تخریب پل ۳ هزار ساله آمل/ تاریخ را با چکش شکستند!
در دل شهر تاریخی آمل، جایی که ستون‌های هزارساله هنوز نفس می‌کشند، پل باستانی دوازده چشمه که میراث ساسانیان تا صفویه را بر دوش می‌کشید، به جای مرمت، طعم تلخ چکش‌های تخریب را چشید.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از آمل، آمل را شهری با قدمت بیش از 3 هزار ساله می‌شناسند، شهری که آثار تاریخی آن هویت ریشه‌دار بودن آمل را به اثبات می‌رساند و هم‌چنان نیز با مشاهده آن آثار کنجکاو می‌شوید تا در موردش مطالعات و تحقیقاتی بیشتری کنید و حتی به دیگران بگویید که این شهر قابلیت جاذبه‌های گردشگری را در استان مازندران دارد.
شهری با بناهای تاریخی بقعه میرقوام الدین مرعشی معروف به میربزرگ و موسس تشییع در تبرستان، بقعه میرحیدر آملی معروف به سه تن، بقعه شمس آل رسول معروف به آتشکده، بقعه ناصرالحق معروف به ابن اطروش و بنیانگذار پایتخت علویان تبرستان، پل‌های تاریخی دوازه چشمه و معلق، مسجد جامع، مسجد آقا عباس، خانه‌های تاریخی قاجاری و پهلوی، فقط بخشی از آثار تاریخی آمل را نشان می‌دهد و بخش عمده آن به منطقه جنگلی بلیران برمی‌گردد که با ورود باستان‌شناسان و کاوشگران فرانسوی عصر دوره پارینه سنگی آثاری کشف شد.
با وجود این تعاریف بر پیشینه تاریخی آمل، مدتی‌ست یکی از این اثرها بر سر زبان‌ها آمده و در هیاهوی زندگی روزمره مردم این شهر قرار گرفته است به‌طوری که منجر به ناراحتی و نگرانی این شهروندان شد.
پل دوازده چشمه آمل، به‌عنوان مهم‌ترین و به‌نوعی پل حیاتی مردم آمل است که براساس اسناد تاریخ آن به دوره ساسانی برمی‌گردد اما متداول‌ترین ثبت تاریخی آن را به دوره صفویه اشاره می‌کنند، مدتی می‌شود که تخریب، نیمه‌کاره و مهم‌تر سرگردان و بلاتکلیف در روی رودخانه کبیر هراز مانده است.
بازسازی این پل تاریخی برای مرمت در راستای بازآفرینی هسته مرکزی شهر آمل در عرصه تاریخی و فرهنگی، 17 بهمن سال 1402 با نظارت میراث‌فرهنگی، توسط پیمانکار و ورود شهرداری برای تعمیر و بازسازی آغاز شد.
با اجرای پروژه و به‌منظور تسریع در روند مرمت پل در همان سال ورودی و خروجی پل بر روی شهروندان و عابران بسته شد و مردم آمل برای تردد از پل فلزی معلق استفاده می‌کردند.
طبق برنامه‌ریزی و تصمیمات لازم زمان عملیات اجرایی برای 36 ماه در نظر گرفته شد و طبق همین زمانبندی در دستور عملیاتی قرار گرفت اما طی این فواصل پروژه با مشکلاتی مواجه شد و در کنار نارضایتی‌های مردم از طولانی شدن انسداد پل و جلوگیری از تردد، در اجرای مرمت و بازسازی ایراداتی گرفته شد مبنی بر اینکه پل به‌وسیله استفاده از ابزارآلاتی سنگین تخریب شده و برخی از سازه‌های پل در معرض آسیب قرار گرفته است و این باعث اعتراضاتی از سوی میراث‌فرهنگی شهرستان شد به‌طوری‌که جلوی ادامه کار پیمانکار گرفته شد.
تاکنون جهت رسیدگی به وضعیت پل طی بازدید میدانی و جلسه‌ای در فرمانداری ویژه آمل با حضور مدیرکل میراث‌فرهنگی مازندران، سرپرست فرمانداری ویژه، شهردار، رئیس شورای شهر، ناظر پروژه، سازمان بازآفرینی شهرداری آمل انجام شد و تصمیم بر این شد تا زمانِ نظر شورای فنی میراث‌فرهنگی، کار متوقف شود.
