیرطبیعی زندگی در اسارت دچار مشکل شده است.
ماجرای خرس‌های بی‌مو نخستین بار در سال ۲۰۰۹ به صدر اخبار آمد. چندین رسانه گزارش دادند که سه خرس ماده عینکی (Tremarctos ornatus) در باغ‌وحش لایپزیگ آلمان به درجات مختلف دچار ریزش مو شده‌اند. بدترین وضعیت مربوط به خرس بیچاره‌ای به نام دلورس بود که تقریبا تمامی پوشش ضخیم و پرمویش را از دست داده و فقط یک دسته موی پراکنده روی سر و بالای پشتش باقی مانده بود.
برای خرس بی مو چه اتفاقی رخ داده بود؟
متخصصان رفاه حیوانات حدس زدند وضعیت دلورس ممکن است به شرایط زندگی در اسارت مرتبط باشد. با تحقیقات بیشتر مشخص شد چندین خرس دیگر در باغ‌وحش‌های اروپا نیز به همین مشکل دچار هستند.
جرارد بارس، مدیر بنیاد بین‌المللی خرس، در سال ۲۰۰۹ به شبکه جهانی بی‌بی‌سی گفت: «معتقدم تغذیه و شرایط آب‌وهوایی هر دو می‌توانند نقش داشته باشند؛ زیرا این خرس‌ها حیوانات گرمسیری هستند که ما آن‌ها را به اقلیم‌های متفاوت منتقل کرده‌ایم. خرس‌ها باید در فضای سرپوشیده نگهداری شوند و شرایطی شبیه اقلیم گرمسیری، شامل دمای بالا، رطوبت، پوشال و بستر مناسب روی زمین برایشان فراهم شود. ما در باغ‌وحش‌ها چندان در بازسازی تغییرات طبیعی فصل‌ها موفق نیستیم.»
سخنگوی باغ‌وحش در گفتگو با آی‌اف‌ال ساینس تأیید کرد که دلورس در مارس ۲۰۱۱ از دنیا رفت. آن‌ها خاطرنشان کردند علت اصلی ریزش موهای او هرگز به طور رسمی مشخص نشد.
گونه خرس عینکی که با نام‌های خرس آمریکای جنوبی یا خرس کوتاه‌چهره آندی نیز شناخته می‌شود، الهام‌بخش شخصیت محبوب کودکانه «خرس پدینگتون» است. زیستگاه اصلی این خرس، نواری باریک در امتداد رشته‌کوه‌های آند است که از بخش‌هایی از ونزوئلا، کلمبیا، اکوادور، پرو، بولیوی و آرژانتین در آمریکای جنوبی عبور می‌کند.
خرس عینکی در زیستگاه طبیعی خود با تهدیدات متعددی ازجمله شکار غیرمجاز و از دست‌دادن زیستگاه مواجه است و طبق فهرست سرخ IUCN به عنوان گونه‌ای در معرض خطر انقراض شناخته می‌شود. بسیاری از باغ‌وحش‌ها به منظور حمایت از بقای این خرس‌ها، اقدام به نگهداری اعضای این گونه کرده‌اند تا تلاش‌های حفاظت را تقویت کنند و شانس بازیابی آن‌ها را افزایش دهند.
خرس‌ها در اسارت
همه گونه‌های خرس در اسارت دچار استرس قابل‌توجهی می‌شوند. این حیوانات باهوش به فضای وسیعی برای گشت‌وگذار نیاز دارند که بسیاری از باغ‌وحش‌ها قادر به فراهم کردن آن نیستند.
خرس‌های در اسارت، به‌دلیل محدود بودن محیط زندگی‌شان دچار استرس می‌شوند و اغلب به رفتارهای غیرعادی مانند قدم زدن مکرر در اطراف قفس یا تاب‌خوردن به چپ و راست روی می‌آورند.
خرس‌های عینکی ذاتا حیواناتی منزوی هستند و فقط در فصل جفت‌گیری با یکدیگر برخورد دارند. با‌این‌حال، در اسارت اغلب در قفس‌های مشترک نگهداری می‌شوند. این وضعیت غیرطبیعی می‌تواند باعث بروز استرس مزمن و اختلالات هورمونی در خرس‌ها شود.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۹ توسط باغ‌وحش سن دیگو، نشان داد که ریزش موی خرس‌های آندی در اسارت، واکنشی به نگهداری طولانی‌مدت در شرایط اجتماعی غیرطبیعی است. این پژوهش نشان داد مشکل ریزش مو بیشتر در خرس‌های ماده دیده می‌شود و به طور قابل‌توجهی در میان خرس‌های عینکی اسیر رایج است. در باغ‌وحش‌های آمریکای شمالی، تقریبا یک سوم از خرس‌های ماده مورد بررسی، به نوعی از ریزش مو مبتلا بودند.
همه خرس‌های ماده‌ای که به صورت گروهی و در کنار خرس‌های دیگر نگهداری می‌شدند، به این بیماری مبتلا نشدند، اما خرس‌های بیمار همگی ماده بودند و در شرایط اجتماعی نامناسب (یعنی در کنار خرس‌های هم‌گونه خود) نگهداری می‌شدند. بنابراین، پژوهشگران این فرضیه را مطرح می‌کردند که سندرم ریزش مو در خرس‌های آندی ممکن است آشکارترین علامت اختلالات غدد درون‌ریز یا واکنش‌های خودایمنی باشد که ناشی از نگهداری طولانی‌مدت در شرایط اجتماعی غیرطبیعی است.
پژوهشگران می‌گویند خرس‌های ماده آندی باید فقط زمانی در کنار خرس‌های بالغ دیگر نگهداری شوند که خودشان بخواهند. ازآنجا که طبیعت این خرس‌ها زندگی تنها و انفرادی است، باید به این عادت طبیعی‌شان احترام گذاشته شود و آن‌ها را مجبور به زندگی گروهی نکرد.
نگهداری حیوانات در اسارت همیشه با چالش اخلاقی همراه است: از یک طرف، اسارت می‌تواند به حفظ گونه‌هایی کمک کند که در طبیعت در خطر انقراض هستند (که این خطر اغلب به‌دلیل دخالت‌های انسانی ایجاد شده است). اما از طرف دیگر، این کار ممکن است برای خود حیواناتی که در اسارت نگهداری می‌شوند، درد و رنج زیادی به‌همراه داشته باشد.
دلورس نمونه‌ی روشنی از این واقعیت است: او نشان می‌دهد حتی وقتی انسان‌ها با نیت خوب تلاش می‌کنند به طبیعت کمک کنند، ممکن است در این مسیر آسیب زیادی به حیوان وارد شود.
منبع: زومیت
