به گزارش همشهری آنلاین روستای ریاب در شهرستان گناباد خراسان رضوی با داشتن ۲۱ اثر ثبت ملی و تاریخچه مکتوب به قدمت بیش از ۱۰قرن نه فقط یک روستای هدف گردشگری است، بلکه خود روستا هم به عنوان یکی از آثار ملی کشور به ثبت رسیده.
۲۱ اثر ثبت ملی
برای دانستن حال و هوای روستای ریاب، تشبیه آن به یزد کارآمد است هر چند ۶۱۶ کیلومتر با هم فاصله دارند. خانههای خشت و گلی مرمت شده و یک طبقه با سقف مسطح یا گنبدی، گذرهای باریک و ساباط (سایهگستر در اقلیم کویر) و بادگیرهای تماشایی، خانهها هم آرامش را مهمان گردشگران میکند و هم از گذشته تاریخی این روستا روایت دارد.
دهیار روستا به همشهری میگوید: «قدمت روستا به قرون اولیه اسلامی میرسد و در این باره تاریخ مکتوب داریم. آثار تاریخی روستا هم کم نیست، اما مهمترین آن شامل دو برج دیدهبان، آبانبار، حمام و مسجد روستا و عمارت باغ گلشن است.»
حامد غلامی آرامگاه ابومنصور ریابی را نشانی دیگر از قدمت روستا میداند و ادامه میدهد: «او وزیر دارایی طغرل سوم سلجوقی (قرن ۶ هجری قمری) بوده و در کتابها آمده که تمام دوران زندگیاش را با خداترسی و پرهیزگاری گذرانده و افراد زیادی به مزارش میآیند.»
اهالی پای کارند
ماجرای مرمت بافت تاریخی روستا به ۱۷ سال پیش برمیگردد. دهیار روستا میگوید که مرمت از سوی بنیاد مسکن و میراث فرهنگی خراسان رضوی انجام و ۳۵۰۰ مترمربع از معابر روستا هم سنگفرش شد.
حامد غلامی با بیان اینکه در ۲ سال اخیر هم ۳۵۰۰ مترمربع دیگر از معابر روستا با کمک دهیاری روستا سنگفرش شده تا دسترسی به آارمگاه ابومنصور و مظهر قنات روستا برای گردشگران تسهیل شود، ادامه میدهد: «خیران هم پای کار هستند و حسینیه و مدرسه روستا را ساختند.»
روستا ۶ اقامتگاه بومگردی برای گردشگران دارد و ۲ اقامتگاه دیگر هم در در روند اخذ مجوز هستند. غلامی میگوید: «به طور میانگین در ایام نوروز ۲۱هزار گردشگر مهمان روستا هستند و این رقم برای کل سال به ۴۰ هزار نفر میرسد.»
انتخاب گردشگران
دهیار روستا پذیرایی از گردشگران را با غذاهای محلی از جمله انواع آش، اشکنه، تخممرغ شیره، گرماست، بلغور، قطاب، جوش پره، کلومپه و توگی عنوان میکند و ادامه میدهد: «از روزگار کهن تا کنون اصلیترین صنایع دستی روستا، قالی و قالیچهبافی است. کمکم پارچهبافی و حولهبافی هم به آن اضافه و مورد استقبال گردشگران واقع شدهاست.»
در نمایشگاه صنایع دستی روستا حصیر بافی و مینابافی هنرمندان روستا هم دیده میشود. اقلیم نیمه بیابانی با تابستانهای گرم و زمستانهای سرد روستای ریاب پرورش برخی از محصولات باغی را برای اهالی فراهم کرده که چرخ اقتصاد را میچرخاند.
حامد غلامی میگوید: «فرآوردههای محصولات باغی مثل شیره انگور و رب انار از سوی زنان روستا تهیه میشود. انواع کشک، پنیر، ماست و روغن حیوانی هم از محصولات دامی است که با استقبال خوب گردشگران روبهرو شدهاست.»
روستایی روی آب
قنات قدیمی گناباد از روستای ریاب میگذرد و زمین روستا را سیراب میکند. گفته میشود وجه تسمیه روستا هم از همین نزدیک بودن به قنات گرفته شده و روستا درگذشتههای دور با نام «رمیآب» خوانده میشد. حامد غلامی، دهیار روستا میگوید: «رمیآب در زبان محلی به معنای روی آب است. آب قناتهای دیگری هم از زیر روستا رد میشده و انگار روستا روی آب بوده. برخی دیگر میگویند از ابومنصور ریابی در جایی آورده که از بس آب این روستا گوارا و فراوان بوده آدمی را یاد آب شهرستان ری میانداخته است و به آن ریآب گفتهاند. با این حال هیچیک از این دو دیدگاه درباره وجه تسمیه در جایی ثبت و مکتوب نشدهاست.»
فیلم این روستا را تماشا کنید:
بیشتر بخوانید:
همه روستا به این افطاری دعوتند!