به گزارش خبرنگار مهر، حجت‌الاسلام ابوالفضل علیخانی، مدیر گروه‌های جهادی حوزه‌های علمیه کشور، ظهر پنجشنبه در نشست خبری که در مدرسه علمیه معصومیه قم برگزار شد، به تشریح برنامه‌های جهادی طلاب در تابستان پیش رو، روند گسترش این فعالیت‌ها و سیاست‌های کلان دبیرخانه گروه‌های جهادی حوزه پرداخت.
وی با بیان اینکه گروه‌های جهادی طلبگی در دو قالب مدرسه‌محور و مستقل فعالیت می‌کنند، اظهار کرد: گروه‌های مدرسه‌محور متشکل از طلاب یک حوزه علمیه خاص هستند، در حالی که گروه‌های مستقل توسط چند طلبه راه‌اندازی شده‌اند و اغلب با مشارکت جوانان بومی منطقه فعالیت می‌کنند و از میان ۲۱۰۰ گروه جهادی طلبگی شناسایی‌شده، ۱۹۰ گروه مستقل برای تابستان امسال اعلام آمادگی کرده‌اند.
مدیر گروه‌های جهادی حوزه‌های علمیه کشور با اشاره به محدودیت زمانی تبلیغی طلاب در ماه‌های محرم و صفر، افزود: فاصله میان محرم و اربعین بهترین زمان برای برگزاری اردوهای جهادی یک‌هفته‌ای است و در این بازه زمانی، ۲۴۰۰ طلبه در قالب ۱۹۰ گروه به فعالیت‌های عمرانی و فرهنگی در مناطق محروم خواهند پرداخت.
وی ادامه داد: محور اصلی این اردوها، خدمات عمرانی، آموزشی، فرهنگی و محرومیت‌زدایی در مناطق روستایی و کم‌برخوردار است و این خدمات بدون هیچ‌گونه نگاه مذهبی یا سیاسی و صرفاً در راستای رفع مشکلات مردم انجام می‌شود.
نقطه عطف جریان جهاد طلبگی؛ تأکید رهبر انقلاب بر خدمات اجتماعی
علیخانی با اشاره به سابقه فعالیت گروه‌های جهادی از سال ۱۳۷۹، اظهار کرد: تا پیش از سال ۱۳۹۵، برخی نخبگان حوزوی فعالیت‌های جهادی را در شأن طلاب نمی‌دانستند و آن را به دانشجویان واگذار می‌کردند، اما تأکید رهبر معظم انقلاب در دیدار با طلاب در همان سال، جریان جدیدی را در حوزه ایجاد کرد و رهبری سه وظیفه کلیدی برای طلاب برشمردند و هدایت دینی، هدایت سیاسی و خدمات اجتماعی، و مشارکت طلاب در ساخت مدرسه، بیمارستان و حضور در بحران‌های طبیعی را ضروری دانستند.
وی افزود: همچنین بیانات ایشان در سال ۹۸ درباره لزوم گسترش گروه‌های جهادی، باعث افزایش چشمگیر فعالیت‌ها شد و بر همین اساس، دبیرخانه گروه‌های جهادی حوزه‌های علمیه با حمایت آیت‌الله اعرافی در همان سال تأسیس شد و از شناسایی ۵۰۰ گروه اولیه، اکنون به بیش از ۲۱۰۰ گروه رسیده‌ایم.
علیخانی با اشاره به یکی از چالش‌های اصلی فعالیت‌های جهادی حوزوی گفت: نبود هویت حقوقی مشخص، مانع ارتباط مؤثر گروه‌های جهادی با سایر نهادها بود که از اردیبهشت امسال، فرآیند رسمی صدور مجوز برای گروه‌های جهادی آغاز شده و تاکنون ۸۷۰ گروه در مرحله اول ثبت‌نام کرده‌اند و فراخوان دوم نیز پس از ماه محرم منتشر خواهد شد.
