به گزارش تجارت نیوز، در حالی‌که جهان با بحران انرژی، رقابت‌های ژئوپلیتیکی و چالش‌های زنجیره تأمین دست‌وپنجه نرم می‌کند، دولت آمریکا تصمیم گرفته است مسیر پرمناقشه استخراج اورانیوم را با سرعتی بی‌سابقه طی کند. این تصمیم، بخشی از تلاش‌های واشنگتن برای کاهش وابستگی به واردات مواد معدنی حیاتی از کشورهایی مانند چین و روسیه و تأمین منابع داخلی برای تولید انرژی، فناوری‌های نوین و کاربردهای دفاعی است.
در یک اقدام بحث‌برانگیز، دولت آمریکا اعلام کرده که فرایند صدور مجوز محیط زیستی برای معدن اورانیوم Velvet-Wood در ایالت یوتا را تنها در ۱۴ روز بررسی خواهد کرد. این در حالی است که بررسی چنین پروژه‌هایی معمولاً به دلیل خطرات محیط زیستی استخراج اورانیوم، چندین سال زمان می‌برد.
دلیل این شتاب چیست؟
در شرایطی که تسلط چین بر بازار جهانی عناصر خاکی کمیاب و سایر مواد معدنی حیاتی روز به روز افزایش می‌یابد، آمریکا تلاش دارد تا خود را از وابستگی به منابع خارجی رها کند. از سوی دیگر، روسیه در سال ۲۰۲۳ بیش از ۲۴ درصد از اورانیوم وارداتی آمریکا را تأمین کرده و همین موضوع، نگرانی‌های امنیتی و ژئوپلیتیکی را برای واشنگتن به‌دنبال داشته است.
بر همین اساس، دولت آمریکا در راستای سیاست‌های جدید خود، به‌ویژه پس از بازگشت دونالد ترامپ به قدرت، اقدام به تسریع پروژه‌های معدنی و استفاده از قانون تولید دفاعی دوران جنگ سرد برای حمایت از تولید داخلی مواد معدنی کرده است.
پروژه Velvet-Wood؛ منبعی استراتژیک با چشم‌انداز بحث‌برانگیز
معدن اورانیوم و وانادیوم Velvet-Wood که قرار است در شهرستان سن‌خوان ایالت یوتا فعال شود، پیش‌تر نیز محل استخراج بوده و اکنون قرار است با تنها سه هکتار آشفتگی سطحی جدید توسعه یابد. این پروژه در صورت تأیید، علاوه بر اورانیوم مورد استفاده در انرژی هسته‌ای و کاربردهای نظامی، فلز وانادیوم نیز تولید خواهد کرد که در ساخت باتری‌ها و آلیاژهای فولادی نقش مهمی دارد.
شرکت Anfield Energy که مجری این پروژه است، همچنین اعلام کرده که قصد دارد کارخانه اورانیوم شوتارینگ را در نزدیکی محل معدن دوباره راه‌اندازی کند تا سنگ معدن استخراج‌شده به کنسانتره اورانیوم برای سوخت هسته‌ای تبدیل شود.
نگرانی‌های محیط زیستی؛ صدور مجوز ۱۴ روزه زیر ذره‌بین
در حالی‌که دولت آمریکا از بررسی سریع پروژه به‌عنوان اقدامی برای “تأمین آینده انرژی” یاد می‌کند، سازمان‌های محیط‌زیستی به شدت با این رویکرد مخالفت کرده‌اند.
جیمی رودریگز، سخنگوی سازمان محیط زیستی باشگاه سیرا، می‌گوید: «چهارده روز برای ارزیابی صحیح تأثیرات بلندمدت یک عملیات استخراج اورانیوم بسیار کوتاه است. این پروژه‌ها خطرات آلودگی دارند که می‌تواند قرن‌ها ادامه داشته باشد.»
این نگرانی بی‌دلیل نیست؛ طبق آمار سازمان حفاظت محیط‌زیست آمریکا (EPA)، در جنوب غربی آمریکا بیش از ۱۲۰۰ معدن اورانیوم متروکه وجود دارد که بسیاری از آن‌ها، دهه‌ها پس از تعطیلی، همچنان منشأ مشکلات محیط زیستی هستند.
استقلال معدنی یا تکرار اشتباهات محیط زیستی؟
افزایش وابستگی جهان به انرژی‌های پاک، باتری‌های پیشرفته و فناوری‌های نوین، نیاز به عناصر و مواد معدنی خاصی چون اورانیوم و وانادیوم را به‌شدت افزایش داده است. اما در این میان، سؤال مهم این است: آیا شتاب در صدور مجوز و اجرای پروژه‌های معدنی بدون ارزیابی جامع محیط زیستی، کشورها را به آینده‌ای پایدارتر می‌برد یا صرفاً خطرات دیرپای‌تری برای نسل‌های آینده ایجاد می‌کند؟
میان دوگانه امنیت انرژی و حفظ محیط‌زیست
به نقل از IE، آمریکا در تلاش برای کاهش وابستگی به منابع خارجی و پاسخ به رقابت ژئوپلیتیکی، مسیر پرچالشی را انتخاب کرده است؛ مسیری که در آن، امنیت انرژی در برابر پایداری محیط زیستی قرار گرفته است. پروژه‌هایی مانند معدن اورانیوم Velvet-Wood از یک سو می‌توانند کشور را به خودکفایی نزدیک‌تر کنند، اما از سوی دیگر، بدون توجه کافی به اثرات محیطی، می‌توانند بحران‌های عمیق‌تری را رقم بزنند.
در جهانی که به سمت فناوری‌های سبز و انرژی پاک حرکت می‌کند، شاید وقت آن رسیده باشد که استراتژی‌های تأمین منابع نیز با اولویت پایداری و عدالت بین‌نسلی بازنگری شوند.
