به گزارش تجارت نیوز، بازار سرمایه در هفته پایانی اردیبهشت‌ماه یکی از روزهای پرچالش معاملاتی را تجربه کرد و نوسانات قابلتوجهی در شاخص کل و شاخص کل هم‌وزن همگام با خروج سنگین سرمایه حقیقی به وقوع پیوست. در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته، ارزش معاملات خرد در کانال ۱۲همتی قرار گرفت و بار دیگر سایه بی‌‌‌اعتمادی بر سر بورس سنگینی کرد.
افت قابل‌توجه شاخص‌‌‌‌ها، بیش از آنکه در عملکرد شرکت‌ها یا تحولات اقتصادی ریشه داشته باشد، بازتابی از ابهام عمیق نسبت به آینده مذاکرات سیاسی است. فعالان بازار به‌‌‌درستی دریافتند که سرنوشت بازار سرمایه در مقطع فعلی، بیش از هر زمان با تحولات دیپلماتیک و وضعیت مذاکرات مرتبط است. از منظر روانی، بازار سرمایه این روزها بیش از هر زمان دیگری در بلاتکلیفی به سر می‌برد.
سرنوشت مبهم مذاکرات سیاسی باعث شده است تا حتی تحلیلگران حرفه‌‌‌ای نیز در ارائه چشم‌‌‌انداز دقیق ناتوان باشند. در شرایطی که اخبار غیررسمی و ضد و نقیض از روند مذاکرات به‌‌‌صورت روزانه منتشر می‌شود، بازار سرمایه راه مشخصی پیش‌‌‌رو نمی‌‌‌بیند. این موضوع موجب شده است تا بخش قابلتوجهی از سرمایه‌گذاران بازار، به جای تحلیل عملکرد شرکت‌ها، چشم‌‌‌انتظار اخبار سیاسی و تحولات بین‌المللی باقی بمانند؛ رویکردی که بازار را از مدار تحلیل بنیادی دور کرده و باعث شده است تا فعالان بازار سرمایه به هر خبر کوچک یا شایعه‌‌‌ای، واکنش هیجانی نشان دهند و به نوسان‌گیری کوتاهمدت و پرریسک روی بیاورند.
از سوی دیگر، ابهام در حوزه سیاست خارجی تاثیر خود را بر سایر متغیرهای کلیدی اقتصاد نیز گذاشته است. در این میان نرخ ارز نوسان‌‌‌پذیرتر شده، سیاستگذاری پولی و مالی با چالش مواجه شده و شرکت‌ها در تدوین برنامه‌‌‌های بلندمدت خود دچار تردید شده‌اند. این در حالی است که بازار سرمایه بیش از هر زمان دیگری به ثبات، شفافیت و پیش‌بینی‌‌‌پذیری نیاز دارد. با نزدیک شدن به فصل برگزاری مجامع، انتظار می‌‌‌رفت بازار اندکی منطقی‌‌‌تر به استقبال سهم‌‌‌های ارزنده و سودده برود، اما واقعیت این است که افق مبهم سیاست خارجی و اخبار متناقض پیرامون مذاکرات، سبب بروز رفتاری محافظه‌‌‌کارانه و تردیدآمیز در معامله‌گران شده است. در کنار فضای مبهم سیاسی، چالشی وجود دارد که می‌‌‌تواند بر سودآوری شرکت‌های بزرگ بورسی تاثیر جدی بگذارد. با آغاز فصل گرما و افزایش مصرف خانگی، برخی صنایع بزرگ به‌‌‌ویژه در گروه‌‌‌های فلزات اساسی، سیمان، پتروشیمی و معدنی با محدودیت‌های جدی در تامین برق مواجه شدند. این موضوع نه‌تنها بر تولید و فروش آنها در کوتاهمدت تاثیر می‌‌‌گذارد، بلکه تحلیل سودآوری فصلی شرکت‌ها را نیز با ابهام روبه‌‌‌رو کرده است.
تداوم این شرایط می‌‌‌تواند چشم‌‌‌انداز گزارش‌‌‌های سه‌‌‌ماهه و حتی شش‌‌‌ماهه شرکت‌های بزرگ را کمرنگ کند. بر این اساس سیگنال‌‌‌هایی مانند افزایش عرضه اوراق دولتی، سیاست‌‌‌های مالی انقباضی یا ابهام در تحقق بودجه ۱۴۰۴ نیز می‌‌‌تواند فشار مضاعفی بر بازار وارد کند. اگرچه در برخی نمادهای ریالی یا سهم‌‌‌های کوچک‌تر، امکان شکل‌‌‌گیری تحرکات مقطعی وجود دارد، اما روند کلی بازار همچنان شکننده و مبتنی بر اخبار سیاسی خواهد بود. نهادهای متولی بازار سرمایه و سیاستگذاران اقتصادی، در چنین فضایی، وظیفه دشواری بر دوش دارند. بازگرداندن اعتماد عمومی، جلوگیری از ریزش بیشتر و تقویت جریان ورود سرمایه، نیازمند تصمیماتی فراتر از تزریق نقدینگی مقطعی یا حمایت‌‌‌های شکلی است.
تا زمانی که تصویر روشنی از آینده اقتصادی کشور ارائه نشود، بازار همچنان در وضعیت تدافعی باقی خواهد ماند. بنابراین بازار سرمایه ایران در یک تلاقی حساس قرار گرفته است؛ اگرچه پتانسیل‌‌‌های بنیادی در بسیاری از صنایع همچنان وجود دارد، اما تحقق این پتانسیل‌‌‌ها نیازمند رفع ابهامات کلان و ایجاد چشم‌‌‌انداز باثبات اقتصادی و سیاسی است. بازار سرمایه برای بازگشت به مسیر رشد به اطمینان نیاز دارد؛ اطمینانی که تنها با شفاف‌‌‌سازی در سیاستگذاری، پیش‌بینی‌‌‌پذیر شدن روابط خارجی و حمایت هدفمند از سرمایه‌گذاران حاصل خواهد شد.
تا آن زمان، به نظر می‌رسد بورس همچنان در سایه ابهام حرکت خواهد کرد و رشد پایدار تنها زمانی رخ خواهد داد که این سایه کنار برود. با وجود تمام چالش‌‌‌ها و فضای پرابهام حاکم بر بازار سرمایه، به نظر می‌رسد رفتار بازار در هفته جاری می‌‌‌تواند تا حدی متعادل‌‌‌تر و رو به بهبود باشد. تجربه نشان داده است که بازار سرمایه ایران واکنش سریعی به اخبار سیاسی دارد، به‌‌‌ویژه وقتی این اخبار برخلاف انتظارات بدبینانه شکل بگیرد.
منبع: دنیای اقتصاد
