از کریدور تا گذرگاه «زنگه‌زور»: بازی با کلمات یا فشار جدید؟
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه، بار دیگر به موضوع بازگشایی ارتباطات در قفقاز جنوبی پرداخته و از بازگشایی به اصطلاح «کریدور زنگه‌زور» سخن گفته است. اما این بار، مسیر مورد نظر را به جای «کریدور»، «گذرگاه» نامیده است.
اردوغان اظهار داشت: «ما انتظار داریم که همسایه ما ایران از این گام‌ها که به صلح، ثبات و توسعه منطقه ما خدمت خواهد کرد، حمایت کند.»
تحلیلگر ارمنی: مواضع ترکیه و روسیه درباره زنگه‌زور یکسان است
به گفته لیلیت دالاکیان، کارشناس مسائل سیاسی، اینکه رئیس‌جمهور ترکیه این بار به جای «کریدور» از اصطلاح «گذرگاه» استفاده کرده، تنها یک بازی با کلمات است.
علاوه بر این، به گفته وی، اشاره به ایران خود به خود آشکار می‌سازد که آنکارا همچنان با منطق کریدوری هدایت می‌شود و در این مورد، مواضع ترکیه و روسیه یکسان است.
دالاکیان تأکید کرد: «آن‌ها پیامی به تهران ارسال می‌کنند که "ما، کشورهای منطقه، به اجماع رسیده‌ایم و تو باید با ما موافقت کنی." ایران راهی برای خروج از این وضعیت دارد و آن عادی‌سازی روابط با آمریکا و غرب است.»
این کارشناس علوم سیاسی معتقد است حتی اگر روابط ایران و آمریکا عادی نشود، این کشورها بر اساس منافع خود به مخالفت با بازگشایی کریدور ادامه خواهند داد. با این حال، ریسک‌های بالایی برای جمهوری ارمنستان، به ویژه اشغال نظامی قلمرو آن، باقی خواهد ماند.
دیگر اظهارات رئیس‌جمهور ترکیه
به عقیده اردوغان، «گذرگاه زنگه‌زور» زیرساخت‌های حمل‌ونقل و انرژی در قفقاز جنوبی را تقویت خواهد کرد.
رئیس‌جمهور ترکیه گفت که آن‌ها می‌خواهند ایران نیز از این فضای «سودمند متقابل» بهره‌مند شود.
وی اظهار داشت: «هر گام، هر در و کریدور باز شده، سود اقتصادی به همراه خواهد داشت و با گذشت زمان کشورها را به یکدیگر نزدیک‌تر خواهد کرد.»
به گزارش رسانه‌های ترکیه، اردوغان گفته است که «گذرگاه زنگه‌زور» نه‌تنها یک ارتباط زمینی با نخجوان برای آذربایجان، بلکه یک خط ادغام جدید است که از طریق ترکیه به جهان تُرک امتداد می‌یابد.
زمینه ژئوپلیتیکی: روابط آمریکا و ایران و تاکتیک‌های متغیر آنکارا
به گفته لیلیت دالاکیان، فعال شدن گفتمان کریدوری ناشی از وضعیت ژئوپلیتیکی است.
دالاکیان می‌گوید: «روسیه و ترکیه دیدند که هنوز پیشرفتی در روابط آمریکا و ایران وجود ندارد. از سوی دیگر، آن‌ها دوباره در منطقه ما و در اوکراین شروع به همکاری کردند. به همین دلیل است که پیامی به ایران ارسال می‌کنند مبنی بر اینکه "ما اکثریت هستیم و تصمیمی داریم."»
وی به این نکته توجه می‌دهد که ترکیه نقش میانجی را در روند حل‌وفصل مناقشه روسیه و اوکراین بر عهده گرفت. اردوغان احساس کرد که روابط خوبی با فدراسیون روسیه دارد و می‌تواند وارد بازی‌ها و معاملات شود، بنابراین دوباره گفتمان کریدوری را فعال کرد.
موضع ایران در قبال زنگه‌زور تغییر نخواهد کرد
لیلیت دالاکیان انتظار تغییر موضع تهران را ندارد و تأکید می‌کند که ایران به ارتباط بدون وقفه با جمهوری ارمنستان نیاز دارد.
وی همچنین می‌افزاید که طرف ایرانی نمی‌خواهد نفوذ خود را بر نخجوان از دست بدهد.
وی تأکید می‌کند که باید توجه داشت تا زمانی که اردوغان ترکیه را رهبری می‌کند، موضع آنکارا در مورد بازگشایی مسیرها پایدار و ثابت نخواهد بود و به طور دوره‌ای تغییر خواهد کرد، همانطور که اکنون نیز چنین است.
او توضیح داد: «زمانی که غرب فشار وارد می‌کند و بازی با فدراسیون روسیه غیرممکن است، ترکیه سعی می‌کند سازنده‌تر به نظر برسد. اما لحظه‌ای که اردوغان می‌فهمد دستانش باز شده و دوباره می‌تواند وارد بازی با روسیه شود، تغییر چهره می‌دهد.»
دالاکیان معتقد است که «ایران و غرب در مورد بازگشایی ارتباطات در قفقاز جنوبی موضع یکسانی دارند: این امر باید با رعایت اصل تمامیت ارضی صورت گیرد.»
انتهای پیام/
