بقایی: با آمریکا برای مذاکره در تماس هستیم

خبر آنلاین: سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفت: دیپلماسی، حتی در اوج جنگ هرگز پایان نمیپذیرد، آمریکاییها به طور غیر مستقیم با ما در تماس هستند.
اسماعیل بقائی در مصاحبه با شبکه «اسکای نیوز» که متن کامل آن به شرح زیر است، اظهار کرد:
دیپلماسی نباید مورد سوءاستفاده قرار گیرد یا به عنوان ابزاری برای فریب یا نوعی جنگ روانی علیه مخالفان استفاده شود.
سوال: پس از حملات اسرائیل و آمریکا چه چیزی از برنامه هستهای ایران باقی مانده است؟ پنتاگون شب گذشته اعلام کرد این حملات پیشرفت شما را یک تا دو سال به عقب انداخته است. آیا این ارزیابی منصفانهای است؟
به نظر من ابتدا باید درک کنیم چه اتفاقی افتاده است. آنچه رخ داد یک اقدام شنیع تجاوزکارانه از سوی رژیم اسرائیل و سپس ایالات متحده علیه تمامیت ارضی و حاکمیت ملی ما بود. آنچه در طول دوازده روز گذشته اتفاق افتاد یک تجاوز غافلگیرانه و بیدلیل علیه ایرانیان بود. آنها بسیاری از هموطنان ما را به شهادت رساندند - نزدیک به هزار نفر در این اقدام جنگی شرورانه که بر ملت ما تحمیل شد جان باختند. تأسیسات هستهای ما به شدت آسیب دیدهاند.
نکته اینجاست که تأسیسات هستهای ما تحت سختگیرانهترین بازرسیهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار داشتند، بنابراین هیچ بهانهای برای آمریکا یا اسرائیل جهت حمله به تأسیسات صلحآمیز هستهای ما وجود نداشت. این اقدام بسیار بیپروا، غیرقانونی و جنایتکارانه بود. آنچه آنها انجام دادند ضربهای مهلک به حقوق بینالملل، حاکمیت قانون و رژیم انپیتی و همچنین به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل بود که در سال ۲۰۱۵ توسط خود ایالات متحده تهیه و ارائه شده بود. قطعنامهای مورد اجماع که برنامه صلحآمیز هستهای ایران از جمله غنیسازی را تأیید میکرد.
آنچه انجام شد ضربهای بسیار قابل سرزنش به حاکمیت قانون بود. همچنین خیانت به دیپلماسی محسوب میشد. چرا این را میگویم؟ زیرا ما در میانه یک فرآیند دیپلماتیک بودیم. قرار بود یکشنبه آینده با آمریکاییها در مسقط دیدار کنیم، اما ناگهان در روز جمعه کشور ما مورد این اقدام جنگی قرار گرفت.
در روزهای اول به خاطر دارید که آمریکاییها و دیگران خود را از اسرائیلیها جدا کردند. حتی برخی از آنها ادعا کردند از این موضوع اطلاعی نداشتند. اما اکنون همه میفهمند که این یک نوع تقسیم کار بین اسرائیلیها و آمریکاییها بود و سپس آمریکا نیز با حمله به تأسیسات صلحآمیز هستهای ما به این تجاوز پیوست.
سوال: بنابراین آیا این خیانت به دیپلماسی محسوب میشود؟
دقیقاً همینطور است.
سوال: آیا این به معنای کنار گذاشتن دیپلماسی است؟ دیگر هیچ مذاکرهای با آمریکا نخواهید داشت؟ دیگر هیچ گفتوگویی درباره برنامه هستهای شما انجام نخواهد شد؟
دیپلماسی هرگز پایان نمیپذیرد، حتی در اوج جنگ. وزیر امور خارجه آقای عراقچی به ژنو سفر کرد؛ با سه مقام اروپایی و رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفتوگو کرد. بنابراین ما همواره با شرکای اروپایی خود در ارتباط بودهایم. اما نکته این است که باید از این تجربه درس بگیریم.
