به گزارش تجارت نیوز، چهار برابر شدن قیمت کود و سم موضوعی بود که اعتراض بسیاری از کشاورزان را برانگیخت. کود و سم که از ملزومات کشاورزی محسوب می‌شوند، در ماه‌های گذشته ناگهان افزایش نجومی قیمت را تجربه کردند.
در همین زمینه، تجارت‌نیوز پیش‌تر گزارشی در مورد چرایی افزایش کود و سم منتشر کرد. در این گزارش توضیح داده شد که کودهای شیمیایی که یکی از مهم‌ترین نهاده‌های کشاورزی محسوب می‌شوند، در برخی موارد حدود سه تا چهار برابر افزایش قیمت داشته‌اند.
در گزارش مذکور عنوان شد که کود اوره که قبلا با قیمت حدود ۱۵۰ هزار تومان در اختیار کشاورزان قرار می‌گرفت، اکنون به بیش از ۵۰۰ هزار تومان رسیده است. همچنین، سموم دفع آفات که نقش حیاتی در حفظ محصولات کشاورزی از آفات و بیماری‌ها دارند، با افزایش چند برابری قیمت مواجه شده‌اند.
محمدرضا رضاپناه، رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی گیاه‌پزشکی ایران، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز در مورد چرایی افزایش قیمت کود و سم عنوان کرد: بخشی از این مسئله، طبیعی و حتی تکراری است. چراکه مکانیزم بازار تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد و برآیند آنها چنین ظاهر می‌شود. میزان یارانه‌ها و نحوه تخصیص به نهاده‌های مختلف مانند بذر، کود و سم از جمله عواملی است که می‌تواند بر تعادل عرضه و تقاضا آنها و چند قیمتی شدن آنها در بازار تاثیر بگذارد.
او ادامه داد: از طرفی تغییر در میزان تامین یارانه‌ها باعث تغییراتی در قیمت‌ها شده و این مسئله قابل پیش‌بینی بود. در حال حاضر، فضای لازم برای تامین یارانه‌های بذر، کود، سم، عوامل کنترل بیولوژیک، ماشین آلات و … متفاوت شده و متعاقب آن تغییر قیمت‌ها در جامعه رخ می‌دهد. همچنین مکانیزم تامین ارز نیز تغییر کرده است و این تغییرات قیمت‌ها واکنش‌های بازار به این موضوعات است.
این گزارش واکنش مخاطبان را به دنبال داشت. کشاورزان متعددی نسبت به تشکیل بازار سیاه و فروش کود تا قیمت یک میلیون و 500 هزار تومان و کاهش کیفیت کودهای موجود واکنش نشان دادند که هر کدام از آنها در ادامه بررسی می‌شود.
کود 500 هزار تومانی هم یافت نمی‌شود!
با توجه به گزارشی که پیش‌تر تجارت‌نیوز منتشر کرد، افزایش قیمت کود چهار برابر گذشته عنوان شد. اما واکنش‌های کشاورزان نشان می‌دهد که همان کود 500 هزار تومانی هم پیدا نمی‌شود. بلکه بازار سیاه برای کود تشکیل شده است و کود زیر یک میلیون تومان اصلا معامله نمی‌شود. این بدان معناست که قیمت کود با توجه به واکنش‌های کشاورزان، هشت تا 10 برابر شده است!
در ادامه واکنش برخی از کشاورزان مشاهده می‌شود.
«کجای کار هستید؟ اصلا کود به هیچ عنوان گیر نمی‌آید. بازار سیاه راه افتاده و کود اوره به قیمت یک میلیون و 500 هزار تومان و دی آمونیوم سه میلیون و 500 هزار تومان فروخته می‌شود. در این مملکت همه خواب هستند. چه به سر کشور دارد می‌آید؟»
«قیمت کود اوره در گزارش 500 هزار تومان عنوان شده است. این در حالی است که به قیمت یک میلیون و 200 هزار تومان معامله می‌شود.»
«چه کسی گفته است که کود سفید یا همان کود اوره 500 هزار تومان است؟ اگر کیسه‌ای یک میلیون تومان هم پیدا شود، آدرس بدهید تا خریداری کنم، اگر هر هزار کیسه هم داشته باشند، خریدار هستم!»
کاهش کیفیت و نایاب شدن کود
علاوه بر موضوع افزایش نجومی قیمت کود، یکی از موضوعاتی که کشاورزان به آن اشاره کردند، موضوع کاهش کیفیت کود است. در واقع نه تنها کود نایاب شده و بازار سیاه برای آن تشکیل شده است، بلکه همان کودهای فروخته‌شده نیز کیفیت لازم را ندارند.
برخی کشاورزان با گلایه نسبت به این روند خواستار آزادسازی کود شدند. برخی دیگر هدف رویه کنونی را فشار بر کشاورزان از یک طرف و از طرف دیگر افزایش رانت واردات محصول دانستند.
«قیمت که چهار برابر شده است، جای خود دارد. اما کیفیت کودها هم به شدت پایین آمده است. زمینی که پیش‌تر به یک واحد اوره نیاز داشت و نتیجه گرفته بودم، الان همان زمین پنج واحد کود داده‌ام. کیفیت به شدت پایین آمده است.»
«لطف کنید کود را آزاد کنید. برای 300 کیلو اوره، چهار روز دوندگی کردهام. از کود تریپل هم خبری نیست. پخش کود در مزرعه کمتر از خرید وقت‌گیر است. روغن موتور و سم آزاد شد و بهتر شد. چرا باعث آزار می‌شوید؟ لطفا برای برنج هیچ‌گونه هزینه نکنید، بگذارید بازار تعیین‌کننده باشد.»
«هدف به زانو درآوردن کشاورز، واردات محصول، رانت و پورسانت کلان است.»
برای مطالعه بیشتر گزارش ضربه نهایی به کشاورزان را در تجارت‌نیوز بخوانید.
![ارزش گمرکی جی ای سی GS8 راساموتور اعلام شد [اسفند 1403]](https://static.digiato.com/digiato/2025/03/photo_2025-03-17_13-28-53-910x600.jpg.webp)
