دکتر حسین قنبری در گفتگو با خبرنگار مهر، محققان پسادکتری را بازوان اصلی و مجرب تحقیقات دانست و گفت: بهرهگیری از ظرفیت محققان پسادکتری میتواند در حوزههای مختلف مانند پاسخگویی به نیازهای جامعه، علم و فناوری و ارتقا سلامت جامعه باشد.
وی با بیان اینکه به دنبال ایجاد تحول در حوزه تحقیقات علوم پزشکی هستیم، خاطرنشان کرد: حمایت از محققان پسادکتری، یک تجربه موفق در دانشگاههای بزرگ دنیا به حساب میآید. اگر خواهان تحول در حوزه نوآوریهای آموزشی و پژوهشی هستیم، میبایست حمایت از محققان پسادکتری را در کانون توجه قرار دهیم. چنانچه خواهان تحقق تراز بینالمللی هستیم، میبایست از تمام ظرفیتهای خود استفاده کنیم.
حمایت نکردن از محققان پسادکتری سبب مهاجرت آنها میشود
مشاور معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علومپزشکی تهران با بیان اینکه دانشگاههای کشور از ظرفیت عظیم محققان پسادکتری چندان برخوردار نبودهاند، گفت: متاسفانه عدم بهکارگیری محققان پسادکتری طی سالهای گذشته سبب مهاجرت این افراد میشد؛ چرا که فرصت حضور در دانشگاهها و انجام امور پژوهشی در کشور در دسترس نبوده و سازوکاری برای حمایت از آنها در دانشگاهها وجود نداشته است.
قنبری درباره برنامههای حمایتی از محققان پسادکتری در دانشگاه علوم پزشکی تهران توضیح داد: هیئترئیسه دانشگاه علوم پزشکی تهران با تصویب آئیننامهای در نظر دارد شرایط حضور محققان پسادکتری در دانشگاهها را فراهم کند تا بتوان از ظرفیت عظیم این افراد استفاده کرد. آئین نامه و شیوه نامه حمایتی پسادکتری در دانشگاه علوم پزشکی تهران اواخر سال گذشته به تصویب رسید و بر اساس اقتضائات کشور، چهار تیپ یا مسیر پذیرش و حمایت برای دورههای پسادکتری تعریف کردهایم.
وی در تشریح تیپ اول پذیرش محقق دوره پسادکتری گفت: نهادهای حامی پژوهش مانند «صندوق نوآوری و شکوفایی» به طور معمول قوانین مختص به خود را دارند و معمولا در حمایت از پروژههای پسادکتری، بخشی از حقوق محقق (حدود ۸۰ درصد حقوق یک استادیار پایه) را پرداخت کنند. چنانچه یک عضو هیئت علمی دانشگاه موفق به اخذ حمایت از این نهادها شود، دانشگاه علوم پزشکی تهران مابقی مبلغ حقوق محقق را متقبل میشود.
مسئول امور آموزشی معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علومپزشکی تهران در توضیح مسیر دوم جذب و حمایت محقق پسادکتری توضیح داد: در صورت عقد قرارداد ارتباط با صنعت (انجام پروژه تحقیقاتی به سفارش بخش صنعت) توسط اساتید دانشگاه، باتوجه به اینکه بخش صنعت هزینه طرح پژوهشی و حقوق محقق پسادکتری را تقبل میکند، حمایت دانشگاه در این تیپ، پرداخت حق بیمه محقق پسادکتری طی مدت زمان اجرای پروژه خواهد بود.
قنبری در توضیح مسیر بعدی جذب محقق پسادکتری عنوان کرد: حمایت دانشگاه از آن دسته از محققین پسادکتری صورت میپذیرد که بهطور تمام وقت دوره پسادکتری را طی کنند اما برخی محققان به صورت پاره وقت در مراکز تحقیقاتی فعالیت میکند و تمایل دارند با یکی از اساتید دانشگاه علوم پزشکی تهران در یک حوزه پژوهشی همکاری جدی داشته باشد.
