کنایهای ناب درباره دانش امام مهدی در خطبه غدیر

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در خطبهی غدیر، پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله با نگاهی فراتر از زمان خود، نقشهی راه امت اسلامی را تا پایان تاریخ ترسیم میکنند. در این مسیر، پس از تأکید بر ولایت امیرالمؤمنین علیهالسلام، به روشنی از ظهور مهدی موعود علیهالسلام سخن میگویند؛ همان حجتی که در روزگار غیبت، وارث علم و ولایت است و در زمان ظهور، فضل و عدالت را در گسترهی زمین برقرار خواهد کرد. این بخش از خطبه، نشان میدهد که غدیر فقط واقعهای تاریخی نیست، بلکه افقی آیندهنگر دارد که به مهدویت ختم میشود.
از دیگر سو، این تأکید پیامبر صلیاللهعلیهوآله بر مهدی موعود، نشان میدهد که مسئله امامت تنها محدود به تعیین جانشین بلافصل نیست، بلکه طرحی الهی برای استمرار هدایت در طول تاریخ است. امام مهدی عجل الله تعالی فرجه، در امتداد همان خط ولایت قرار دارد که در غدیر آغاز شد و در غیبت، همچنان حجت خدا بر زمین است؛ هرچند از دیدگان پنهان، اما حضورش مایهی آرامش دلهای مؤمنان و پیوند ناگسستنی امت با آسمان است. اشاره به امام عصر در خطبه غدیر، نهتنها بیانگر جایگاه بلند آن حضرت است، بلکه حقیقتی استوار را آشکار میکند: تحقق وعدههای الهی بدون ولایت و مهدویت ممکن نیست و یا تحقق وعدههای الهی باید به دست فردی باشد که تمام وجود او متصل به مشیت خداوند و یا خزانهدار علم الهی باشد.
پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله در بخشی از خطبهی غدیر درباره امام مهدی عجلاللهتعالیفرجه چنین میفرمایند: «أَلا إِنَّهُ الْغَرّافُ مِنْ بَحْرٍ عَمیقٍ»؛ آگاه باشید که او، پیمانهبردار از دریایی ژرف است. این تعبیر، از اوج بلاغت پیامبر اسلام است که در توصیف علم و معرفت امام عصر به کار میرود. «غَرّاف» کسی است که با ظرفی بزرگ از آب فراوان میگیرد، نه قطرهچین. و «بحر عمیق» در اینجا کنایه از علم بیکران الهی است. یعنی امام مهدی نه تنها از سرچشمه وحی بهرهمند است، بلکه از ژرفای آن با ظرفیت عظیمِ وجودی خود بهره میبرد و حقیقتها را به اندازهای گسترده درک میکند که دیگران از درکش ناتواناند.
این جمله در واقع پرده از جایگاه منحصربهفرد امام عصر در نظام هدایت برمیدارد؛ یعنی ایشان نه تنها شاگرد مکتب انبیاست، بلکه وارث همه علوم آنهاست و با نگاهی عمیق به باطن امور، جامعه را از گمراهی و سطحینگری نجات میدهد. انسانها برای هدایت، نیازمند کسی هستند که از «بحر عمیق» حقیقت بنوشد و از آنچه بشر عادی از درکش عاجز است، آگاه باشد. در زمانی که فتنهها و شبهات دینی فراگیر میشوند، تنها کسی میتواند کشتی نجات را هدایت کند که چشمهای زنده از معرفت الهی در اختیار دارد.
در واقع، پیامبر اکرم در این فراز خطبه، میخواهند نگاه امت را از سطح به عمق ببرند؛ به ما بفهمانند که حجت خدا بر زمین، نه یک شخصیت صرفاً سیاسی یا اجتماعی، بلکه موجودی الهی با پیوندی عمیق با خزائن علم خداوند است. انتظار فرج، صرفاً انتظار ظهور شخصی نیست، بلکه انتظار ظهور حقیقتی است که از «دریای عمیق» معنا و هدایت، با دست پر خواهد آمد تا جهانی را سیراب کند. این سخن پیامبر، ما را به عمق نیاز انسان معاصر به حجت زنده خداوند واقف میکند.
انتهایپیام/