علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت و سخنگوی پویش ملی «نه به تصادف!» امروز سوم فروردین از کاهش ۱۹ درصدی تلفات تصادفات رانندگی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته خبر داد و گفت: از ۲۵ اسفند تا ۲ فروردین، ۲۲ هزار تصادف رانندگی اتفاق افتاده و ۲۷۷ نفر جان خود را از دست داده‌اند و بیش از ۶۸۰۰ نفر مجروح شده‌اند که این امر بار سنگینی بر خانواده‌ها وارد کرده است.
و بررسی ها نشان می‌دهد که ۸۲ درصد فوتی‌های زیر ۴۹ سال سن و ۵۴ درصد هم زیر ۲۹ سال هستند. بر این اساس اوایل اسفند ۱۴۰۳ با اعلام دکتر محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت پویش ملی #نه_به_تصادف آغاز شد. پویشی که اگر محقق شود و به اهدافش برسد می‌تواند کمی زخم دردناک آمار فوتی‌ها و معلولیت‌های ناشی از حوادث رانندگی را کاهش دهد. وزیر بهداشت همچنین علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت را به عنوان رئیس و سخنگوی این پویش انتخاب کرد و به همین بهانه معاون وزیر بهداشت در برنامه زنده همشهری تی‌وی حضور داشت و درباره وضعیت حوادث رانندگی و اقداماتی که قرار است در این پویش اجرایی شود، به نکات مهمی اشاره کرد که در ادامه می‌خوانید.
اهداف پویش
رئیسی با بیان این که این پویش سه مرحله دارد، عنوان کرد: دوره کوتاه‌مدت ۴۵ روزه تا پایان تعطیلات نوروز، دوره میان مدت بلافاصله بعد از تعطیلات و ادامه جلسات کارشناسی با سایر دستگاه و برنامه بلندمدت سه ساله برای کاهش تصادفات.
به گفته این مسئول از زمان آغاز پویش، تاکید وزیر بهداشت پای کار آمدن کلیه وزارتخانه‌ها بود. این مساله در دولت هم مطرح شد و رئیس جمهوری هم از آن استقبال کردند. کلیه وزرا هم به این پویش پیوستند. یکی از اهداف پویش آگاهی دادن و هشدار دادن جدی است و در حال حاضر تمام دستگاه‌ها این آگاهی را پیدا کرده‌اند و به پویش می‌پیوندند.
۸درصد کاهش در مرحله اول
او با بیان این که ۲۰ هزار مرگ سالانه به دلیل حوادث رانندگی در کشور رخ می‌دهد که ۵۲درصد آن خطای انسانی است، اعلام کرد: یعنی چیزی حدود ۱۰ هزار نفر. می‌توان با ارتقا فرهنگ رانندگی در مردم این آمارها را کاهش داد که البته قرار نیست خیلی زود محقق شود، اما می‌توان برنامه‌ریزی و مداخله کرد که هر سال کمتر شود.
به گفته رئیسی بر اساس هدفگذاری انجام شده تلاش می‌کنیم که در سال اول حداقل ۸درصد این مرگ‌ومیرها کاهش پیدا کند.
تخلف در رانندگی، مصداق قتل غیرعمد
سخنگوی پویش نه به تصادف با تاکید بر این که باید قوانین را اصلاح کنیم، ادامه داد: رئیس جمهور هم در جلسه هفته گذشته اعلام کرد؛ اگر کسی تخلف در رانندگی داشته باشد و به خانواده‌ای آسیب بزند، مصداق قتل غیرعمد است. نمی‌توان با چند صد هزار تومان جریمه، پدر، مادر یا فرزند از دست رفته یک خانواده را جبران کرد.
خطای بیشتر در پایان مسیر
به گفته معاون وزیر بهداشت ۶۰درصد تصادفات در ۳۰ کیلومتری شهرها رخ می‌دهد و بسیاری از رانندگان با وجود خستگی زیاد اصرار به ادامه مسیر دارند تا سریع‌تر برسند.
او تاکید کرد: در این پویش ما به دنبال افزایش آگاهی رانندگان هستیم که مسیر باقیمانده را هم جزو سفر در نظر بگیرند و استراحت کوتاهی حتی در همین شرایط داشته باشند. توجه به این مساله خطای رانندگی را کاهش می‌دهد.
هوشمند نیستیم
دنیا به سمت هوشمندسازی رفته و به جای این‌که پلیس در جاده‌ها حضور داشته باشد، نظارت آنلاین دارند. این نکته دیگری است که رییسی به آن اشاره کرد و گفت: در برخی کشورها به ازای هر ۱۰۰کیلومتر ۲.۵ تا ۸ دوربین دارند و این عدد در ایران ۲دهم است، یعنی به ازای هر ۵۰۰ کیلومتر یک دوربین داریم که تنها ۳۰درصد آنها کار می‌کند. این وضعیت می‌تواند بسیار آسیب‌زا باشد چون کنترل مسیر سخت است.