وی افزود: همکاری پارهوقت، کار مالی چندانی به دانشگاه علوم پزشکی تهران تحمیل نمیکند، چرا که یک محقق میتواند در یک مجموعه دیگر اشتغال داشته باشد. این تیپ به منظور ایجاد ارتباط میان تیمهای تحقیقاتی، مراکز تحقیقاتی و سایر دانشگاهها برای حل مشکلات کشور است. هدف از تیپ چهارم محققان پسادکتری این است که همکاری بینرشتهای میان رشتههای مختلف ایجاد کنیم؛ چرا که این احتمال وجود دارد که یک مسئله در یک رشته برطرف نشود و حل آن به همکاری تیمی نیاز داشته باشد.
حمایت ۱۰۰ درصدی دانشگاه از محققان پسادکتری برای نخستین بار در کشور
مشاور معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علومپزشکی تهران درباره حمایت کامل دانشگاه از محققین پسادکتری از طریق مسیر (تیپ) چهارم اظهار داشت: در این ساختار، دانشگاه علوم پزشکی تهران در نظر دارد از آن دسته از پروژههای تحقیقاتی در حوزه سلامت که مسئلهمحور و دارای اولویتهای ملی هستند، در قالب پروژه های پسادکتری بهصورت ۱۰۰ درصد حمایت کند.
وی خاطر نشان کرد: این مسیر پذیرش از طریق اعلام فراخوانهای سالانه انجام می پذیرد و کلیه اعضای هیئت علمی و علاقمندان دوره پسادکتری میتوانند طرحهای پژوهشی و درخواست خود را ثبت کرده و بهترینها از میان آنها انتخاب و حمایت میشود.
به گفته این مقام مسئول؛ حمایت ۱۰۰ درصدی دانشگاه از محققان پسادکتری برای نخستین بار در کشور اجرا میشود اما یک تجربه آزموده شده در دانشگاههای بزرگ جهان است.
در اولین فراخوان جذب ۱۰ محقق پسادکتری جذب میشوند
وی اظهار داشت: اولین فراخوان جذب محققان پسادکتری به زودی منتشر میشود و حداقل ۱۰ محقق طی فراخوان اول جذب میشوند. همچنین در نظر داریم فلوشیپهای پژوهشی میانمدت و بلندمدت مانند دانشگاههای برتر جهان تعریف کنیم ظرفیت ۱۲۰ مرکز تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی تهران برای این موضوع استفاده کنیم.
قنبری با بیان اینکه حمایت از محققان پسادکتری میبایست در کانون توجه قرار گیرد، ادامه داد: در گذشته، حمایتهایی از محققان صورت میگرفت اما در حال حاضر باید شرایط تغییر کند، به نحوی که بالاترین نهادهای دانشگاهی و و همچنین مسئولان دانشگاهها از محققان حمایت کنند. دانشگاهها باید این عزم را داشته باشند که از ظرفیت عظیم دانشگاه بهره گیرند.
وی اظهار کرد: دانشجویی که در سیستم آموزشی کشور به عالیترین درجه علمی نظام آموزشی یعنی دکتری تخصصی دست یافته و به واسطه تحصیل توانسته تجارب ارزشمند و توانایی انجام یک پروژه جدی را کسب کند، به یک نیروی مجرب و متبحرتبدیل شده و به طور قطع، دانشگاههای کشور میبایست از ظرفیت این افراد در امور پژوهشی استفاده کنند، چرا که فرصت حضور تمام این افراد در کرسی اعضای هیئتعلمی وجود ندارد.
مشاور معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علومپزشکی تهران خاطر نشان کرد: دوره پسادکتری، دورهای یک یا دو ساله است که ضمن کمک به به حل مشکلات پژوهشی کشور در حوزه سلامت، ظرفیت بهکارگیری تعداد زیادی از دانش آموختگان را دارد. دانشگاه با بستههای حمایتی که برای دانش آموختگان ارائه می کند، موجب میشود تا این گنجینههای ارزشمند دغدغهای درباره گذران زندگی خود نداشته باشند.
قنبری با بیان اینکه بسیاری از دانشآموختگان مقطعدکتری به مهاجرت دست میزنند، گفت: بسیاری از افرادی که در مقطع دکتری تخصصی دانشآموخته شدهاند به مهاجرت روی میآورند. این در حالی است که از فرصت حضور این افراد در کشور بیبهره میمانیم و حاصل سالها تجربه و آموزش این افراد را در اختیار کشورهای دیگر قرار میدهیم.
وی خاطر نشان کرد: اگرچه استفاده از ظرفیت محققان پسادکتری را دیر آغاز میکنیم اما این مسیر را با حداکثر توان ادامه میدهیم.