بلوغ پنهان چهره کودک کار در اصفهان
به گزارش خبرگزاری برنا از اصفهان، در آستانه روز جهانی مبارزه با کار کودکان، فرصتی است برای ارزیابی و بازخوانی راهی که طی سال‌های گذشته در حوزه مقابله با کودک‌کار در اصفهان طی شده است. شهری با تاریخ غنی و فرهنگی پربار، همچنان با چهره‌هایی نازیبا و تلخ در خیابان‌ها و میدان‌هایش مواجه است؛ کودکانی که در کنار تلاش برای تامین معاش خانواده، آینده‌شان در سایه‌روشن بی‌عدالتی و نابرابری قرار گرفته است.
*مسیری که طی شده است
پس از چند سال فعالیت و برنامه‌ریزی‌های متعدد، در حوزه حمایت از کودکان کار در اصفهان، چه بلوغ فرهنگی و اجتماعی حاصل شده است؟ چه دستاوردهایی به دست آمده و چه ناکامی‌هایی باید یادآور شد؟ این پرسش‌ها در قالب ارزیابی عملکرد خانواده‌های خیریه‌ها، سازمان‌ها و نهادهای دولتی مطرح می‌شود.
در این مدت، بیش از ۶۶ خیریه و نهاد مستقل در حوزه حمایت، آموزش، درمان و توانمندسازی کودکان فعال بوده‌اند و چند مورد از آن‌ها به صورت تخصصی در حوزه کودکان کار تمرکز داشته‌اند. فعالیت‌هایی که، اگرچه مؤثر و ارزشمند، هنوز نتوانسته‌اند نقش بنیادی در تغییر زیرساخت‌ها و نهادینه‌سازی فرهنگ عمومی ایفا کنند. به‌ویژه در حوزه فرهنگ‌سازی، راه درازی باقی مانده و تاثیرات آن در تغییر نگرش‌ها و رفتارهای جامعه کمتر دیده می‌شود.
*وضعیت کودکان کار اصفهان و چالش‌ها
در خیابان‌های اصفهان، کودکانی هستند که برای تامین نان شب، در گرما و سرما، کنار خیابان‌ها و خودروها تلاش می‌کنند. تبعیت آنان از اتباع خارجی نیز وضعیت را پیچیده‌تر می‌کند. بسیاری از خانواده‌ها، در فقر و نابرابری رنج می‌برند و نبود فرصت‌های آموزشی و اشتغال، آنان را به کار اجباری کشانده است.
مدتی است که صحبت از باندهای تکدی‌گری کودکان به میان می‌آید. اما فعالیت‌های آگاهی‌بخشی نهادهای تخصصی نشان می‌دهد بسیاری از این کودکان، نان‌آور خانواده‌هایی هستند که به جای والدین بی‌سرپرست یا بدسرپرست، بار سنگین خانواده را بر دوش می‌کشند. این وضعیت، طبیعی است که منجر به ترک تحصیل و جایگزینی کارهای سنگین در کارگاه‌ها، خیابان‌ها و حتی کارهای دشوار و خطرناک شود، کارهایی که شانه‌های نحیف و دستان کوچکشان را بسیار بزرگ‌تر نشان می‌دهد.
در این مسیر، حوادث ناخوشایند و خطرناک، همواره در انتظارشان است؛ سوءاستفاده‌های جسمی، روانی و جنسی که نتیجه‌شان عمیق‌تر شدن آسیب‌ها و در بزرگسالی، بروز اختلالات روانی و آسیب‌های جدی است. نمونه‌های فراوانی از این آسیب‌ها، از جمله موارد دزدی، تجاوز یا قتل‌های سریالی کودکان، نشان‌دهنده نیاز فوری به مقابله جدی با این معضل است که ادامه‌ی بی‌توجهی، چرخه‌ای معیوب را تداوم می‌بخشد.
*نگریستن به آینده و افق‌ها
اما در کنار ارزیابی فعالیت‌های انجام‌شده، باید پرسید: آیا در این مسیر، به بلوغ فرهنگی و اجتماعی لازم رسیده‌ایم؟ آیا فرهنگ مقابله با کار کودکان در سطح شهر و در ذهن جامعه نهادینه شده است؟ و مهم‌تر، چه میزان در اصلاح نگرش‌ها و اصلاح ساختارهای فرهنگی موفق بوده‌ایم؟
پاسخ این پرسش‌ها نشان می‌دهد هنوز بسیاری از مردم درک کافی از حقوق و ارزش‌های کودکان ندارند و تلاشی مستمر و اثرگذار برای اصلاح این وضعیت ضروری است. اصلاح وضعیت فعلی، نیازمند آموزش‌های همگانی، همکاری‌های مردمی، سیاست‌گذاری‌های شفاف و ارائه فرصت‌های واقعی آموزش و اشتغال است.
*نتیجه‌گیری و راهکارهای پیش‌رو
به عنوان شهری با پیشینه‌ی فرهنگی و هنری، باید بتوانیم با نگاه واقع‌بینانه، مسیر طی شده را ارزیابی و تحلیل کنیم و بر اساس آن، نقشه راه آینده را ترسیم نماییم. انتهای پیام