ما پنج دور با آمریکاییها مذاکره کردیم. آنها پیشنهاد خود را ارائه دادند و ما نیز باید پیشنهاد خود را ارائه میدادیم - این همان چیزی بود که قرار بود روز یکشنبه انجام دهیم و این یک جلسه از پیش برنامهریزی شده بود. بنابراین آنچه اتفاق افتاد - نمیتوانم واژه بهتری از "خیانت" پیدا کنم - یک خیانت به دیپلماسی و فرآیند دیپلماتیک بود.
سوال: بنابراین به نظر شما در حال حاضر هیچ مذاکرهای با آمریکاییها انجام نخواهد شد؟
در حال حاضر ما بر آنچه اتفاق افتاده متمرکز هستیم. مردم ما شوکه و خشمگین از آنچه رخ داده هستند. ما هنوز در حال برگزاری مراسم تشییع برای عزیزانی هستیم که در طول این دوازده روز تجاوز و دفاع در برابر آن از دست دادیم. بنابراین همه چیز در حال بررسی است، اما فکر میکنم در حال حاضر افکار عمومی آنقدر خشمگین است که هیچ کس حتی جرأت صحبت درباره مذاکره و دیپلماسی را ندارد.
سوال: وقتی زمان مناسب فرا برسد، آیا امکان بازگشت به مذاکرات با آمریکاییها وجود دارد، علیرغم آنچه آنها انجام دادهاند؟
همانطور که گفتم، دیپلماسی هرگز پایان نمیپذیرد. بنابراین باید صبر کنیم و ببینیم، زیرا نمیخواهیم شاهد تکرار آنچه خیانت به دیپلماسی نامیدیم باشیم.
سوال: دونالد ترامپ این هفته درباره مذاکرات با ایران صحبت میکند و پیشنهادات دیگری ارائه میدهد. او گفته اکنون زمان آن است که ایران برنامه هستهای خود را رها کند و به صلح برسد - این به نفع مردم ایران خواهد بود. آیا این هفته یا هفته آینده مذاکرهای انجام خواهد شد؟
میبینید، ما بارها اینگونه اظهارات و پیشنهادات و درخواستها برای گفتوگو را شنیدهایم. باز هم یادآوری میکنم که آمریکاییها گفتند: "بله، ما روز ۲۳ ژوئن با ایرانیان مذاکره خواهیم کرد." و در روز ۲۳ ژوئن، اسرائیلیها به تأسیسات هستهای و مناطق مسکونی ما حمله کردند. میدانید، آنها از ترکیبی از حملات جنائی مختلف استفاده کردند - مردم ما، اساتید دانشگاهها، شخصیتهای نظامی ما را ترور کردند.
بسیاری از غیرنظامیان عادی کشته شدند. بنابراین آنها از دیپلماسی صحبت میکردند، در حالی که همزمان در حال برنامهریزی برای جنگ بودند.
سوال: بنابراین اجازه دهید این موضوع را بیشتر بررسی کنم. در مقطعی شما میگویید در آینده قابل پیشبینی - شاید نه این هفته یا هفته آینده - نمیتوانید با آمریکاییها مذاکره کنید. آیا فکر میکنید در چند هفته آینده امکان مذاکره مجدد با استیو ویتکاف، مذاکرهکننده ارشد وجود دارد؟
پاسخ: میدانم که آنها به طور غیرمستقیم در تماس هستند. وزیر امور خارجه ایران با عمان، قطر و دیگران در حال گفتوگو است. همانطور که گفتم، دیپلماسی هرگز پایان نمیپذیرد. ما باید ببینیم چه اتفاقی میافتد. باید مطمئن شویم که شاهد تکرار ۲۳ ژوئن نباشیم، زمانی که خود را برای دور دیگری از مذاکرات آماده میکردیم، اما ناگهان انفجارها رخ داد.
سوال: اما چه تعهدات مشخصی از آمریکاییها میخواهید قبل از اینکه آماده بازگشت به مذاکرات شوید؟
بقایی: به صراحت بگویم، آنها باید نشان دهند که واقعاً به دیپلماسی پایبند هستند. دیپلماسی نباید مورد سوءاستفاده قرار گیرد یا به عنوان ابزاری برای فریب یا نوعی جنگ روانی علیه مخالفان استفاده شود.