روایت یک قهرمانی بی‌حرف‌وحدیث؛ تراکتور چطور آقای فوتبال ایران شد؟

جمعه‌شب در ورزشگاه سردار جنگل قزوین، سوت پایان بیژن حیدری به ۵۵ سال انتظار تراکتور پایان داد. آنها پس از سال‌های انتظار بر بام فوتبال ایران ایستادند تا جام بیست و چهارم لیگ برتر این بار در تبریز آرام بگیرد. آن هم در فاصله ۲ هفته تا پایان مسابقات و بدون اینکه اجازه بدهند کار به دقیقه ۹۰ و هفته آخر بکشد. آنها با ثبت برد شماره بیست‌شان در فصل جاری لیگ برتر که مقابل شمس‌آذر به دست آمد، نمره بیست لیگ بیست و چهارم شدند و بدون هیچ حرف و حدیثی شامگاه جمعه در قزوین جشن قهرمانی گرفتند.

شروع کابوس‌وار در لیگ برتر

داستان تراکتور و لیگ برتر از همان دوره اول آغاز شد، سال ۸۰، روز‌هایی که با حرفه‌ای شدن فوتبال باشگاهی ایران، لیگ برتر بالای دست جام آزادگان شکل گرفت تا روز‌های نویی برای باشگاه‌های ایرانی آغاز شود. تراکتور، اما در اولین دوره لیگ برتر مانند آخرین دوره جام آزادگان، هیچ نشانی از یک تیم رو پا و بزرگ نداشت، تیمی که آن روز‌ها زیر سایه نتایج کابوس‌وارش در حال فاصله گرفتن از سطح اول فوتبال ایران بود. تراکتور در اولین دوره لیگ برتر با هدایت مرحوم محمود یاوری و احد شیخ لاری با کسب تنها ۱۵ امتیاز از ۲۶ بازی در رده آخر قرار گرفت و خیلی زود از سطح اول فوتبال ایران جدا شد و به لیگ دسته اول سقوط کرد.

روایت یک قهرمانی بی‌حرف‌وحدیث؛ تراکتور چطور آقای فوتبال ایران شد؟

پرشور‌ها برای بازگشت دوباره به لیگ برتر، ۷ سال انتظار کشیدند و سرانجام ۱۸ خرداد ۸۸ این انتظار تمام شد. تراکتور در آن زمان توانست با فراز کمالوند، آلومینیوم هرمزگان را در هفته پایانی لیگ یک شکست دهد و بالاتر از شاهین بوشهر، دیگر تیم مدعی و پس از ۷ سال دوباره به لیگ برتر برگردد.

هت‌تریک ناکامی در یک قدمی جام

از ۱۸ خرداد ۸۸ تا ۱۲ اردیبشهت ۱۴۰۴، ۱۶ سال انتظار طول کشید تا تراکتور تاج و تخت قهرمانی لیگ برتر را برای اولین بار به تبریز ببرد. در این سال‎‌ها با وجود ادامه حضور تراکتور در لیگ برتر، آنها همواره یکی از تیم‌های پرهیاهو و پرسروصدای لیگ برتر بودند، تیمی که در این مدت پای بازیکنان و مربیان بزرگی از فوتبال جهان و ایران را به ورزشگاه یادگار امام باز کرد و توانست همواره خبرساز بماند.

از مربیان مشهور خارجی مانند مصطفی دنیزلی، پاکو خمز، تونی اولیویرا و جان توشاک گرفته تا مربیان مشهور ایرانی مانند امیر قلعه‌نویی و یحیی گل‌محمدی در ۱۵ فصل گذشته روی نیمکت تراکتور نشستند، اما هیچ‌کدام از آنها نتوانستند طلسم پرشور‌ها را در لیگ برتر بشکنند تا حسرت‌شان از نهمین دوره لیگ که دوباره پا به لیگ برتر گذاشتند تا بیست و سومین دوره لیگ ادامه داشته باشد.

آن هم در شرایطی که علاوه بر مربیان صاحب‌نام، بازیکنان سرشناسی هم در این مدت پیراهن تراکتور را پوشیدند، اما آنها نیز نتوانستند رویای قهرمانی پرشور‌ها را تعبیر کنند. یک نمونه آن، مسعود شجاعی، اشکان دژاگه و احسان حاج صفی، ۳ کاپیتان تیم ملی بودند که سال ۹۸ راهی تبریز شدند تا با آنها این طلسم شکسته شود، اما تجربه مثلث کاپیتانی آن روز‌های تیم ملی هم به کار تی‌تی‌ها نیامد تا این طلسم همچنان باقی بماند.

