شاعرانه‌های نشاکاری در شالیزارهای شمال/از دل کوه تا قلب شالی

به گزارش خبرگزاری تسنیم از سوادکوه، کشاورزی پیشینه تاریخی به قدمت یک تمدن دارد، همان گاهی که انسان در حوالی رود سکنی گزید و چگونگی زیستن را آموخت، چگونگی تولید محصولاتی که بتواند به بقای خویش ادامه دهد از آن موقع کشاورزی با انسان خو گرفت، محصولاتی که امروزه ذخیره غذایی ما را تامین می‌کنند حاصل دسترنج پیشینیانی است که تا به امروز این دسترنج قوت جانمان شده است.

برنج یکی از محصولات مهم کشاورزی و معرف خطه سبز شمال کشور به شمار می‌آید، محصولی که حاصل دسترنج زنان و مردان شمالی در شالیزارهای سبز مازندران است، این روزها زمین‌های شالی نظم نشا به خود گرفته‌اند، نظمی که در مناطق معتدل و گرم‌تر مازندران قدی به خود کشیده‌اند اما در مناطق کوهستانی و سردسیر هنوز زمین شالی میزبان پای شالیکاران بر وجود خود است و نشا هنوز به پایان نرسیده است.

در زمین‌های کشاورزی، زنان و مردان هم پای هم از سپیده صبح راهی زمین‌های شالی می‌شوند تا نشای برنج را از خزانه دسته کرده و در دل گِل زمین شالی بکارند؛  این روزها در کوهستان‌های سربه فلک کشیده سوادکوه جایی که صاعقه زمین را مهمان می‌شود و صدای رعد، غرش ابرها را به رخ می‌کشد درحالی که لذت باران تند بهاری همراه با ترس صاعقه و رعد، حال و جان آدمی را دگرگون می‌کند در بین دره‌های کوهستانی یا در مجاورت دامنه کوهستان تا چشم کار می‌کند شالیزارهای آماده نشا خودنمایی می‌کنند، زنان و مردان در زیر باران همراه با ترانه غرش آسمان، شاعرانه‌ای از کشت و کار را به تصویر می‌کشند.

در هوای بارانی در حالی که آسمان می‌غرید و از چشمان ابر برق می‌زد دل به کوهستان سپردیم تا تجربه شیرین نشا کردن کشاورزان را به نظاره بنشینیم؛  ناهار نشا رسم معروف زنان کشاورز به شمار می‌آید که نصیبمان شد و همین‌طور آش دورهمی بعد ناهار که سلیقه کدبانوهای کشاورز است.

محمد دست‌افکن کرمانی یکی از کشاورزانی است که در دامنه کوهستانی روستای پیت‌سرا پل‌سفید سال‌هاست روزی خود را از خاک حاصلخیز درو می‌کند، دست‌افکن کرمانی در گفت و گو با خبرنگار تسنیم، گفت: خداوند همه چیز به ما داده است اما شاید گاهی قدردان داده‌های خدا نباشیم و غافل باشیم،از کودکی در کار کشاورزی و دامداری بودم، الان در کار موسیقی هم هستم و در کنارش کشاورزی را ادامه می‌دهم.

این هنرمند کشاورز در مورد چگونگی آماده کردن زمین برای کشاورزی، بیان کرد: برای کاشت برنج اولین کاری که انجام می‌دهیم این است که هرسال فصل پاییز تیم‌جار ( زمین خزانه برنج ) را برای بهار آماده می‌کنیم که حاصل خوبی شود، بعد ِآماده شدن زمین ، تخم نشا را می‌پاشیم تا به مرحله نشا برسیم و تخم حاصل دهد و سپس در فصل بهار زمین شالی را با تراکتور آماده نشا ( کاشتن شالی)  می‌کنیم.

