به گزارش رکنا، یورش به امپراتوری قاچاق سوخت در یک روستای دورافتاده جنوبی ایران بندر کلاهی، میناب در ساعت ۳ بامداد روز یکشنبه، پیش از آنکه سپیدهدم بر فراز روستای صیادی بندر کلاهی در استان هرمزگان طلوع کند، نیروهای انتظامی، تیمهای لجستیکی نظامی و مقامات قضایی یکی از بزرگترین عملیاتهای هماهنگ مقابله با قاچاق را در سالهای اخیر آغاز کردند.
مأموریت آنها: انهدام آنچه مقامها آنرا «امپراتوری قاچاق سوخت» توصیف کردند، یورش قضایی به قلب قاچاق سوخت در هرمزگان آغاز شد شبکهای مخفی از خطوط انتقال غیرقانونی که میلیونها لیتر سوخت یارانهای را از داخل ایران به خلیج فارس پمپاژ میکرد.
به گفته مقامات، با کشف بیش از ۴ هزار مخزن صنعتی سوخت و صدها کیلومتر لولهکشی زیرزمینی در یک روستای به ظاهر کوچک و بینام، این منطقه به مرکز اعصاب اقتصاد زیرزمینی عظیمی تبدیل شده بود که دامنه آن بسیار فراتر از مرزهای ملی کشیده شده بود.
مافیای سوخت؛ از دیوارهای خانه تا اسکله قاچاق
در یک گفتوگوی اختصاصی میدانی، دکتر مجتبی قهرمانی، رئیسکل دادگستری استان هرمزگان، ابعاد این عملیات را در قلب منطقه قاچاق توضیح داد.
قهرمانی با اشاره به خوشهای از سیلندرهای فلزی در دوردست گفت: «همین حالا که با شما صحبت میکنم، آنجا دهها مخزن ۳۰ هزار لیتری قرار دارد. و زیر پای ما، کیلومترها لولهکشی غیرقانونی از داخل خانهها تا دریا کشیده شدهاند.»
عدالت، مهمان بندر کلاهی شد
سوخت قاچاق، که با یارانه سنگین دولتی عرضه میشود، طبق گزارشها با استفاده از تجهیزات صنعتی پیشرفته از خانهها استخراج شده، سپس به شناورهای دریایی منتقل میشده است. اطلاعات موجود نشان میدهد که مقصد نهایی این سوخت، بازارهایی در منطقه بوده که قیمت آن چند برابر نرخ داخلی ایران است.
هوش مصنوعی، پهپاد و دقت نظامی
قهرمانی با اشاره به جزئیات این طرح اعلام کرد که عملیات با استفاده از فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی، پهپادهای نظارتی و تحلیلهای جغرافیایی با دقت بالا برنامهریزی شده است. او گفت: «دستکم دو جلسه هماهنگی در مسجد همین روستا برگزار شد. حتی مکاتبات رسمی هم انجام دادیم. هیچ چیز ناگهانی یا مبهم نبود.»
یارانه برای مردم یا برای مافیا؟
صدها نیروی پلیس، امنیتی و قضایی در این عملیات چندجانبه شرکت داشتند، همراه با تجهیزات سنگین که معمولاً در کمپینهای نظامی استفاده میشود. یکی از مسئولان امنیتی که نخواست نامش فاش شود، گفت: «ما در پی دستگیری قاچاقچی نبودیم؛ داشتیم یک صنعت را منهدم میکردیم.»
وقتی فقر در کنار کاخ مینشیند
شاید عجیبترین بخش این ماجرا، نه در تکنولوژی مورد استفاده بلکه در تضاد اقتصادی موجود در این منطقه باشد.
سوخت، سود، سکوت؛ سهضلعی فساد در بندر کلاهی
قهرمانی با اشاره به ویلاهای مجلل پشت دیوارهای بلند گفت: «چه کسی پاسخ میدهد این خانههای چند ده میلیاردی در یک روستای محروم از کجا آمدهاند؟ چه فعالیت اقتصادی قانونی میتواند چنین ثروتی را در این منطقه توجیه کند؟»
کاخهایی بر پایه گازوئیل دزدی!
این پرسش، بیانگر یک واقعیت عمیقتر است: چطور اقتصادهای سایه میتوانند با پوشش فقر، خود را در بافت اجتماعی و اقتصادی یک منطقه جا بیندازند.
یارانه برای مردم یا برای مافیا؟
دولت ایران مدتهاست که درگیر مقابله با قاچاق سوخت است؛ پدیدهای که سالانه میلیاردها دلار ضرر برای اقتصاد کشور به همراه دارد. اما قهرمانی اطمینان میدهد که این بار، واکنش جدی و پایدار خواهد بود: «این فقط یک عملیات یکروزه نیست. ما تا پاکسازی کامل منطقه ادامه خواهیم داد و اجازه بازسازی به قاچاقچیان نخواهیم داد.»
خانههای میلیاردی، زیر زمین نفتی!
منتقدان سیاستهای اقتصادی ایران ممکن است بگویند که ساختار یارانهها به خودی خود فسادزا است. اما این عملیات، واقعیتی متفاوت را نشان میدهد: اینکه چطور کمکهای دولتی که قرار بوده به مردم برسد، توسط اقلیتی صاحب نفوذ مصادره شده است.
تبلیغات یا انحراف افکار؟
برخی از ساکنان منطقه و گروههایی در فضای مجازی دولت را متهم به سیاهنمایی کردهاند تا سرکوبی گسترده را توجیه کند. قهرمانی به صراحت پاسخ میدهد: «اینها تلاشهایی برای منحرف کردن مسیر عدالت هستند. کسی که ۵۷۰ میلیارد تومان گردش مالی غیرقانونی دارد، فقیر نیست؛ خودش اقتصاد منطقه است.»
روستایی با گردش مالی ۵۷۰ میلیارد تومانی!
در حالی که ایران در تلاش برای اصلاح ساختارهای اقتصادی و مبارزه با فساد است، عملیات بندر کلاهی میتواند نقطه عطفی در این مسیر باشد یا هشداری برای آینده است.
دوران جدیدی از برخورد با فساد آغاز شده است
در شرایطی که بسیاری از اخبار جهانی پیرامون تنشهای ژئوپلیتیکی و تحریمهاست، یک نبرد بیصدا ولی بسیار مهم در درون ایران در حال انجام است: نبردی برای بازپسگیری کنترل بر سوخت یارانهای است.
بندر کلاهی، میدان نبرد با مافیای سوخت
اینکه بندر کلاهی در آینده به نمادی از تحول بدل شود یا به قصهای از فرصتهای از دسترفته تبدیل گردد، هنوز مشخص نیست.
وقتی یک روستا به پالایشگاه غیرقانونی تبدیل میشود اما در حال حاضر، با تخریب خطوط لوله غیرقانونی و مصادره مخازن، یک چیز روشن است: اقتصاد سایه دیگر در تاریکی باقی نمانده است.
خبرنگار: حسن عباسی