به گزارش تجارت نیوز، مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، طی روزهای ۱۳ تا ۱۸ فوریه (۲۵ تا ۲۹ بهمن ماه) به اروپا و خاورمیانه (آلمان، عربستان، امارات و اسرائیل) سفر و با مقامات این کشورها پیرامون موضوع برقراری صلح میان روسیه و اوکراین دیدار و گفتوگو خواهد کرد.
در همین راستا قرار است هیاتی از مقامات روسی به سرپرستی سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه با سفر به عربستان سعودی دیداری با وزیر خارجه آمریکا در ریاض داشته باشند. این دیدار تنها چند روز پس از گفتگوی تلفنی دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه برای بررسی وضعیت جنگ در اوکراین صورت میگیرد.
زلنسکی غایب اصلی مذاکرات صلح روسیه با اوکراین
مقامات آمریکایی در حالی دور جدید مذاکرات و رایزنیها با مقامات کشورهای مختلف نسبت به ارزیابی پروسه صلح میان روسیه و اوکراین را در دستور کار خود قرار دادهاند که به گفته ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین دعوتی از او برای این مذاکرات صورت نگرفته است؛ رئیس جمهور اوکراین بارها گفته است که هیچ توافق دوجانبهای بین آمریکا و روسیه را نمیپذیرد.
علاوه بر مقامات اوکراینی، اعضای قاره سبز نیز تاکید کردهاند که مسیر صلح میان روسیه و اوکراین بدون موافقت اروپا به سرانجام نمیرسد.
جاناتان رینولدز، وزیر بازرگانی انگلیس در پاسخ به این پرسش که اروپا چگونه باید به طرحهای ایالات متحده برای حذف این قاره از مذاکرات صلح روسیه و اوکراین پاسخ دهد، میگوید: «از این واقعیت که دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده میخواهد پایان درگیریها را ببیند، استقبال میکنیم. دیدگاه بریتانیا این است که رئیس جمهور ایالات متحده این درخواست را میپذیرد تا ببیند اروپا نقش بزرگتری در تامین امنیت قاره دارد و بدون دخالت اوکراین و کشورهای اروپایی در مذاکرات، صلح پایدار وجود نخواهد داشت.»
نگرانی اروپا از تکرویهای آمریکا
کنفرانس امنیتی مونیخ امروز یکشنبه به کار خود پایان میدهد و یکی از مهمترین نگرانیهای مقامات شرکتکننده در این کنفرانس به ویژه مقامات اروپایی این است که دونالد ترامپ چگونه قصد دارد به جنگ اوکراین پایان دهد.
رهبران اروپایی نگرانند که قطار صلح میان روسیه و اوکراین بدون حضور آنها حرکت کند و برهمین اساس هم قرار است هفته آینده یک نشست اضطراری برگزار کنند، درست زمانی که مذاکرهکنندگان آمریکا و روسیه در عربستان سعودی مذاکراتی را با هدف دستیابی به صلح میان روسیه و اوکراین اما بدون حضور مقامات اوکراینی برگزار میکنند.
علاوه بر این مقامات دولت جدید آمریکا بارها عنوان کردهاند که دیگر بودجهای برای حمایت از اوکراین در جنگ با روسیه اختصاص نخواهند داد بنابراین کشورهای اروپایی اکنون تحت فشار هستند تا هزینههای دفاعی خود را به حداقل سه درصد از ثروت ملی برسانند، تا در صورت برقراری آتشبس میان روسیه و اوکراین بتوانند از این بودجه برای بازسازی ارتش عظیم خود در جناح شرقی ناتو استفاده کنند.
در همین رابطه، نماینده ارشد ایالات متحده در اوکراین گفت که اروپا از مذاکرات با هدف پایان دادن به جنگ روسیه در اوکراین حذف خواهد شد. ژنرال کیت کلوگ پس از ارسال پرسشنامهای از سوی ایالات متحده به پایتختهای اروپایی برای پرسیدن اینکه آنها چه کمکی به تضمینهای امنیتی کییف می کنند، این موضوع را اعلام کرد.
یک دیپلمات اروپایی میگوید پرسشنامه ایالات متحده شامل شش سؤال است که یکی از آنها به طور خاص برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا است و از آنها پرسیده میشود که چه تعداد سرباز آماده استقرار هستند. به نظر میرسد این پرسش به تعداد سربازهایی اشاره میکند که قرار است پس از برقراری آتشبس در اوکراین باقی بمانند.
