لغو تحریم ورزشی روسیه؛ بازی سیاسی در زمین ورزش!
به گزارش خبرگزاری تسنیم، در آستانه تغییر قدرت در کمیته بین‌المللی المپیک بحث لغو تحریم‌ها علیه ورزش روسیه با شور و حرارتی تازه در حال شعله‌ور شدن است.
دیوید پاستور، یکی از چهره‌های شناخته شده در حوزه فوتبال اطلاعاتی منتشر کرده است مبنی بر اینکه سیاستمداران آمریکایی به طور فعال موضوع لغو تحریم‌های ورزشی علیه روسیه را دنبال می‌کنند. این شایعات در چند سال گذشته بارها مطرح شده‌اند اما اکنون به نظر می‌رسد این فرضیات به زمین حاصلخیزی رسیده‌اند. از یک سو، جامعه ورزشی منتظر تصمیمات استراتژیک رئیس جدید کمیته بین‌المللی المپیک، کریستی کاونتری است؛ کسی که در روسیه باور دارند «جاروی جدید» باید به سیاسی شدن ورزش پایان دهد.
از سوی دیگر؛ تاکتیک «لغو تحریم روسیه» در حوزه اقتصاد و به ویژه فرهنگ، حتی در کشورهای اردوگاه غرب نیز رو به افول نهاده و ادامه آن به شدت با انتقاد مواجه است. به طور کلی پیش‌شرط‌هایی برای لغو یا تضعیف تحریم‌های ورزشی علیه روسیه شکل گرفته است. اما پرسش این است که این روند دقیقاً از چه زمانی و به دست چه کسانی آغاز خواهد شد.
بازتاب دیدار ترامپ با اینفانتینو
ابتدا باید روشن کرد که دیوید پاستور، وبلاگ‌نویس فوتبالی به معنای دقیق کلمه منبعی کاملاً معتبر در سیاست ورزشی محسوب نمی‌شود. او عمدتاً شایعاتی درباره تیم فوتبال چلسی در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کند و شاید با افرادی از اطرافیان رومن آبراموویچ، الیگارش روسی و مالک پیشین باشگاه لندنی ارتباطاتی داشته باشد. بحث بازگشت احتمالی تیم ملی فوتبال روسیه به مسابقات رسمی بین‌المللی از ابتدای ماه می امسال در محافل فوتبالی مطرح شد؛ زمانی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در دیدار با جانی اینفانتینو، رئیس فیفا به طور غیرمنتظره متوجه محرومیت روسیه از ورزش جهانی شد و فهمید کانال برقراری روابط با روسیه از طریق جام جهانی 2026 و المپیک 2028 به دلایلی مسدود شده است.
پاستور در شبکه‌های اجتماعی نوشت: ایالات متحده شوکه شده است؛ آنها می‌خواهند روسیه را به ورزش جهانی بازگردانند!» او تأکید دارد که آمریکایی‌ها بر بازگشت کامل روسیه از جمله جام جهانی در ایالات متحده، با پرچم و سرود ملی خود اصرار دارند و رئیس‌جمهور تحریم‌های قبلی را «نقض فاحش قوانین بین‌المللی» می‌نامد.
در این بین تنها افراد ساده‌لوح می‌توانند احتمال حضور تیم ملی روسیه در جام جهانی 2026 را جدی بگیرند. این رقابت‌ها که علاوه بر ایالات متحده، در مکزیک و کانادا نیز برگزار می‌شود، در حال حاضر مرحله مقدماتی آن به پایان نزدیک می‌شود و روسیه اجازه شرکت ندارد. تلاش برای تغییر قوانین مقدماتی، حتی با اهداف سیاسی بزرگ، رسوایی‌آفرین خواهد بود و فیفا هرگز چنین تصمیمی را نمی‌پذیرد، حتی اگر ترامپ شخصاً آن را درخواست کند. علاوه بر این، رئیس‌جمهور آمریکا از ثبات قدم برخوردار نیست؛ امروز طرفدار تقویت روابط با روسیه است و فردا ممکن است رویکرد متفاوتی اتخاذ کند. در عین حال، مخالفان کاهش فشار بر روسیه در کشورهای غربی هنوز بسیار تأثیرگذارند.
چالش حقوقی و واکنش‌ها
اصطلاح «نقض فاحش قوانین بین‌المللی» نیز چندان دقیق نیست. همان‌طور که می‌دانیم، تقریباً تمام تلاش‌های روسیه برای به چالش کشیدن تحریم‌های ورزشی در دادگاه‌ها شکست خورده است. حتی وقتی محدودیت‌ها غیرقانونی شناخته شدند، طرفداران «لغو روسیه» موفق شدند به نحوی از آنها فرار کنند و ممنوعیت‌ها را به طور کامل لغو نکنند. در منشور المپیک و اسناد مرتبط آنقدر مغالطه وجود دارد که بحث‌های حقوقی جدید به نوعی بی‌معنی به نظر می‌رسد. واضح است که هر تصمیمی که رهبران جنبش المپیک بگیرند، صرف‌نظر از جنبه قانونی آن، قطعی خواهد بود. از بهار 2023، محدودیت‌های اعمال‌شده علیه روسیه «مبارزه برای حقوق ورزشکاران و تمامیت ورزش» نامیده می‌شود و اگر استراتژی تغییر کند، مطمئناً تعریفی زیبا و جدید برای آن ارائه خواهد شد.
