شهید باقری را بیشتر بشناسید / استراتژیست دانشگاهی که در میدان به شهادت رسید
محمدحسین افشردی متولد ۱۳۳۹ معروف به محمد باقری، سرلشکر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود که از سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۴ به‌عنوان رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کرد.
او مدرس دانشگاه تربیت مدرس و از اعضای هیئت علمی دانشگاه عالی دفاع ملی بود.
باقری فعالیت نظامی را از سال ۱۳۵۹ در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آغاز کرد و در طول جنگ ایران و عراق از اعضای این نهاد بود.
او در فاصله سال‌های ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۳ معاونت اطلاعات و عملیات ستاد کل نیروهای مسلح را برعهده داشت و با حفظ سمت از ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۵ به عنوان معاون هماهنگ‌گر قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیا فعالیت می‌کرد. او از ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۵ معاون ارکان و امور مشترک ستاد کل بود. او برادر کوچکتر حسن باقری است.
وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا در آبان ۱۳۹۸ وی را در فهرست تحریم‌های خود قرار داد. دولت کانادا وی را به دلیل نقض حقوق بشر در ایران در ۱۱ مهر ۱۴۰۱ تحریم کرد. اتحادیه اروپا نیز در مهر ۱۴۰۱ او را به‌دلیل ارسال پهپاد به روسیه برای استفاده در حمله به اوکراین تحریم کرد.
زندگی شخصی
محمدحسین افشردی در سال ۱۳۳۹ در نزدیکی میدان خراسان تهران زاده شد و دوران کودکی و نوجوانی را در این شهر سپری نمود. اصالت او به روستای افشرد در شهرستان هریس آذربایجان شرقی می‌رسد. محمد باقری فعالیت در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را از سال ۱۳۵۹ و عضویت در واحد اطلاعات سپاه آغاز کرد و در طول جنگ ایران و عراق از اعضای این نهاد بود.
محمد باقری، برادر کوچکتر حسن باقری (غلامحسین افشردی)؛ اولین مسئول اطلاعات و عملیات سپاه است. او در مورد علت تغییر نام خانوادگی از افشردی به باقری، این توضیح را داده است: "ماه اول جنگ به اهواز رفتم و در جبهه خوزستان حاضر شدم، اخوی به من تذکر دادند که نام من در جبهه برای عدم شناسایی، به حسن باقری تغییر کرده است، من سعی کردم با اسم واقعی خود حرکت کنم، ولی به اندازه‌ای شباهت چهره ما زیاد بود، که همه متوجه می‌شدند ما برادر هستیم، در نتیجه من نیز تغییر نام دادم و شدم محمد باقری و به احترام اخوی، این اسم برای ما باقی ماند."
محمد باقری در زمان وقوع انقلاب، در سال آخر دبیرستان تحصیل می‌کرد. پس از وقوع انقلاب به سمت مسیر دروس فنی دانشگاه رفت و در رشته مهندسی مکانیک دانشگاه پلی‌تکنیک پذیرفته شد و تا انقلاب فرهنگی نیز در دانشگاه مشغول تحصیل بود، اما از زمانی که دانشگاه‌ها در بهار ۱۳۵۹ به سبب انقلاب فرهنگی تعطیل شدند، او نیز از تابستان سال ۱۳۵۹ در سپاه مشغول به فعالیت شد.
باقری دارای مدرک دکتری جغرافیای سیاسی از دانشگاه تربیت مدرس می‌باشد و هم‌اکنون از اعضای هیئت علمی دانشگاه عالی دفاع ملی است. او علاوه بر ایفای مسئولیت‌های اجرایی، به تدریس در دانشگاه عالی دفاع ملی و دانشگاه تربیت مدرس نیز اشتغال دارد.باقری به همراه محمدباقر قالیباف، سید یحیی رحیم‌صفوی و غلامعلی رشید، از مؤسسان انجمن ژئوپلیتیک ایران به‌شمار می‌رود.
باقری در سال ۱۳۸۷ همراه با مصطفی ایزدی، درجه سرلشکری دریافت کرد. او از معدود فرماندهان نظامی ایرانی است، که پیش از رسیدن به فرماندهی کل سپاه، فرماندهی کل ارتش یا ریاست ستاد کل نیروهای مسلح، به درجه سرلشکری ارتقا یافت.
باقری با توجه تجربه حضور در بخش‌های اطلاعاتی و عملیاتی نیروهای مسلح، در بررسی و تصویب طرح‌های مهمی چون حمله به عمق ۱۰ کیلومتری خاک عراق، در سال ۱۳۷۵ جهت مبارزه با حزب کومله حزب دموکرات کردستان و تحرکاتی که در غرب ایران انجام می‌دادند، نقش ویژه‌ای داشت. در آن زمان، سپاه پاسداران عملیاتی به فرماندهی احمد کاظمی طراحی و اجرا کرد، که به مرکزیت این مجموعه حمله شد و حدود ۲۰۰ دستگاه خودرو اعم از توپ، نفربر، خمپاره‌اندازها و واحدهای پیاده، به مقر اصلی آن‌ها حمله کردند.
یکی از موضوعاتی که دربارهٔ باقری مطرح می‌شود، نظریه‌های استراتژیک وی مثل طرح توسعه سواحل مکران و حتی نگاه آینده نگرانه تا قطب جنوب است. وی در جایگاه معاونت ارکان و امور مشترک ستاد کل نیروهای مسلح، این ایده را در اختتامیه همایش توسعه ملی سواحل مکران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران که در چابهار برگزار شد، مطرح کرد: ما از سواحل مکران، دسترسی مستقیم به آب‌های آزاد و بدون وجود هیچ خشکی در سر راه، به قطب جنوب داریم و می‌توانیم طبق قوانین بین‌المللی در بخشی از قطب جنوب هم ادعای حاکمیت کنیم.
سردار باقری ازجمله چهره‌های نظامی است که حاشیه سیاسی ندارد. او در تمام سالهایی که جانشین سرلشکر فیروزآبادی شد، وارد منازعات سیاسی و انتخاباتی نشد. تنها حاشیه زیست سیاسی و نظامی او، امضای نامه مشهور فرماندهان سپاه به سید محمد خاتمی بود که البته پیش از انتصاب او در مقام رئیس ستادکل نیروهای مسلح بود.
