عوارض آزادراهی چیست و چطور باید آن پرداخت کرد؟

عوارض آزادراهی یکی از انواع عوارض خودرویی است که همه مالکان وسایل نقلیه ملزم به پرداخت آن هستند. در سفرهای جاده‌ای وقتی از آزادراه‌ها عبور می‌کنید باید هزینه تردد خود را بپردازید، در غیر این صورت جریمه خواهید شد. با توجه به اهمیتی که عوارض آزادراهی دارد احتمالاً مایلید بدانید که عوارض آزادراهی چیست؟ چطور باید از میزان عوارض آزادراهی خودروی خود مطلع شویم و چگونه باید آن را پرداخت کنیم. زومیت در این مطلب قصد دارد به این سؤال‌ها و حتی نکات بیشتری درباره عوارض آزادراهی پاسخ دهد.

آزادراه‌ها با هدف بهبود امکان سفرهای جاده‌ای ساخته می‌شوند و شهرها را به یکدیگر متصل می‌کنند. این نوع جاده‌ها که نسبت به جاده‌های قدیمی‌تر کشور بزرگ‌تر و دارای گنجایش بیشتری هستند و با استانداردهای روز دنیا ساخته می‌شوند، معمولا هزینه تعمیر و نگه‌داری بالایی دارند. یکی از اصلی‌ترین منابع برای تأمین این هزینه، دریافت عوارض آزادراهی از وسایل نقلیه‌ای است که در این مسیرها تردد می‌کنند.

احتمالا در مسافرت‌های جاده‌ای بین شهری خود به باجه‌هایی در میانه راه برخورده‌اید که لازم بوده برای عبور از آن‌ها مبلغی را به عنوان عوارض پرداخت کنید. این مبلغ همان عوارض آزادراهی است که پرداخت آن الزامی است و نپرداختن آن باعث جریمه خودرو می‌شود.

برای اینکه بدانید خودروی شما عوارض آزادراهی دارد یا نه، می‌توانید این موضوع را استعلام بگیرید. مبلغی که باید به عنوان عوارض خودرویی پرداخت کنید به محض عبور شما از جایگاه پرداخت عوارض برای مالک ماشین پیامک می‌شود اما اگر می‌خواهید استعلام عوارض آزادراهی پیشین خودروتان را دریافت کنید، از یکی از سه روش زیر می‌توانید اقدام کنید:

اگر ترجیح می‌دهید با استفاده از تلفن کارهای مورد نظرتان را انجام بدهید می‌توانید با گرفتن شماره تلفن گویا ۱۵۳۱ عوارض آزادراهی خود را استعلام بگیرید.

استفاده از کد دستوری یکی دیگر از روش‌های قابل استفاده برای اطلاع از میزان عوارض آزادراهی خودرو است. برای این کار کافی است کد دستوری #8*720* را در بخش شماره‌گیر تلفن همراه خود وارد کرده و تماس را برقرار کنید. در ادامه مراحلی را که لازم است برای استعلام مبلغ عوارض آزادراهی مد نظرتان طی کنید، به شما توضیح داده می‌شود تا مراحل را طبق دستور یکی پس از دیگری پشت سر بگذارید.

یک راه آنلاین هم برای دریافت استعلام عوارض آزادراهی وجود دارد که مراجعه به سایت «تهران من» شهرداری است. پس از مراجعه به این سایت به بخش بدهی‌های مربوط به عوارض خودرو بروید تا به مبلغ عوارض آزادراهی خودروی مورد نظرتان دسترسی پیدا کنید.

با توجه به اینکه پرداخت عوارض آزادراهی خودرو ضروری است، پیشنهاد می‌کنیم پس از دریافت استعلام این عوارض نسبت به پرداخت حضوری یا غیرحضوری آن اقدام کنید. برای پرداخت کردن مبلغ عوارض آزادراهی خود چند راه پیش رو دارید که در ادامه توضیح داده خواهند شد.

یک راه برای اینکه عوارض تردد خودرو در آزادراه‌ها را پرداخت کنید این است که به یک خودپرداز (ATM) مراجعه کنید. برای این کار باید پس از این که پیامک مبلغ عوارض برای مالک خودرو فرستاده شد، به یک خودپرداز بروید و با وارد کردن مشخصات موجود در پیامک اقدام به پرداخت مبلغ تعیین‌شده کنید.

اگر خودپردازی در نزدیکی خود پیدا نکردید، می‌توانید با توقف در یکی از مجتمع‌های رفاهی که سر راهتان است، از یک دستگاه کارتخوان (POS) استفاده کنید و با کارت کشیدن و وارد کردن اطلاعات و مبلغ عوارض آزادراهی خود را پرداخت کنید.