دو دیدگاه درباره آینده تحریم‌ها
در میان دانشمندان علوم سیاسی دو دیدگاه متضاد درباره سرنوشت تحریم‌های ورزشی علیه روسیه وجود دارد؛ دیدگاه اول معتقد است این محدودیت‌ها آخرین تحریم‌هایی خواهند بود که برداشته می‌شوند. بله، منافع هزاران ورزشکار و میلیون‌ها هوادار نقض شده اما برای دولت روسیه اولویت رفع موانع مالی، تجاری و لجستیکی است. از این منظر، صرف انرژی و هزینه برای مبارزه با بازیگران ورزشی خودسر، که تقریباً از هیچ کس اطاعت نمی‌کنند و احساس قدرت مطلق دارند، منطقی نیست. اگر لغو تحریم‌ها به روندی کلی تبدیل شود، در ورزش هم همه چیز به مرور سامان خواهد یافت.
دیدگاه دوم می‌گوید لغو محدودیت‌ها در ورزش کم‌دردترین فرایند در میان سایر حوزه‌هاست و غرب می‌تواند آن را به عنوان «نشانه حسن نیت» ارائه دهد. تحریم‌ها به شکل قابل توجهی تضعیف شده‌اند؛ ورزشکاران روسیه تقریباً در تمام فدراسیون‌های تابستانی و دو فدراسیون زمستانی بدون پرچم مجاز به فعالیت هستند. تیم‌های ملی روسیه در حال حاضر نه تنها با بلاروس و برخی حریفان سطح پایین‌تر بلکه با رقبای جدی نیز مسابقات دوستانه برگزار می‌کنند. تنها کاری که باقی مانده، لغو محدودیت‌های ورزش‌های تیمی و کنار گذاشتن بررسی‌های «بی‌طرفی» است که عملاً حقوق و آزادی‌های ورزشکاران را نقض می‌کند. ورزش‌های بزرگ همواره رویکرد عملی را ترجیح داده‌اند و با کاهش فشار سیاسی، بازگشت کامل روسیه به میادین بزرگ دور از انتظار نیست.
واقعیت‌های مسیر بازگشت
آیا همه اینها به معنای آن است که آمریکایی‌ها در آستانه بازگرداندن پرچم به تیم‌های روسیه و کنار زدن رقبای روسیه هستند؟ از نظر تئوری، این کار آسان است؛ کافی است ساختارهای ورزشی که محدودیت‌های سیاسی را اعمال می‌کنند، به «لیست سیاه» وزارت خزانه‌داری آمریکا اضافه شوند. مطمئناٌ تحریم‌ها ظرف یک هفته لغو خواهد شد اما واقعیت پیچیده‌تر است؛ حتی در داخل آمریکا نیز دیدگاه‌های یکدستی در این خصوص وجود ندارد. در لیگ‌های خارجی محدودیت‌های مربوط به پرچم وجود ندارد و اکثریت آمریکایی‌ها به این موضوعات علاقه‌ای ندارند. همچنین کاخ سفید هیچ اهرم نفوذ مؤثری حتی بر چهره‌های ورزشی داخلی، چه برسد به بین‌المللی، ندارد؛ موضوعی که در مبارزه ناموفق علیه ورزشکاران تراجنسیتی و تلاش‌های ناکام برای به چالش کشیدن آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ به وضوح دیده شد.
بنابرین؛ شایعات مربوط به لغو تحریم‌های ضد روسی در ورزش فعلاً بیشتر جنبه ظاهری و تبلیغاتی دارند. لابی غربی در رهبری المپیک به تدریج به این باور می‌رسد که «لغو تحریم روسیه» نبردی میان خیر و شر نیست، بلکه یک تصمیم سیاسی پیچیده است. حتی در میان افراد مترقی نیز دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد که ربطی به «تبلیغات روسیه» ندارد. به مرور زمان، این کشمکش ذهنی احتمالاً به گام‌های مثبتی به سوی روسیه منجر خواهد شد، چرا که محدودیت‌های غیرورزشی دردسرهای بیشتری ایجاد می‌کنند. با این حال، بسیار ساده‌لوحانه است که انتظار داشته باشیم در آینده‌ای نزدیک پرده‌ها فرو افتد، روسیه با پرچم خود به المپیک 2026 برود و میزبانان با «نان و نمک» از این کشور استقبال کنند. مسیر بازگشت طولانی و دشوار است و روسیه اکنون تنها در ابتدای راه قرار دارد.
انتهای پیام/
