اضطراب میراث جامانده از جنگ برای کودکان/ رفتار درست برای کاهش استرس فرزندان

به گزارش برنا، نقض حقوق کودک، آوارگی و آسیب‌های روانی تنها بخشی از واقعیت تلخ کودک بودن در زمان جنگ است. جنگ نه تنها لبخند را از لب‌هایشان می‌رباید، بلکه دوران کودکی‌شان را برای همیشه نابود می‌کند.

در شرایط جنگی، آسیب فیزیکی محدود به مرگ یا نقص عضو نیست؛ کودکانی که دچار جراحت، سوختگی، دفن شدن زیر آوار یا قرار گرفتن در معرض سلاح‌های سنگین می‌شوند، حتی در صورت زنده ماندن، اغلب با تبعات روانی بلندمدت مواجه‌اند. آسیب جسمی در دوران کودکی، به‌ویژه زمانی که ناگهانی و همراه با تهدید مستقیم جان باشد، ساختار ذهنیکودک نسبت به بدن، امنیت و پایداری محیط را به‌شدت مختل می‌کند.

علیرضا تبریزی، روانشناس کودک، با اشاره به تاثیر جنگ بر روان کودکان در گفت‌و‌گو با برنا گفت: در جنگ معمولااضطراب کودکان بالا می‌رود و بعضا ممکن است بنا بربازخورد‌هایی که خانواده‌ها نشان می‌دهند فاجعه‌سازی هم در ذهن‌شان شکل بگیرد. این مسئله می‌تواند منجر شود درگیر یک سیکل معیوب شوند. یعنی با اضطراب، فاجعه سازی کنند و دوباره خود فاجعه سازی منجر به اضطراب شود؛ اگر فاجعه سازی کنترل نشود این روال ادامه پیدا و حالش را بدتر می‌کند.

وی در ادامه با اشاره به بهترین اقدامات برای کاهش استرس کودکان گفت: اولا که به کودکان بها بدهیم و اجازه دهیم که استرس داشته باشند. اگر والدین به بچه‌هایشان بگویند که نترس و اضطراب نداشته باش یا در واقع به نوعی استرس و احساساتشان را انکار کنند می‌توانند حال‌شان را بدتر کنند. باید به کودکان حق بدهیم که استرس داشته باشند و بگوییم من هم استرس دارم تا برایشان عادی سازی شود. اگر دوست دارد گریه کند به او اجازه بدهیم گریه کند.

وی افزود: اگر کودک دوست دارد راجع به موضوعی حرف بزند اجازه دهیم بگوید. با کودکان حرف بزنید و به آنان اجازه تخلیه بدهید یعنی بیشتر از اینکه بخواهیم برای خوب شدن حالش سخنرانی کنیم، به او اجازه بدهیم که حرف‌هایش را بگوید. وقتی حرف‌هایش تمام شد اگر جایی اشتباه کرده بود در استدلال‌هایش، برایش توضیح بدهید که استدلالش غلط است.

تبریزی با اشاره به بحث اطمینان خاطر گفت: کار دیگری که والدین حتما باید انجام بدهند این است که به فرزندانشانش اطمینان بدهند ما کنار تو حضور داریم. هر اتفاقی بخواهد بیفتد و هر چقدر بد باشد ما همیشه کنار تو هستیم و به تو کمک می‌کنیم. خیلی وقت‌ها ارتباطات فیزیکی مثل در آغوش گرفتن می‌تواند کمک کند و استرس‌شان را کاهش دهد.

وی در ادامه به توضیح اختلالاتی که ممکن است در کودکان به وجود بیایند پرداخت و گفت: در واقع ما دو اختلال داریم که در روانشناسی خیلی شبیه به هم هستند. یکی تروما و دیگری اختلال اضطراب پس از سانحه است که برای کودکان هر دو مورد ممکن است پیش بیاید. یک اتفاق ترسناک پیش می‌آید و بعد از آن بچه دچار یک سری استرس‌ها می‌شود، مثلا در نزدیکی کودک یک انفجار شکل می‌گیرد و چه در شرایط فعلی و چه در طولانی مدت ممکن است اضطراب او بالا باشد، این تروما است؛ بنابراین در این زمان نیاز به حمایت‌هایی دارد. مثلا اگر فرزندتان همیشه در اتاق خودش می‌خوابید از این به بعد نیاز دارد که یک یادوهفته والدین کنارش باشند. تا مقداری آرامش را بیشتر کنند و این تروما در واقع فراموش یا اثرش کمتر شود.

وی افزود: این تروما ممکن است طولانی شود وتبدیل به اختلال اضطراب پس از سانحه شود. این بچه غیر از اینکه در واقع اضطراب دارد، هر چیزی که آن را یاد این استرس بیندازد حالش را خراب می‌کند.

تبریزی در خصوص علائم قابل مشاهده در کودکان گفت: در کودکان حرف زدن از ترس‌ها، فرار از موضوع، گریه و یا حتی بیان افکارشان می‌تواند علائمی از بروز تروما یا اضطراب پس از سانحه باشد یا اینکه گاهی وقت‌ها ممکن است والدین‌شان را بغل کنند، مثل چسبیدن به طوری که حاضر نباشند از خانواده فاصله بگیرندحتی برای بازی کردن. دیگر علائمش می‌تواند ناخن جویدن و در بعضی بچه‌ها دندان قروچه و شب ادراری هم باشد. در بچه‌های بزرگ‌تر هم پرخاشگری یکی از گزینه‌هایی‌ست که ممکن است با آن مواجه شوید.

انتهای پیام /