به گزارش ایرنا از مرکز رسانه قوه قضاییه، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای، امروز (سه‌شنبه ۲۳ اردیبهشت) در چهارمین مجمع آمبودزمان‌های کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی، با اشاره به شعار«پاسخگویی فراگیر، حکمرانی عادلانه و همگرایی امت اسلامی» در این اجلاس، اظهار کرد: هدف اساسی و اصلی از تشکیل نهادهایی همچون آمبودزمان، حفظ کرامت انسانی و تحقق صلح و عدالت جهانی است.
محسنی اژه‌ای افزود: با وجود اختلافاتی که میان شعوب و ملت‌ها از جهات گوناگون وجود دارد اما می‌توانیم زمینه‌ای را فراهم آوریم که انسان‌ها در محیطی پر از صمیمیت و عدالت، زیستی مسالمت‌آمیز داشته باشند و حقوق یکدیگر، حقوق طبیعت و حقوق خداوند را رعایت کنند.
رئیس دستگاه قضا در ادامه با آسیب‌شناسی ساختار و کارکرد نهادهای بین‌المللی که در حوزه حقوق بشر فعالیت می‌کنند گفت: امروز جوامع بین‌المللی نتوانسته‌اند به آن چیزی که مصوب کرده‌اند، جامه عمل بپوشانند و خود مصوبات خود را زیر پا می‌گذارند.
محسنی اژه‌ای خاطرنشان کرد: سال‌ها دنیا اسیر تبعیض نژادی بود و هنوز نیز رگه‌هایی از این تبعیض در برخی جوامع حاکم است. سازمان‌های به اصطلاح بین‌المللی پاسخ دهند که برای مبارزه با تبعیض نژادی چه اقدامی کرده‌اند؟
رئیس قوه قضاییه گفت: رژیم جنایتکار و غاصب صهیونیستی، حدود ۲۰ ماه است که تمامی جنایت‌های ممکن را در باریکه غزه علیه فلسطینیان مرتکب شده است. هیچ جنایتی نیست که صهیونیست‌ها در غزه مرتکب نشده باشند؛ از کودک کشی و نسل کشی تا محاصره قضایی و دارویی؛ از انهدام زیرساخت‌ها تا حمله به بیمارستان‌ها و کشتن هدفمند بیماران؛ در اینجا نهادهای به اصطلاح حقوق بشری و جهانی باید پاسخ دهند که کجا هستند و چرا اقدام موثری را برای متوقف کردن ماشین کشتار صهیونیست‌ها انجام نمی‌دهند؟
محسنی اژه‌ای اضافه کرد: مدعیان حقوق کودک در دنیا پاسخ دهند که آیا کودکان غزه، کودک محسوب نمی‌شوند؟ این مدعیان پاسخ دهند که چرا نوزادان یک روزه در غزه با شلیک نظامیان صهیونیست کشته می‌شوند؟
محسنی اژه‌ای گفت: دوّلی که در علم، انحصار ایجاد کرده‌اند و تحریم‌های ظالمانه را بر ملت‌ها و جوامع روا می‌دارند تا منافع و اغراض نامشروع خود را پیش ببرند، باید مورد سوال و بازخواست مجمع‌های آمبودزمانی قرار گیرند. کسانی که برای کسب سود بیشتر از فروش محصولات دارویی خود، میکروب تولید می‌کنند و در حق مردم جهان جنایت روا می‌دارند باید بازخواست شوند. رژیمی که امروز از غذا و دارو به عنوان اسلحه استفاده می‌کند و دست به نسل‌کشی خاموش در غزه زده، نباید بدون بازخواست و مجازات بماند.
قاضی‌القضات افزود: در نشست‌ها و مجامع اینچنینی، صرف نشست و برخاست کفایت نمی‌کند، بلکه باید به یک تشریک مساعی برای مقابله هدفمند با مظاهر مختلف ظلم علیه بشریت نائل آییم.