اکنون پل تاریخی دوازده چشمه که مدتی‌ست دو طرف پل برای تردد عابران بازگشایی شده، هنوز برخی جاهای آن محفظ های پلاستیکی آبی رنگ نصب و باقی مانده، نیمه‌کاره، تقریبا تخریب در برخی از نقاط آن وجود دارد و بلاتکلیف مانده است تا تصمیم بر ادامه روند مرمت و بازسازی از سوی شورای فنی استان گرفته شود.
قرار بود بسازند نه خراب کنند!!!
یک شهروند آملی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم با اشاره به وضعیت پیش آمده برای پل ابراز نگرانی کرد و گفت: پل دوازده چشمه هویت تاریخی ما هست و سال‌های سال از وجود چنین پلی با قدمت چندین ساله افتخار می‌کردیم.
وی افزود: قرار بود پل را تعمیر و بازسازی کنند اما ببینید به چه روزی درآورند؛ یک مسافر و توریست اگر به این نقطه شهر بیاید واقعا باید با چنین صحنه‌ای روبه‌رو شود! پیش خود نمی‌گوید که چرا این پوشش‌های پلاستیکی و آبی‌رنگ دور اطراف پل قرار گرفته و پل به این شکل کوبیده شد؟
خانم جوانی که در گفت‌وگو ما قرار گرفت، در ادامه صحبت‌های آن شهروند گفت: متاسفانه در این شهر به آثار تاریخی زیاد اهمیت نمی‌دهند نه تنها این پل بدین شکل درآمده بلکه به دیدن سایر بناهای تاریخی هم بروید با تخریب و نابودی آثار مواجه می‌شوند.
این خانم ادامه داد: پل دوازده چشمه ارزش زیادی برای مردم آمل دارد و به گفته قدیمی‌ها حتی برای این پل ارزش اعتقادی داشتند.
این پل هویت ماست
شهروند دیگر آملی که در گفت‌وگو بیان کرد: داریم می‌بینیم به‌جای احداث، تخریبش کردند؛ نمی‌دانیم جریان چیه اما واقعا حیفه که هویت و تاریخ مان را به راحتی از بین ببریم و برای فرزندان‌مان چیزی باقی نگذاریم.
شهرداری فقط اجراکننده پروژه است
مسلم مکاری رئیس شورای شهر آمل در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در آمل در خصوص این پل گفت: آخرین جلسه‌ای که فرماندار، مدیرکل میراث‌فرهنگی و عده‌ای از دوستان و همشهریانی که از نظام مهندسی و معماران شهر بودند و خیلی نسبت به این وضعیت پل معترض بودند، بازدیدی از این پل تاریخی به عمل شد.
وی افزود: در آن بازدید پیشنهادی که داده شد گفتیم که شهرداری نهادی است که آن‌چیزی را شما بگویید انجام می‌دهد و شما تصمیم بگیرید و طرح را ارائه دهید ما هم آن‌را اجرا می‌کنیم.
رئیس شورای شهر آمل ادامه داد: گفتید خراب کنید، خراب می‌کنیم، درستش کنیم همان کار را می‌کنیم؛ ما برای اینکه به حفظ آثار باستانی توجه ویژه داریم شهرداری به حفظ آن‌ها خواهد پرداخت.
او عنوان کرد: این سازمان در تمام مجوزها هیچ‌گونه دخالتی نداشت و در اجرای مرمت پل قرار نبود دوره صفویه نشان داده شود و آن آجرها برداشته و مجدد بازسازی شود، مگر آن آجرها باز به‌درد می‌خورد؟
مکاری یادآور شد: از آن طرف بیش از چهار میلیارد تومان هزینه مصوب کردند آن‌وقت پیمانکارش از خود میراث و ناظرش هم میراث‌فرهنگی هست درحالی‌که شهرداری فقط اجراکننده کار بود.