وضعیت عجیب موتورها
رئیسی درباره آمار حوادث درباره موتورسواران هم بیان کرد: ۲۲درصد حوادث رانندگی ناشی از موتورسیکلت و حدود ۲۰ درصد فوتی‌ها هم موتورسوارها هستند چون هم موتورهایشان فرسوده است و هم کلاه ایمنی ندارند. از ۱۳ میلیون موتورسیلکت کشور هم ۱۲ میلیون آنها فرسوده هستند و در حوادث آسیب شدیدی می‌بینند.
به گفته این مسئول با این پویش باید کلاه کاسکت برای راکبان موتور اجباری شود.
۷۰ هزار فوتی به دو دلیل
معاون وزیر بهداشت از دست دادن افراد مولد جامعه به دلیل حوادث رانندگی را نقطه مقابل قانون جوانی جمعیت اعلام کرد و گفت: سالانه بیش از ۲۰ هزار نفر را به دلیل حوادث رانندگی و نزدیک به ۵۰ هزار نفر را به دلیل آلودگی هوا از دست می‌دهیم. این نقطه مقابل جوانی جمعیت است و باید جلوی آن را گرفت.
او ادامه داد: اینها نیاز به زیرساخت دارد. خودروهایی که در سطح کشور در حال ترددند، مصرف سوخت بالایی دارند. یارانه‌ای بالایی که برای سوخت در کشور هزینه می‌شود، اگر به برقی شدن حمل و نقل عمومی و موتورسیکلت‌ها اختصاص پیدا کند، از محل ذخیره آن، تمامش را به شکل رایگان در اختیار مردم قرار می‌گیرد. تمام اینها نیاز به عزم حاکمیت و دولت دارد و باید برنامه‌ریزی کنند و پای کار بیایند.
این مسئول تاکید کرد: چون جان و سلامت خودشان مطرح است.
حمل و نقل عمومی، فرسوده و گران
در بحث مسافرت‌ها چیزی که می‌تواند بار را از دوش مردم بردارد، مناسب و ارزان‌شدن سیستم حمل و نقل ریلی، هوایی و زمینی است. رئیسی با بیان این مطلب هم گفت: باید مردم را تشویق کنیم به جای تردد با خودروهای شخصی، با این وسایل حمل و نقل مطمئن سفر کنند که حوادث جاده‌ای را کاهش می‌دهد. بسیاری از کشورها هم از این ظرفیت استفاده می‌کنند و حتی در ایام تعطیلات بلیت‌های هواپیما در این کشورها ارزان‌تر عرضه می‌شوند. اما در کشور ما بلیت هواپیما گران و حدود ۷۵ درصد اتوبوس‌های برون شهری فرسوده هستند. وضعیت سیستم حمل‌ونقل عمومی کشور مناسب نیست و از جمله آن می‌توان به حادثه اتوبوس دانش‌آموزان کرمان اشاره کرد که به دلیل فرسوده‌بودن اتوبوس اتفاق افتاد.
آمار عجیب از فوتی‌ها
به گفته رئیسی ۵۲ درصد مصدومان تصادفات در صحنه تصادف جان خود را از دست می‌دهند و این یعنی شدت حادثه بالاست و خودروها هم ایمنی ندارند. ۶ درصد مصدومان هم در زمان انتقال به مراکز درمانی و ۴۲ درصد هم در اورژانس‌ها فوت می‌کنند. ۴هزار نفر از مجموع جانباختگان (۲۲ درصد) هم موتورسوارها هستند و ۴۵۰۰ نفر هم عابر پیاده هستند.
رکوردداران حوادث رانندگی
او درباره استان‌هایی هم که بیشترین حوادث رانندگی را دارند، عنوان کرد: ۶۰ درصد تصادفات رانندگی در ۸ استان رقم می‌خورد. تهران، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، اصفهان، فارس، سیستان و بلوچستان، کرمان و خوزستان بیشترین سهم مرگ و میر حوادث ترافیکی را دارند. ایلام هم کمترین میزان مرگ‌ومیر را به خود اختصاص داده است.
کمربند ایمنی برای همه مهم است
به گفته رئیسی سهم مرگ‌ومیر رانندگان و سرنشینان خودروها از حوادث ترافیکی هم به ترتیب ۲۴.۵ و ۳۳.۵ درصد است.
او ادامه داد: فرهنگ استفاده از کمربند در رانندگان با اجرای طرح‌های پیشگیرانه در اوایل دهه ۹۰ نهادینه شده اما بستن کمربند برای سایر سرنشینان هم ضرورت دارد و باید در پویش ملی #نه_به_تصادف این موضوع هم فرهنگسازی شود.