تأسیس قرارگاه‌های استانی و ملی برای توسعه اردوهای جهادی
مدیر گروه‌های جهادی حوزه از راه‌اندازی ۲۰ قرارگاه استانی خبر داد که با هدف تسهیل مشارکت طلاب کم‌تجربه در اردوهای جهادی، طراحی شده‌اند. وی گفت: این قرارگاه‌ها میزبان طلاب علاقه‌مند هستند که تاکنون تجربه اجرای اردوی جهادی را نداشته‌اند و در هر قرارگاه حدود ۱۰۰ طلبه حضور خواهند یافت.
وی همچنین از برگزاری یک برنامه ویژه ملی در منطقه بندپی شرقی شهرستان بابل در هفته نخست مرداد خبر داد و گفت: ۳۱۳ طلبه از استان‌های همجوار مازندران در این قرارگاه ملی حضور خواهند یافت و در ۱۶ روستای منطقه، فعالیت‌های عمرانی از جمله بهسازی جاده‌های فرعی انجام خواهد شد.
ضرورت مشارکت مردمی در طراحی و اجرای پروژه‌ها
حجت‌الاسلام علیخانی با تأکید بر لزوم هم‌فکری با مردم محلی برای شناسایی نیازهای واقعی، گفت: تجربه نشان داده در مناطقی که مردم در اجرای پروژه مشارکت نکنند، کارها بی‌نتیجه می‌ماند. یکی از شروط اصلی اجرای طرح‌های جهادی، حضور و مشارکت اهالی محل است.
وی تصریح کرد: کم‌برخورداری تنها به معنای فقر مالی نیست، بلکه اغلب به ضعف زیرساخت‌ها بازمی‌گردد و مردم این مناطق دارای ظرفیت‌های انسانی و معنوی بالایی هستند که با کمی حمایت شکوفا می‌شود.
مدیر گروه‌های جهادی حوزه‌های علمیه درباره تأمین مالی فعالیت‌ها گفت: حدود ۷۰ درصد هزینه پروژه‌های عمرانی از محل کمک‌های نهادهای حاکمیتی و خیرین تأمین می‌شود و ۳۰ درصد نیز از سوی خود مردم منطقه پرداخت می‌شود و این مدل مشارکتی تضمین‌کننده پایداری و اثرگذاری برنامه‌هاست.
از خودسازی تا مسئول‌پروری؛ هدف بلندمدت اردوهای جهادی
حجت‌الاسلام علیخانی در پایان با اشاره به تأثیر عمیق اردوهای جهادی بر تربیت نیروی انسانی گفت: هدف نهایی ما تربیت نسل مجاهد و مسئول‌دلسوز است. اردوهای جهادی نه‌تنها فرصتی برای خدمت، بلکه بستر مناسبی برای خودسازی، تقویت اعتماد به نفس، تمرین کار جمعی و ارتباط با مردم است.
وی افزود: روحانیت در تمام عرصه‌های جهاد، از فرهنگی تا اجتماعی و عمرانی، وظیفه دارد در کنار مردم باشد و برکت این حضور، رضایت و دعای مردمان محروم است که سرمایه اصلی این حرکت الهی محسوب می‌شود.
حجت‌الاسلام ابوالفضل علیخانی گفت: یکی از مشکلات جدی مناطق روستایی، معابر غیرقابل عبور به‌ویژه در شرایط بارانی است و تجربه اهالی نشان داده که اجرای پروژه‌های بتن‌ریزی، بهترین راهکار برای رفع این معضل است اما این شیوه نیازمند حمایت ویژه مسئولان است و جهادگران حوزوی، مقدمات اجرای این روش را در برخی مناطق آغاز کرده‌اند.
وی با اشاره به ضرورت جهاد از منظر دینی گفت: روحانیت وظیفه دارد در همه میدان‌های خدمت حضور فعال داشته باشد و رهبر معظم انقلاب نیز در بیانات خود تصریح کرده‌اند که طلاب نباید از مردم جدا باشند و جهاد سازندگی مصداقی از این حضور مردمی است.