دست‌افکن کرمانی، ادامه داد: اگر می‌خواهیم نشا خوب دربیاید کود می‌زنیم کود حیوانی، کود شیمیایی که بستگی دارد یعنی باید به اندازه‌ای باشد که نشا آسیب نرسد اگر کم باشد نشا ضعیف می‌شود اگر زیاد باشد رشد زیاد و خم می‌شود یا حاصل آن چَکو( تخم‌های توخالی برنج) می‌شود که باید مواظب بود تا به اندازه باشد.

این کشاورز با اشاره به مشکلات این کار، اظهار داشت: کرم، آفت و علف‌های هرز وجود دارد که اینها داروی خودش را دارد اما داروهای الان تاثیری بر این آفت‌ها ندارد و بعضا باعث تقویت آفت می‌شود، این کار مشکلات خاص خودش را دارد، در منطقه ما کسی به فکر کشاورزان نیست، احساس می‌کنیم کسی نیست که از نزدیک مشکلات ما را ببیند و حمایت کنند،بیشتر جوانان را حمایت کنند تا وارد این عرصه و کار کشاورزی شوند و آنها را تشویق کنیم تا آینده‌دار ما باشند.

دست‌افکن کرمانی از پیشینه کار کشاورزی خود، گفت: حداقل بیش از 40 سال در این زمین کشت می‌کنم، تقریبا 3 هزار متر زمین دارم که حداقل 300 تا 400 کیلو برداشت برنج دارم که استفاده شخصی است، بعد برداشت برنج زمین را آماده سایر محصولات کشاورزی مخصوص فصل می‌کنیم مثل باقلا، نخود ، کدو و سایر محصولات، من علاقه به کشاورزی دارم و همواره در تمام فصول محصولات مختلف را در زمین می‌کارم.

وی، افزود: همه چیز را دوبرابر قیمت خریداری می‌کنیم ، کود گران شده، دستمزد کارگر و تراکتور هم هست در کل علاقه باعث تداوم کارم شده است درست است که شاید ضرر و زیان در کار باشد اما باید بسازیم.

دست‌افکن کرمانی، ادامه داد: سال گذشته بخشی از زمین را سیل برد اما دست از کار نکشیدیم و ادامه می‌دهیم.این هنرمند کشاورز با توصیف زمین شالی، افزود: زمین شالی بسیار زیباست و نگاه کردن به آن آرامش می‌گیرم، نگاه کنید که چقدر زیبایی از آن سرچشمه می‌گیرد.

راهی آن سوی کوهستان شدیم و به خانواده رهنما در دشت شالیزاری کنگلو در سرتنگه رودبار سوادکوه رسیدیم، خانم‌ها درحالی که برای در امان ماندن از باران بهاری نایلونی بر خود همانند بارانی پوشیده بودند مشغول نشا بودند بدون آنکه وضعیت جوی مانع کار آنها باشد، آسمان می‌غرید و می‌بارید اما خانواده رهنما همچنان بی‌توجه به غرش آسمان مشغول بودند، یکی از جمع این خانواده که اقوامی برای کمک کارشان بود، گفت: از صبح به اینجا آمدیم و مشغول هستیم، هوا وضعیتش دگرگون شد و مجبور شدیم لباس نایلونی بپوشیم.

وی، افزود: باید کار را پیش ببریم و باران نمی‌تواند مانع شود، هنوز بخشی از زمین مانده است و هر روز باید بر سر زمین بیاییم تا نشا تمام شود.

به گزارش تسنیم، زنان سوادکوهی در دل کوهستان با دستان خود نشای برنج را به زمین می‌سپارند حتی اگر آسمان حالش بارانی باشد و غرش ابرها بترساند کشاورزی رها نمی‌شود؛ اینجا زنان قوی همچون صلابت کوهستان دارد که نشای سنتی را در زیر رگبار باران با شکوه نظم می‌دهند و حاصل دسترنج‌شان برنجی می‌شود که در فصل درو بویش مشام را نوازش می‌کند.

انتهای پیام/