بازگشت سایه ترامپ: محدودیت مهاجرتی، آشوبهای خیابانی و بحران هویت در سیاست داخلی آمریکا

در روزهای اخیر، ایالات متحده بار دیگر شاهد تنشهای داخلی و ناآرامیهای مدنی بوده است؛ رخدادهایی که جرقه آنها با اظهارات و طرحهای جدید دونالد ترامپ درباره احیای سیاست محدودیت ورود اتباع برخی کشورها، از جمله ایران، زده شد.
این سیاست که پیشتر در دوره نخست ریاستجمهوری ترامپ با عنوان «فرمان ممنوعیت سفر» شناخته میشد، نه تنها جامعه مهاجران بلکه ساختار اجتماعی آمریکا را نیز به لرزه انداخته است. در حالی که شهرهایی مانند لسآنجلس شاهد تجمعات اعتراضی گسترده بودهاند، بازگشت احتمالی این سیاستها، به نمادی از شکاف عمیقتر و بحرانیتر در سیاست داخلی آمریکا بدل شده است—شکافی میان ملیگرایی انحصارطلبانه و ارزشهای مهاجرتپذیرانهای که بنیان جمهوری آمریکا بر آن بنا شده است.
یکی از اولین اقدامات دونالد ترامپ در دوره ریاستجمهوریاش (2017) صدور فرمان اجرایی موسوم به «Muslim Ban» یا «Travel Ban» بود. این فرمان ورود شهروندان برخی کشورها با اکثریت مسلمان از جمله ایران، سوریه، لیبی، یمن، سومالی، سودان و عراق را به طور موقت ممنوع کرد. بعدها با اصلاحاتی، این فهرست تغییر کرد ولی اصل سیاست باقی ماند.
این تصمیم بر پایه دو استدلال توجیه شد:
1- امنیت ملی و پیشگیری از ورود تروریستها و 2- لزوم بازبینی فرآیندهای مهاجرتی
اما منتقدان آن را تبعیضآمیز، اسلامستیزانه و مغایر با ارزشهای آمریکایی میدانستند. در سال 2020، دیوان عالی آمریکا نسخه اصلاحشده این فرمان را تأیید کرد، اما در سال 2021، دولت بایدن آن را لغو کرد.
با بازگشت ترامپ به صحنه سیاسی و مواضع او در رقابتهای انتخاباتی 2024 و پس از آن، بار دیگر زمزمه بازگشت این محدودیتها بالا گرفت. همین امر موجب خشم و نگرانی بخشهایی از جامعه مهاجران، مدافعان حقوق بشر و نخبگان فکری در آمریکا شده است.
ناآرامیهای اخیر در آمریکا و بهویژه لسآنجلس
در روزهای اخیر، گزارشهایی از تظاهرات، تجمعات اعتراضی و برخی درگیریهای پراکنده در شهرهایی مانند لسآنجلس، سانفرانسیسکو و نیویورک منتشر شده که مستقیماً در واکنش به اظهارات یا طرحهای پیشنهادی ترامپ برای احیای Travel Ban بودهاند.
در لسآنجلس، که جمعیت بزرگی از ایرانیتبارها و مهاجران خاورمیانهای را در خود جای داده، واکنشها پررنگتر بوده است. تجمعاتی در برابر ساختمانهای فدرال و دفاتر جمهوریخواهان شکل گرفته و برخی نهادهای مدنی (مانند ACLU وNIAC ) فراخوانهایی برای اعتراض گسترده دادهاند. هرچند عمده اعتراضات مسالمتآمیز بوده، اما برخی موارد تنش میان نیروهای پلیس و معترضان نیز گزارش شده است.
بحران سیاست داخلی آمریکا و شکاف اجتماعی
این وقایع را نمیتوان جدا از بحران گستردهتر در سیاست داخلی آمریکا تحلیل کرد:
آمریکا شاهد شکاف عمیق ایدئولوژیک و نژادی است، بهویژه میان لیبرالها و محافظهکاران است. بازگشت چهرههای جنجالی چون ترامپ به مرکز توجه، تنشها را تشدید کرده است.
حمله به ارزشهای مهاجرتی، چندفرهنگی بودن آمریکا و نقش اقلیتها، بخشی از تلاش برای بازتعریف هویت ملی توسط جریانهای راست افراطی است.
دستگاه قضایی، رسانهها و نهادهای قانونگذار همگی وارد کشمکشهای سیاسی شدهاند، که انسجام حاکمیتی آمریکا را زیر سؤال برده است.
محدودیتهای مهاجرتی ترامپ نمادی از نبردی گستردهتر بر سر هویت، امنیت و آزادی در آمریکای امروز است. ناآرامیهای اخیر در لسآنجلس نشاندهنده آسیبپذیری اجتماعی آمریکا در برابر سیاستهای تفرقهافکنانهاند. این شرایط در کنار چالشهای اقتصادی، بحرانهای بینالمللی، آمریکا را با یکی از سختترین دورانهای سیاست داخلی خود مواجه کرده است.