تربیت نسل مجاهد از دل اردوهای جهادی
علیخانی افزود: اردوهای جهادی صرفاً خدمت‌رسانی به مناطق محروم نیست، بلکه در وهله نخست، بستری برای تربیت طلاب در میدان عمل است و طلاب در این فضا، از برکات معنوی جهاد بهره‌مند شده و به خودباوری می‌رسند و این اردوها، زمینه‌ساز تربیت مدیران متعهد و مردمی آینده کشور است.
وی با اشاره به ساختار سازماندهی گروه‌های جهادی حوزوی اظهار کرد: در هر استان، یک واحد مستقل برای جهادگران حوزوی فعالیت می‌کند. این گروه‌ها پیش از اعزام، با اهالی منطقه گفت‌وگو کرده و نیازهای واقعی آنان را شناسایی می‌کنند. مشارکت مردمی نیز از الزامات اجرای موفق پروژه‌هاست.
مدیر گروه‌های جهادی حوزه‌های علمیه تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین ابعاد جهاد، شناخت نیازهای واقعی مردم است و ما بر این باوریم که بهترین اقدام جهادی، رفع نیاز دقیق مردم همان منطقه است، نه تحمیل برنامه‌هایی که با واقعیت زندگی روزمره آن‌ها همخوانی ندارد.
طلاب باید در دل محرومیت‌ها حاضر باشند
وی با انتقاد از برخی کم‌توجهی‌ها به روستاهای محروم گفت: در برخی مناطق حتی مسئولان استانی نیز تاکنون حضور نیافته‌اند، اما طلاب جهادگر ما با حضور میدانی ضمن تبلیغ دین، گره‌گشای مشکلات مردم می‌شوند و تأکید رهبر معظم انقلاب نیز بر راهبری گروه‌های جهادی حوزوی در بین سایر گروه‌های جهادی کشور است که این نقش‌آفرینی نیازمند حضور مستقیم در میدان است.
علیخانی افزود: در اردوهای جهادی دانشجویی نیز طلاب اعزام می‌شوند تا فضاهای معنوی و فرهنگی این حرکت تقویت شود و هدف، هم‌افزایی و تکمیل ظرفیت‌ها است، نه موازی‌کاری. حضور طلاب در این فضا موجب ارتقای روحیه جهادی و انسجام گروه‌ها خواهد شد.
وی با اشاره به روحیه مطالبه‌گری در اردوهای جهادی تصریح کرد: یکی از مشکلات کشور، نبود این روحیه در برخی مدیران است و اگر جهادگران مطالبه‌گر نباشند، مشکلات مناطق محروم به تأخیر خواهد افتاد و حرکت توسعه‌ای متوقف می‌ماند و رسانه‌ها باید این تلاش‌ها را پوشش دهند و جریان جهادی روحانیت را به افکار عمومی معرفی کنند.
مدیر گروه‌های جهادی حوزه‌های علمیه با بیان اینکه هدف از تشکیل این گروه‌ها، هجرت طلاب به مناطق کم‌برخوردار است، گفت: طلاب باید در طول ۳۶۵ روز سال، وظایف متعددی از جمله تحصیل، تبلیغ دین، خدمت جهادی و توجه به خانواده را توأمان انجام دهند و اردوهای جهادی فرصتی است تا این چهار وظیفه در میدان عمل معنا پیدا کنند.
وی خاطرنشان کرد: برگزاری اردوهای جهادی از سخت‌ترین و در عین حال مؤثرترین برنامه‌های اوقات فراغت است و در حالی که بسیاری از نهادها همچون کانون‌های فرهنگی هنری مساجد صرفاً به برنامه‌های درون‌مسجدی بسنده کرده‌اند، گروه‌های جهادی با حضور در مناطق سخت‌گذر، الگویی مؤثر برای تربیت اجتماعی و دینی طلاب ارائه داده‌اند.