علاوه بر اعلان موضع غیرمنتظره نماینده ارشد ایالات متحده در موضوع اوکراین، ترامپ نیز در هفته گذشته در تماس با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه که بدون مشورت با متحدان اروپایی آمریکا صورت گرفته بود آنها را در شوک عمل انجام شده خود قرار داد.
محور گفتوگوهای ترامپ و پوتین آغاز فوری مذاکرات صلح اوکراین بود؛ دولت ترامپ به صراحت به متحدان اروپاییاش در ناتو اعلام کرده است که مسئولیت اصلی منطقه را بر عهده بگیرند چرا که ایالات متحده اولویتهای دیگری مانند امنیت مرزها و مقابله با چین دارد.
کلوگ در کنفرانس امنیتی مونیخ در پاسخ به این سوال که آیا میتواند به حضار اطمینان دهد که اوکراینیها و اروپاییها بر سر میز مذاکره خواهند بود، گفت: «پاسخ به آخرین سؤال، همانطور که شما آن را مطرح کردید، خیر است». او گفت، با این حال، اوکراینیها «البته» سر میز خواهند بود و افزود که پیشنهاد خلاف این امر احمقانه است.
حذف کردن کشورهای اروپایی از روند مذاکرات صلح روسیه و اوکراین که موضوعی غیرمنتظره برای اعضای قاره سبز محسوب میشود با واکنشهایی از سوی برخی از مقامات اروپایی همراه بود.
الکساندر استاب، رئیس جمهور فنلاند میگوید: «به هیچ وجه نمیتوانیم بدون اروپاییها درباره اوکراین، آینده اوکراین یا ساختار امنیتی اروپا گفتوگو یا مذاکره کنیم. البته این بدان معناست که اروپا باید دست به کار شود. اروپا باید کمتر صحبت کند و بیشتر انجام دهد.»
مارک روته، دبیرکل ناتو نیز اظهار میدارد که «از مقامات اروپایی خواسته است تا اقدامات خود را انجام دهند؛ به دوستان اروپاییام میگویم، نه با شکایت از اینکه ممکن است، بله یا نه، پشت میز مذاکره باشید، بلکه با ارائه پیشنهادها، ایدهها و افزایش هزینههای دفاعی وارد بحث شوید.»
یک بام و دوهوای آمریکا در جنگ اوکراین
با وجود اینکه دولت آمریکا در تلاش است تا با پایان دادن به جنگ اوکراین از صرف هزینههای گزاف دفاعی خود در این منطقه خودداری کند اما به نظر میرسد چندان بیمیل نیست که اروپا با اعمال تحریمهای بیشتر روسیه را تحت فشار قرار دهد. آنچنانکه کیت کلوگ نماینده ارشد آمریکا در اوکراین خطاب به مقامات اروپایی در کنفرانس مونیخ میگوید که «مذاکرات با هدف پایان دادن به جنگ بین روسیه و اوکراین میتواند بر امتیازات ارضی روسیه و هدف قرار دادن درآمدهای نفتی پوتین متمرکز شود. روسیه واقعاً یک دولت نفتی است و قدرتهای غربی باید برای اجرای مؤثر تحریمها علیه روسیه اقدامات بیشتری انجام دهند.»
اظهارات کلوگ بلافاصله پس از آن منتشر شد که ولادیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین خواستار ایجاد ارتش اروپایی شده و تاکید میکند: «این قاره دیگر نمیتواند از حفاظت از سوی ایالات متحده مطمئن باشد و تنها با یک ارتش قوی مورد احترام واشنگتن قرار خواهد گرفت.»
او میافزاید: «بیایید صادق باشیم – اکنون نمیتوانیم این احتمال را که آمریکا ممکن است در مورد مسائلی که اروپا را تهدید میکند نه بگوید، رد کنیم.»
با وجود اینکه کشورهای اروپایی عمدتاً در داخل ناتو همکاری نظامی دارند، اما دولتها تاکنون درخواستهای مختلف برای ایجاد یک ارتش واحد اروپایی را طی سالها رد کردهاند و استدلال میکنند که دفاع یک موضوع مربوط به حاکمیت ملی است. اما با این حال موضعگیریها و سیاستهای اخیر ایالات متحده نشان میدهد که اروپا دیگر نمیتواند بر کمکهای آمریکا به عنوان یک همپیمان استراتژیک حساب کند و باید برای دفاع از مرزهای خود چاره ای بیاندیشد.