رئیس قوه قضاییه اظهار کرد: در نشست‌هایی همچون نشست حاضر باید تلاش کنیم تا نسبت به موضوعات و مفاهیمی که ممکن است در خصوص آنها اختلاف برداشت و استنباط داشته باشیم به یک نظر واحد نائل آییم. باید به یک نظر واحد نائل آییم که کرامت انسان چیست و چه عواملی کرامت انسان را زیر سوال می‌برند؟ باید به یک درک مشترک برسیم که چگونه انسان باید حقوق خود و خالق و هم‌نوع خود را مراعات کند؟
رئیس دستگاه قضا گفت: قطعاً انسان از حق حیات، حق انتخاب و حق آزادی‌های مشروع برخوردار است؛ اما آیا این حقوق به انسان اجازه می‌دهد که مرتکب هر عملی شود؟ آیا انسان می‌تواند حق حیات را از خود سلب کند؟ آیا انسان می‌تواند چون آزاد است و حق انتخاب دارد به حقوق و زیست دیگران تجاوز و تعرض کند؟
رئیس عدلیه اظهار کرد: دین مبین اسلام و قرآن کریم تصریح دارد که باید حق فرد و جامعه به صورت توأمان رعایت شوند. اسلام معین کرده است که چنانچه میان حقوق فرد و جامعه تعارض ایجاد شد باید به چه نحوی عمل کرد. اسلام، انسان را اشرف مخلوقات می‌داند و تعریف روشنی از حقوق او دارد.
قاضی‌القضات تصریح کرد: اسلام و قرآن کریم برای آنکه فرد بتواند حقوق خود، حقوق دیگران، حقوق طبیعت و حقوق خداوند را رعایت کند دستورالعمل مشخصی را تجویز کرده است. اسلام دستور به تقوا داده است؛ تقوا یعنی خودکنترلی و خویشتنداری؛ تقوا یعنی پرهیز از تجاوز و تعرض به حقوق خود و دیگران و خداوند و طبیعت.
محسنی اژه‌ای اظهار کرد: دستورالعمل دیگری که اسلام تجویز کرده است عبارت از امر به معروف و نهی از منکر است. امر به معروف و نهی از منکر یعنی آنکه حتی یک فردی که جایگاهی در حکومت و اجتماع ندارد، بتواند بالاترین مقام حکومت را نصیحت کند و راه روشن و درست را به او نشان دهد. امر به معروف و نهی از منکر یعنی آنکه افراد جامعه حق دارند همنوعان خود را از ورود به مهلکه و خسران برهانند. امر به معروف و نهی از منکر یعنی یک مسئول با ادبیات صحیح و صواب، نیروی زیردست خود را انذار دهد و او را از لغزش برهاند.
رئیس قوه قضاییه گفت: اسلام برای حاکمیت قانون اهتمام ویژه‌ای قائل است؛ در اسلام کسی که قانون را رعایت می‌کند عزیز و محترم شمرده می‌شود و کسی که قانون را زیر پا می‌گذارد مورد تنبیه و مجازات و در برخی موارد مجازات‌های سنگین قرار می‌گیرد؛ باید توجه داشت که این تنبیه و مجازات‌های سنگین نیز در راستای نفع بشر و در راستای تحقق زندگی مسالمت‌آمیز است. وقتی فردی با امر به معروف و نهی از منکر و تذکر، به صراط مستقیم نمی‌آید و وقعی برای قانون قائل نمی‌شود، باید مورد تنبیه و مجازات قرار گیرد تا نظم و صلح در جامعه تثبیت و تحکیم شود.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور نیز در چهارمین مجمع آمبودزمان‌های کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی اظهار کرد: انجمن آمبودزمان‌های کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در سال ۱۳۹۱ تاسیس و اولین اجلاس آن در سال ۱۳۹۳ به میزبانی جمهوری اسلامی پاکستان برگزار شد و اساسنامه و آیین‌نامه اجرایی آن نیز در دومین اجلاس این مجمع در ترکیه به تصویب رسید.
ذبیح الله خداییان افزود: سومین اجلاس مجمع عمومی کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی نیز در سال ۱۴۰۲ در ترکیه برگزار شد که در جریان آن، اعضای جدید هیات مدیره انجمن انتخاب شدند؛ در این اجلاس آمبودزمان ترکیه به عنوان رئیس انجمن، سازمان بازرسی کل کشور جمهوری اسلامی ایران به عنوان نایب رئیس، آمبودزمان پاکستان به عنوان دبیرکل و آمبودزمان‌های بحرین، مراکش، آذربایجان و اندونزی به عنوان اعضای هیات مدیره انتخاب شدند.