پل تاریخی دوازده چشمه دوره سه سلسله پادشاهی
سعید سلیمانی، کارشناس ارشد مرمت بناهای تاریخی اداره میراث‌فرهنگی شهرستان آمل در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم با بیان اینکه پل تاریخی آمل طبق روایات و شواهد اولین بار در دورن ساسانیان ساخته شده و در دوران صفویه حالا به علت تخریب پل قدیمی در زمان شاه عباس این پل مجددا با دوازده دهنه ساخته شده و در دوره ناصرالدین شاه هم در دوران قاجار تعمیراتی روی پل انجام شده است، اظهار داشت: آخرین تعمیر که به شکل شمایل امروز درآمد در حدود سال 1348 بود که با توجه به نیاز اون زمان برای تردد اتومبیل‌ها اینجا آمدند یک اسکلت بتنی مجزا از سازه این بنا ساختند که فقط ستون‌هایش روی موج شکن‌های این پل نشسته و با کمی ارتفاع بالاتر یک شبکه بتن آرمه جدیدی روی پل ایجاد کرده که کنسول‌هایی هم از طرفینش رفته و عرض عرشه را زیاد کرد.
وی با اشاره به اینکه این کار با هدف بتواند تردد وسایل نقلیه از روی آن انجام شود، صورت گرفت و ده‌ها سال اتومبیل‌ها از روی این بنا رفت و آمد کردند و حتی شاهد بودیم کامیون‌های بالای شصت تن از پالای این ساختمان عبور می‌کردند که خوشبختانه پل این ارتعاشات ناشی از این رفت و آمدها آسیبی به خود ساختار پل وارد نشد، گفت: تا زمانی که چند سال پیش تردد وسایل نقلیه بر روی این بنا ممنوع اعلام شد و در سال‌های اخیر سازمان بازآفرینی شهرداری آمل با توجه به وظیفه ذاتی خودش به‌عنوان بازآفرینی و زنده‌داری آثار، بافت‌ها و محلات تاریخی امور هست، این برنامه مرمت پل را در برنامه کاری خود می‌آورد.
این کارشناس میراث‌فرهنگی در آمل یادآور شد: این سازمان سه سال پیش طرح مرمت این را توسط مشاور تهیه می‌کند که در این طرح مرمت تمام این نکات جمع‌آوری، الحاقات بتنی که طی به هر حال دهه‌های گذشته بر روی پل انجام شده، مطرح می‌شود و تصمیم بر جمع‌آوری شان گرفته می‌شود به‌طوری‌که این طرح در شورای فنی میراث فرهنگی استان تایید شد.
هزینه‌ها هنگفت اقتصادی برای خرید مواد شیمیایی
سلیمانی با بیان اینکه اما بحث اجرا که شد، با توجه به حساسیت‌هایی که روی بناهای تاریخی هست در ابتدای کار برنامه بر این بود که به وسیله مواد شیمیایی کتراک این بنا تخریب شود اما به‌هرحال مسائل اقتصادی باعث شد که هزینه‌هایی که برای این کار پیش‌بینی شده بود با توجه به هزینه بالای مصرف مواد شیمیایی بسیار پیشرفت کار کمی داشته باشد، بیان کرد: از طرف دیگر مسیر پل مسدود شده بود و مسیر عابر پیاده و به خاطر مسائل ایمنی باعث نارضایتی مردم شده بود که تردد نمی‌توانستند بکنند و حتی کار به مسائل دادستانی رسید و قرار شد که تسریع در این کار انجام شود.
پیچیدگی پل در زمان مرمت
وی ادامه داد: فنداسیونی که روی بنا زده شد اطلاعات جدیدی را به ما در مورد این بنا داده بود اینکه ما دیدیم در زیر این عرشه بتنی فاصله خیلی زیادی در آن فضای خالی و ناخاله و آجر شکسته داریم که احتمالا در همان زمان با نیت جلوگیری از انتقال لرزه ناشی از تردد اتومبیل‌ها در اینجا تعبیه شده بود، برای همین با اداره‌کل خودمان در استان مطرح کردیم که اگه بشود ما از ابزارآلات نیمه‌سنگین بتوانیم استفاده کنیم.
