سکانداری در سه غول فناوری ایران؛ طباطبایی از تفاوتهای بنیادین فرهنگ مدیریتی در علیبابا، اسنپ و دیجیکالا میگوید
«مسعود طباطبایی» که اکنون بر صندلی مدیرعاملی دیجیکالا تکیه زده، کارنامهای متنوع در هدایت شرکتهای بزرگ فناوری ایران دارد. او پیش از این، سکاندار اسنپاکسپرس و پیش از آن، مدیرعامل علیبابا بوده است. طباطبایی در گفتگوی اخیر خود با زومیت، هر یک از این تجارب را «دنیایی متفاوت» خوانده و به تشریح چالشها، ساختار حاکمیتی و فرهنگ خاص هر یک از این سه مجموعه پرداخته است؛ تجاربی که به گفته او، مسیر پرفراز و نشیبی از جایگزینی بنیانگذار تا مدیریت در مقیاسهای عظیم و مواجهه با بحرانها را شامل میشود.
مسعود طباطبایی، چهرهای شناختهشده در اکوسیستم فناوری ایران که تجربه مدیریت ارشد در سه مجموعه بزرگ علیبابا، گروه اسنپ و دیجیکالا را در کارنامه دارد، به مقایسه این سه تجربه متفاوت پرداخت.
او با تأکید بر اینکه هر سه مجموعه سه دنیای متفاوت هستند به زومیت گفت: «علیبابا اولین جایی که من بعد از اینکه در واقع شرکت خودم نبود، مدیرعامل شرکت شده بودم؛ شرکتی که من سهامدار اصلیش نبودم، خودم فاندر نبودم.» او به چالش جایگزینی بهجای مجید حسینینژاد، بنیانگذار علیبابا، اشاره کرد: «جایگزین فاندر شدن کار سختیه واقعاً... چون به هر حال فاندر، مادر و پدر آن شرکت است.» با این حال او باور دارد که بین او و حسینینژاد «وجه اشتراک» زیادی در اصول اولیه وجود داشت: «هرچند در «روش اجرا» و «چگونگی انجام کار» اختلاف نظرهایی بروز میکرد.»
طباطبایی از این دوره به عنوان یک «تجربه موفق» و سرشار از یادگیری، بهویژه از تیم لیدرشیپ آن زمان علیبابا، نام برد، هرچند همهگیری کرونا در اواخر سال ۹۸ چالشهای جدی برای شرکت ایجاد کرد.
گروه اسنپ: سرعت، استقلال و فرهنگ نتیجهگرایی به سبک راکت اینترنت
تجربه بعدی طباطبایی در گروه اسنپ، به تعبیر خودش «گرم به سرد ترک خوردن» و ورود به دنیایی کاملاً متفاوت بود. او از کار کردن با مدیران ارشد بینالمللی گروه اسنپ به عنوان گشایندۀ «دنیای جدیدی» با نگاهی تلفیقی از مدیریت «آلمانی و خاورمیانهای» و مدل توسعه «راکت اینترنت» یاد کرد. به گفته او ویژگی بارز این دوره، «سرعت عمل در توسعه، آنلاین کردن روی موضوعات، و استقلال کار بود.» طباطبایی در ادامه میگوید: «سریعترین جایی که دیدم اسنپ است چرا که سرعت تصمیمگیریها در آن بالاست.» او باور دارد این استقلال و سرعت عمل منجر به موفقیتهایی همچون رهبر بازار شدن اسنپ در بازار سوپرمارکت آنلاین در کمتر از دو سال شد. او همچنین به مدل مدیریتی خاص گروه اسنپ اشاره کرد که در آن حتی شرکتهای زیرمجموعه گاهی با یکدیگر رقابت میکردند تا بازار را به دست آورند.
دیجیکالا: مقیاس عظیم، پیچیدگی بینظیر و بلوغ حاکمیت شرکتی
طباطبایی پس از اسنپ، پیشنهاد مدیرعاملی دیجیکالا را پذیرفت؛ شرکتی که به گفته او، «با فاصله پرچالشترین» تجربه مدیریتیاش بوده است:
دیجیکالا را هر جوری حساب کنیم بزرگترین شرکت فناوری در ایران است. از تنوع کالا، تنوع کسبوکارها، تنوع در واقع مدل اجرا، عملیات پیچیده و بسیار بزرگ، تعداد آدمها. ببینید ما داریم راجع به شرکت ده هزار نفری صحبت میکنیم.- مسعود طباطبایی، دیجیکالا
او به ارتباط گسترده دیجیکالا با نهادهای مختلف حاکمیتی و لزوم دریافت مجوزهای متعدد اشاره کرد و این گستردگی را هم چالش و هم فرصت خواند. از نگاه طباطبایی یکی از نقاط قوت دیجیکالا، «بلوغ حاکمیت شرکتی (Corporate Governance)» آن است که حتی او را در ابتدای ورود شگفتزده کرده بود.
طباطبایی نقش حمید و سعید محمدی، بنیانگذاران دیجیکالا، را در ایجاد این ساختار ستود و تأکید کرد که در دیجیکالا همهچیز به درستی سر جای خودش است: «سهامدار نقش سهامداری دارد، هیئت مدیره نقش هیئت مدیره دارد، اینها خیلی شفاف و تفکیک شده است.»
مدیرعامل دیجیکالا اذعان داشت که در دوران حضورش در این شرکت با چالشهای متعددی روبرو بوده اما معتقد است تجارب گذشته در علیبابا و اسنپ به او کمک کرده تا با سرعت بیشتری دیجیکالا را به سمت نتایج مورد انتظار هدایت کند.
او در نهایت این تجارب سهگانه را مکمل یکدیگر دانست که هر یک به نوبه خود به رشد و تکامل دیدگاه مدیریتی او کمک شایانی کردهاند.