خداییان اضافه کرد: پس از مراسم افتتاحیه امروز، هیات مدیره آمبودزمان‌های کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی، جلسات کاری خود را آغاز خواهد کرد و در روز چهارشنبه نیز اجلاس مجمع عمومی انجمن به انجام دستور کارهای خود خواهد پرداخت.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور تصریح کرد: شعار چهارمین مجمع آمبودزمان‌های کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی، «پاسخگویی فراگیر، حکمرانی عادلانه و همگرایی امت اسلامی» است که بر سه محور اساسی «نهادینه‌سازی شفافیت و پاسخگویی در تمام سطوح حکمرانی»، «بهره‌گیری از ظرفیت‌های حقوقی و مدیریتی برای تامین عدالت در فرایندهای اجرایی» و «گسترش همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی نهادهای آمبودزمانی کشورهای اسلامی» تاکید دارد.
خداییان در ادامه، هدف از برگزاری چهارمین مجمع آمبودزمان‌های کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی را تقویت بسترهای مناسب برای همکاری و همفکری میان کشورهای اسلامی در زمینه‌های آمبودزمانی دانست و گفت: امیدواریم با تبادل تجربیات و یافته‌ها، بتوانیم به تحقق حکمرانی کارآمد و عادلانه در کشورهای خود کمک کنیم.
وی اظهار کرد: امروزه چالش‌های متعددی پیش روی کشورهای اسلامی قرار دارد و در این میان، نهادهای آمبودزمانی به واسطه نقشی که در پیوند بین شهروندان و حکومت‌ها و افزایش رضایتمندی مردم از نظام اداری ایفا می‌کنند، دارای جایگاه مهمی هستند.
خداییان گفت: امروز گرد هم آمده‌ایم تا با اشتراک‌گذاری ایده‌ها و تجربیات، راهکارهایی برای ارتقای کیفیت خدمات عمومی و حفظ حقوق شهروندان در کشورهای خود ارائه کنیم.
رئیس سازمان بازرسی کل کشور خاطرنشان کرد: اجلاس امروز نه تنها فرصتی برای بررسی چالش‌ها و مشکلات موجود، بلکه زمان مناسبی برای ایجاد همبستگی و هم‌افزایی میان کشورهای اسلامی در راستای تحقق اهداف مشترک و بهبود وضعیت حکمرانی در جوامع اسلامی است.
وی عنوان کرد: امیدوارم این اجلاس سرآغازی برای همکاری‌های مثمر ثمر در آینده باشد.
خداییان در بخش دیگری از سخنان خود به تشریح ساختار دستگاه قضایی در نظام جمهوری اسلامی ایران و تبیین وظایف و ماموریت‌های سازمان بازرسی کل کشور پرداخت.
به گزارش ایرنا، آمبودزمان یک مرجع غیر قضایی است که برای رسیدگی سریع و غیرتشریفاتی به شکایات و تظلمات اشخاص از دستگاه‌های حاکمیتی و اجرایی ایجاد شده است. وظیفه آن بررسی و تحقیق در رابطه با گزارشات و شکایات مردمی واصله است که شامل در وهله اول اقدامات فرا قانونی و خارج از قانون جزو وظایف محوله دستگاه‌ها است. در وهله دوم عملکرد ناصحیح دستگاه‌های حاکمیتی و اجرایی در انجام وظایف و قوانین مربوطه درخصوص شکایتی که آن شهروند مطرح کرده است را رسیدگی می‌کند.
چهارمین اجلاس مجمع آمبودزمان‌های کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی و دوازدهمین جلسه هیات‌مدیره در ۲۳ و ۲۴ اردیبهشت امسال در تهران برگزار می‌شود و کشورهایی که در این اجلاس دو روزه حاضر شدند نمایندگانی از اندونزی، پاکستان، ترکیه، ساحل عاج، اوگاندا، آذربایجان، بورکینافاسو، سودان، عراق، گینه، لیبی، موزامبیک و... به صورت حضوری هستند و برخی از کشورها مثل مراکش، بحرین، جیبوتی، اردن به صورت برخط حضور دارند.