روش‌های آنلاین هم برای پرداخت عوارض آزادراهی وجود دارد. تقریبا همه اپلیکیشن‌هایی که از طریق آن‌ها می‌توانید امور بانکی، از جمله پرداخت قبوض، را انجام دهید این امکان را هم به شما می‌دهند که عوارض آزادراهی خودروتان را پرداخت کنید.

بعضی از باجه‌های پرداخت عوارض آزادراهی در جاده‌ها قابلیت پرداخت با برچسب الکترونیکی برایشان فعال شده و قابل استفاده است. به این برچسب الکترونیک تیکت مجازی هم گفته می‌شود و وقتی که خودرو از باجه پرداخت الکترونیکی عوارض عبور می‌کند، دوربین موجود در باجه پلاک خودرو را ثبت کرده و مبلغ عوارض جاده‌ای برای مالک خودرو پیامک می‌شود. در این روش مالک خودرو ۷۲ ساعت فرصت دارد که عوارض تعیین‌شده را پرداخت کند. بعد از گذشت این زمان جریمه برای او لحاظ می‌شود.

بهترین روش برای پرداخت عوارض آزادراهی استفاده از برچسب عوارض برای پرداخت است. برای این کار ابتدا باید یک حساب بانکی متصل به پلاک خودروی خود تعریف کنید. هر زمان که برچسب عوارض روی خودرو نصب شود کافی است از محل پرداخت عوارض الکترونیکی عبور کنید تا اطلاعات خودرو توسط دوربین‌های نصب‌شده در محل دریافت شده و پس از آن، مبلغ عوارض به‌ صورت‌ خودکار از شماره حسابی که ثبت کرده‌اید، کسر می‌شود. با این روش عوارض به‌صورت اتوماتیک پرداخت می‌شود و دیگر بابت فراموشی پرداخت عوارض و جریمه آن نگرانی نخواهید داشت.

برای اینکه عوارض آزادراهی خودرو را پرداخت کنید، از زمان دریافت و رویت پیامک عوارض نهایتاً ۱۵ روز فرصت دارید که نسبت به پرداخت مبلغ اقدام کنید. اگر پس از گذشت ۱۵ روز این عوارض را پرداخت نکنید جریمه‌ای در نظر گرفته می‌شود و مبلغ بیشتری را باید پرداخت کنید.

میزان عوارض آزادراهی در سال ۱۴۰۳ نسبت به گذشته افزایش ۳۰ درصدی پیدا کرده و اکنون نرخ عوارض آزادراهی برای خودروهای سواری، وانت و اتوبوس به میزانی که در جدول‌های زیر آمده، تعیین شده است:

در میان همه آزادراه‌های موجود در کشور تعدادی از آن‌ها امکان پرداخت عوارض آزادراهی به صورت الکترونیکی را فراهم کرده‌اند. ۱۲ آزادراهی که می‌توان در آن‌ها عوارض آزادراهی را الکترونیکی پرداخت کرد عبارت‌اند از:

• آزادراه تهران - شمال
• آزادراه تهران - پردیس
• آزادراه تهران - ساوه
• آزادراه کرج - قزوین
• آزادراه همت - کرج
• آزادراه قزوین - زنجان
• آزادراه قزوین - رشت
• آزادراه باغچه - مشهد
• آزادراه بندرعبارس - بندر شهید رجایی
• آزادراه کاشان - نطنز - اصفهان
• قطعه ۴ آزادراه ارومیه - تبریز
• آزادراه شرق استان اصفهان

اگر از مهلت ۱۵ روز شما برای پرداخت عوارض آزادراهی بگذرد و آن را پرداخت نکنید باید جریمه دیرکرد پرداخت را بپردازید. مبلغ این جریمه در جدول زیر به تفکیک نوع وسیله نقلیه ذکر شده است:

با وجود اینکه ثبت عوارض آزادراهی عموماً توسط دوربین‌ها انجام می‌شود و انتظار می‌رود درصد خطای اندکی در آن‌ها وجود داشته باشد، اما در مواردی ممکن است اشتباهی در خصوص عوارض آزادراهی رخ داده باشد یا پیامک ناصحیحی برای مالک یک خودرو فرستاده شده باشد. در این موارد این امکان برای مالکان خودرو وجود دارد که از راه‌هایی نسبت به این اشتباه اعتراض کنند.

یکی از راه‌ها برای ثبت اعتراض خود نسبت به قبض عوارض آزادراهی صادرشده این است که با شماره ۰۲۱۶۳۴۶۸۵۳۱ تماس بگیرید. راه دیگری که دارید ارسال پیامک به سرشماره ۱۰۰۰۰۱۵۳۱ است؛ در این پیامک باید شماره پلاک خودرو را بنویسید. یک روش دیگر، مراجعه به سایت «آنی رو» و ثبت اعتراض در آن است. البته با شماره تلفن سامانه آنی رو یعنی ۱۵۳۱ هم می‌توانید تماس بگیرید و اعتراض خود را ثبت کنید تا مورد بررسی قرار بگیرد.