خبرهای خوب
رئیسی به چند خبر خوب با هدف کاهش حوادث رانندگی هم اشاره کرد و گفت: یکی از خبرهای خوب درباره پویش ملی نه_به_تصادف این است که در ۱۴۰۴ با حمایتی که رئیس جمهور هم اعلام کرده، قرار است پلیس طرحی را برای هوشمندسازی و اتصال خودروهای حمل و نقل عمومی به سامانه‌ها ارائه کند.
او ادامه داد: جلسات متعددی هم داشتیم که وزارت راه و شهرسازی فعالانه برای اصلاح نقاط حادثه‌خیز وارد شده و قرار است تا نیمه اول سال آینده حداقل ۳۰درصد نقاط حادثه خیز از بین برود که کار بسیار بزرگی است. وزیر کشور هم به همه استانداران ابلااغ کرده که استان خودشان را بررسی و نقاط حادثه‌خیز را شناسایی کنند. تبلیغات و اطلاع‌رسانی محلی داشته باشند و از همه مهم‌تر در ارزیابی استانداران این شاخص را قرار داده که اگر کاهش آمار داشته باشند، نقطه مثبت و در صورت افزایش نقطه منفی در نظر گرفته می‌شود. ما هم برای دانشگاه‌های علوم پزشکی این کار را کرده‌ایم.
سخنگوی پویش ملی نه به تصادف معتقد است این همبستگی و مجموع کارها می‌تواند کمک بسیار بزرگی باشد و در توضیح بیشتر عنوان کرد: از مردم هم می‌خواهیم که به این پویش بپیوندند. یادمان باشد که تنها رانندگان در بروز حوادث نقش ندارند و سرنشینان هم می‌توانند مؤثر باشند. آنها می‌توانند راننده را رصد و از به هم خوردن تمرکز او جلوگیری کنند. خانواده‌هایی که این پویش را جدی بگیرند، به احتمال بسیار زیاد، هم سفر ایمنی خواهند داشت و هم لذت می‌برند.
مقصران اصلی حوادث رانندگی
البته بسیاری از مردم تصور می‌کنند که حوادث رانندگی به دلیل جاده‌های نامناسب، خودروی ناایمن و خطای انسانی رخ می‌دهد اما به گفته معاون بهداشت وزارت بهداشت یک عامل مهم دیگر هم در این باره نقش دارد، قانونی که بازدارنده نیست. او در توضیح بیشتر بیان کرد: قانون در حوادث رانندگی به این دلیل اهمیت دارد که بازدارنده است و می‌تواند میزان جرائم را کاهش دهد. این اهمیت با توجه به سهم ۵۲درصد خطای انسانی در حوادث رانندگی قابل تامل است. چون به بعنوان مثال با جرائم سنیگن می‌توان تخلفات رانندگی را کاهش داد.
او تاکید کرد: اگر از من بپرسند کدام عامل می‌تواند ۴۰درصد مرگ و میرها را کاهش دهد، با اطمینان می‌گوید قوانین بازدارنده و برخورد با متخلفان. بررسی سایر کشورها نشان می‌دهد که حتی با وجود نداشتن جاده مناسب، میزان مرگ و میر و حوادث در آنها بسیار پایین است و دلیلش هم این است که جرائم رانندگی در این کشورها بسیار سنگین و بالاست. اما در کشور ما در داخل تونل‌های شهری و خط امدادی، خودروهای عادی به راحتی تردد می‌کنند و در نهایت ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان جریمه می‌شوند. این بازدارنده نیست و باید جریمه‌های رانندگی در ایران هم افزایش پیدا کند.
رئیسی درباره خودروها به عنوان مقصران ۲۵درصدی حوادث رانندگی توضیح داد: خودروهایی که در ایران ساخته می‌شود، مناسب نیست و در حوزه سلامت نباید با کسی تعارف داشته باشیم و کسانی که سلامت مردم را خطر می‌اندازند، باید به شکل جدی با آنها برخورد شود.
به گفته معاون وزیر بهداشت، عامل بعدی جاده‌ها هستند و در توضیح بیشتر گفت: ما کشور بسیار پهناوری داریم که جاده‌های بسیار زیادی دارد. حدود ۵ هزار نقطه حادثه‌خیز در کشور ما وجود دارد و ۳۲ درصد مرگ‌ها در این نقاط رخ می‌دهد. یکی از کارها این است که این نقاط شناسایی و اصلاح شود.
رئیسی درباره عامل انسانی در بروز حوادث رانندگی هم توضیح داد: توانستیم کمربند را برای رانندگان جا بیندازیم و این یعنی فرهنگسازی که تبدیل به رفتار شد. اما کمربند ایمنی برای راننده اجباری است برای سایر سرنشین‌ها شاهد بستن کمربند نیستیم که باید محقق شود. نکته دیگر این که رانندگی دو وجه دارد و خود مردم باید آگاه باشند که