کارشناس ارشد مرمت بناهای تاریخی اداره میراث‌فرهنگی شهرستان آمل تصریح کرد: با توجه به اینکه اسکیلپ در این نقاطی که ما الان داریم تخریب می‌کنیم هیچ اتصال مستقیمی با اون قسمت بدنه آجری پل ندارد و مقدار ارتفاع وجود دارد و خارج از عرصه این پل قرار می‌گیرد، چندین بار مکاتبه کردیم و یک بخش زیادی از زمانی که مقرون به صرف شد سر این قضیه بود؛ تا اینکه در آخرین جلساتی که داشتیم مخالفتی که اعضای شورای فنی با دستگاه‌های سنگین داشتند و چون ما با دستگاه‌های مثلا در حد سه و چهار کیلویی می‌خواستیم کار کنیم، ابلاغ نشد و حالا این فشار مسائل جانبی هم باعث شد که پیمانکار کار خودش را شروع بکند و با چکش های بادی شروع به تخریب این قسمت کند.
وی با بیان اینکه برخی از شهروندان با دیدن این منظره معترض شده و حالا با توجه به اینکه مسائل ایمنی هم رعایت نشده بود، ما برخورد کردیم و نامه‌نگاری لازم را انجام دادیم و در نهایت کار را متوقف کردیم، گفت: تعدادی از عزیزان اعتراضاتی داشتند که چرا اصلا این پل را دارید مرمت می‌کنید و نظرشان بر این بود که به همان شکل دوران سال 48 بماند و یکسری هم سر تکنیک تخریب مشکل داشتند.
بررسی مشاورین نظام مهندسی بر روی پل
سلیمانی با تاکید بر اینکه معترضین و متخصصین پل هم در محل پل و هم محل فرمانداری جمع شدند، اظهار داشت: در نهایت بعد از توجیحات و ارائه توضیحاتی که صورت گرفت، قرار شد نظام مهندسی که از طریق مشاورینی که معرفی می‌کند بررسی مجددی داشته باشند که آیا تخریب به وسیله این چکش های بادی آسیبی به بدنه پل می‌زند یا نه؟ که اگر نمی‌زند همین روال کار ادامه پیدا خواهد کرد و در صورتی که آسیب رساند بدانند راه و روش بهتری را پیشنهاد می‌دهند و ما به شهرداری اعلام کنیم و پیمانکار مابقی این تخریب را با شیوه‌ای که نظام مهندسی اعلام می‌کند، ادامه بدهد.
وی با اشاره به اینکه آیا پل دوباره مرمت و تعمیر می‌شود؟ خاطرنشان کرد: با همتی که هست پل مرمت و بهسازی کامل خواهد شد.
اما در ادامه این گزارش علی داودی شهردار آمل در جمع خبرنگاران به‌جای پاسخگوی بر علت این اتفاقات و وضعیت پیش آمده این پل تاریخی با لحنی تهدیدآمیزی مدعی شد پای عده‌ای سودجو در میان هست که بین شهرداری و میراث‌فرهنگی شهرستان قرار گرفته تا باعث اختلاف و سنگ‌اندازی بین این دو مجموعه شود.
به گزارش تسنیم. اما با گذشت یک ماه از بازدید مسئولان استانی و شهرستانی و تعطیل شدن ادامه روند پروژه، ظاهرا هنوز تصمیمی از سوی شورای فنی استان گرفته نشد و پل به حالت پروژه نیمه‌کاره و بلاتکلیف باقی ماند.
آملی که روزی برای افتتاح پروژه‌های آن وزیر کشور می‌آمد و بیشترین پروژه عمرانی، تولیدی، صنعتی و حتی شهری را سالانه داشت اکنون حوزه شهری آن در جایگاهی قرار گرفت که طرح‌های عمرانی آن چون میدان هزارسنگر، پیاده‌روسازی هسته مرکزی شهر، ورودی شهر آمل، پل تاریخی دوازده چشمه هرکدام با مشکلاتی مواجهه شدند و به‌جای اتمام آن‌ها هر یک سال‌ها از شروع اجرایشان گذشته است.
انتهای پیام/
