به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، در برنامه هفتم توسعه، تکالیفی مشخص برای وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در نظر گرفته شده است. بر اساس این برنامه، وزارتخانه موظف است سالانه ۱۰۰ هتل در کشور احداث کند؛ هدفی که در صورت تحقق، تا سال ۱۴۳۰ به ظرفیتی قابل توجه در حوزه اقامت گردشگران خواهد انجامید. همچنین یکی دیگر از اهداف تعیینشده، افزایش اشتغال در حوزه صنایع دستی از ۵۰۰ هزار نفر به یک میلیون نفر در طول اجرای برنامه هفتم توسعه است. اما پرسش مهمی که مطرح میشود این است: آیا ظرفیت کشور برای تحقق چنین اهدافی آماده و مهیاست؟
یکی از نمونههای فعلی در حوزه هتلسازی، پروژه هتل ولنجک تهران است؛ پروژهای که از آغاز با حاشیههایی همراه بوده. اخیراً علیرضا زاکانی ، شهردار تهران ، در واکنش به این حواشی اعلام کرد که ساخت این هتل کاملاً قانونی و بلامانع است. از سوی دیگر، شورای شهر تهران نیز اعلام کرده بود که این هتل دقیقاً روی گسل قرار ندارد، بلکه در پهنه گسل واقع شده که تفاوت حقوقی و فنی قابل توجهی با "روی گسل بودن" دارد.
برای بررسی دقیقتر این موضوع و راهکارهایی که میتواند سرمایهگذاریهای کلان را با حمایت افکار عمومی همراه سازد، گفتوگویی داشتیم با امیر دبیری مهر، مدیرعامل مؤسسه مطالعاتی و پژوهشی اندیشه و قلم.
او در ابتدای این گفتوگو تأکید کرد: «وضعیت ما در زمینه هتل سازی بهشدت نامطلوب است. سرمایهگذاری در این بخش در ایران بسیار ضعیف است، در حالی که ایران با برخورداری از جاذبههای گردشگری عظیم و متنوع، میتواند درآمد بالایی از محل گردشگری بهدست آورد.»
وی افزود: «صرفاً داشتن جاذبههای گردشگری و طبیعت زیبا، تضمینی برای جذب گردشگر نیست. آنچه بسیار مهمتر از جاذبههاست، فراهم بودن زیرساختهای اقامتی و خدماتی است. مهمترین زیرساخت در این زمینه، وجود هتلهای مجهز، متنوع و در دسترس است.»
او با اشاره به تجربه کشور قطر ادامه داد: «قطر به بهانه میزبانی جام جهانی فوتبال، زیرساختهای گردشگری خود را تا حد استانداردهای جهانی توسعه داد و هتلهای زیادی ساخت. همین حالا هم این ظرفیت ایجادشده، برایش به سرمایهای ارزشمند تبدیل شده که تا سالها بازدهی خواهد داشت.»
دبیری مهر با ابراز تأسف از وضعیت مناطق شمالی کشور گفت: «در مناطق خوشآبوهوای ساحلی خزر، بهدلیل بیتوجهی مسئولان به توسعه هتلها، مردم به ساخت ویلا و آپارتمانهای شخصی روی آوردهاند. این در حالیست که در بسیاری از کشورهای توریستی، مناطق جذاب مملو از هتل است، نه ویلا. ساخت هتل، هم منطقیتر و هم از نظر اقتصادی بهصرفهتر است.»
او افزود: «اگر در شمال کشور هتلهای متنوع با قیمتهای مختلف ساخته شود، هزینه اقامت کاهش مییابد؛ اما وقتی تعداد هتلها کم است، قیمتها افزایش مییابد و مردم ترجیح میدهند با صرف هزینه بیشتر، ویلا بخرند که فقط چند بار در سال از آن استفاده میکنند.»
مدیرعامل مؤسسه اندیشه و قلم با بیان مثالی شخصی گفت: «در زمان برگزاری یک کنفرانس بینالمللی در حوزه رسانه، یک سال قبل از برگزاری، برای رزرو هتل اقدام کردیم. اما مسئول هتل اعلام کرد که برای رزرو باید از همان موقع کل مبلغ را پرداخت کنیم. این نشان میدهد حتی در تهران، پایتخت کشور، کمبود هتل مناسب یکی از معضلات اصلی در میزبانی رویدادهاست.»
او تأکید کرد: «در چنین شرایطی، اگر فردی تصمیم بگیرد در نقطهای از کشور هتل بسازد، دولت باید با تمام توان از او حمایت کند و فرش قرمز جلوی پایش پهن کند. این حمایت، در واقع حمایت از آبروی کشور است.»
در ادامه، با اشاره به حواشی مربوط به پروژه هتل ولنجک گفت: «ساخت این هتل، مثل بسیاری از پروژههای دیگر، باید مطابق ضوابط و تحت نظارت شهرداری و سازمان نظام مهندسی پیش برود. اما متأسفانه، در ایران هر وقت کسی میخواهد کار بزرگی انجام دهد، صداهایی بهگوش میرسد که بیشتر با هدف کارشکنی و سنگاندازی است تا افشای تخلف.»
او افزود: «در همه پروژهها باید نظرات کارشناسی، حقوقی و مهندسی مبنا قرار گیرد. اما آنچه اغلب دیده میشود، غوغاسالاری، شایعهپراکنی و فضاسازیهای بیاساس است که صرفاً باعث دلسردی و بیانگیزگی سرمایهگذاران میشود.»
دبیری مهر تصریح کرد: «سرمایهگذاری گسترده در کشور در نهایت به نفع خود مردم خواهد بود؛ اما تا زمانی که مشکل فرهنگی تضعیف افراد موفق در جامعه حل نشود، پیشرفت دشوار خواهد بود. باید بررسی شود که چرا وقتی کسی میخواهد اقدام بزرگی انجام دهد، بهجای تشویق، مورد بیاعتمادی و تضعیف قرار میگیرد؟»
او در پایان خاطرنشان کرد: «رسانهها میتوانند با اطلاعرسانی درست و فرهنگسازی، نقش مهمی در حمایت از سرمایهگذاریها ایفا کنند. سرمایهگذاران هم باید پروژههای خود را با پیوستهای رسانهای، فرهنگی و اجتماعی همراه کنند. همراهی افکار عمومی با پروژههای بزرگ، تنها زمانی ممکن است که اطلاعرسانی دقیق، شفاف و معتبر انجام شود—خصوصاً در کشوری مانند ایران که تجربه تلخ پروژههای شکستخورده و پرحاشیه در ذهن مردم باقیست.»