البته تراکتور در لیگ یازدهم، دوازدهم و چهاردهم تا پای رسیدن به قهرمانی هم رفت، اما در قدم آخر کم آورد. تراکتور در فصل ۹۱-۹۰ با امیر قلعه‌نویی با تنها یک امتیاز اختلاف جام را به سپاهان داد. در یازدهمین دوره سپاهان با ۶۷ امتیاز قهرمان شد و تراکتور با ۶۶ امتیاز در رده دوم قرار گرفت.

فصل بعد آنها این بدون قلعه‌نویی، با تونی اولیویرا، سرمربی مشهور پرتغالی که در بین هواداران تراکتور به عمو سبیلو مشهور شد، باز هم تا یک قدمی جام رفتند. آنها در فصل ۹۲-۹۱ با ۶۵ امتیاز بار دیگر نایب قهرمان شدند. در لیگ یازدهم استقلال با ۶۷ امتیاز قهرمان شد.

لیگ چهاردهم، سومین باری بود که تراکتور تا مرز قهرمانی پیش رفت، شاید یکی از عجیب‌ترین روز‌های تاریخ باشگاه تراکتور در آن فصل رقم خورد. در ۲۵ اردیبهشت سال ۹۴، تراکتور در شرایطی در هفته پایانی میزبان نفت بود که این تیم با برد می‌توانست جشن قهرمانی بگیرد.

با این حال این بازی با تساوی ۳-۳ تمام شد. پس از سوت پایان این بازی در ورزشگاه اعلام شد که سپاهان رقیب تراکتور مقابل ساپیا به تساوی ۲-۲ رسیده و با این نتیجه تراکتور قهرمان می‌شد. تبریزی‌ها با شنیدن این خبر حتی جشن قهرمانی هم گرفتند، اما پس از دقایقی مشخص شد که این خبر دروغ بوده و سپاهان با برد سایپا توانست با ۵۸ امتیاز قهرمان شود و تراکتور با ۵۷ امتیاز و مانند ۳ سال پیش تنها با یک امتیاز اختلاف برای سومین بار در ۴ فصل اخیر نایب قهرمان شود.

این بار ماجرا فرق می‌کرد

لیگ بیست و چهارم، اما حکایت آن با تمام ۱۵ دوره گذشته فرق داشت. این بار پس از آزمون و خطا‌های زیادی که در طول فصل‌های گذشته انجام شده بود، تراکتور با یک استرتژی مشخص و منطقی پا به لیگ گذاشت. دیگر این بار خبری از خرید‌های پرسروصدای بازیکنان مشهوری که دوران فوتبال‌شان تمام شده بود، نبود و نفرات کار ساز، جذب شدند. برای نیمکت هم مالک تراکتور سراغ نام‌های بزرگ فوتبال دنیا که سال‌ها خانه‌نشین بودند، نرفت.

این بار هم در جذب بازیکن و هم جذب سرمربی، تراکتور سراغ گزینه‌هایی رفت که به کار این تیم می‌آیند. مانند جذب علیرضا بیرانوند، مهدی ترابی و دانیال اسماعیلی‌فر، سه مهره کلیدری پرسپولیس که راهی تبریز شدند. برای نیمکت هم تراکتور دست روی مربی‌ای گذاشت که با وجود نتایج فوق‌العاده در تیم ملی پیش از جام جهانی قطر برکنار شد تا انگیزه زیادی برای نشان دادن توانایی‌هایش در فوتبال ایران داشته باشد.

محمدرضا زنوزی با انتخاب دراگان اسکوچیچ به عنوان سرمربی تراکتور، برگ برنده‌اش را رو کرد. یک تیم هماهنگ و روپا در داخل میدان و یک مربی باانگیزه که به دنبال اثبات توانایی‌هایش به مهدی تاج و فدراسیون فوتبال بود، روی نیمکت، سبب شد تا تراکتور لیگ بیست و چهارم متفاوت آغاز کند.

آنها در طول فصل جاری یک روند رو به جلو و کم نوسان داشتند، این مسئله در نیم فصل دوم به شکل بهتری طی شد تا آنها در فصلی که یک تیم باانگیزه و تشنه جام بودند، جمعه شب در فاصله ۲ هفته تا پایان فصل، در قزوین با یک برد پرگل مقابل شمس‌آذر در هفته بیست و هشتم، کسب اولین جام قهرمانی لیگ برتر را جشن بگیرند.

این بار هم مانند لیگ یازدهم و چهاردهم، سپاهان رقیب اصلی تراکتور در مسیر قهرمانی بود. این بار، اما زردپوشان اصفهانی نتوانستند مانع قهرمانی شوند و جام به جای اصفهان، به تبریز رفت. آن هم مقتدارانه و بدون هیچ حرف و حدیثی، حتی حواشی بیرانوند و شکایت و شکایت‌کشی او و پرسپولیس و اعلام نشدن رای کمیته انضباطی و حواشی شجاع خلیل‌زاده هم نتوانست خطی بر این قهرمانی بیندازد تا جام بیست و چهارم در ایل گلی آرام بگیرد.