کامیون ۶۶ ساله بنز در ایران سوژه رسانههای جهانی شد

وبسایت آمریکایی theautopian طی مطلبی به کامیونهای قدیمی بنز پرداخته که همچنان در ایران تولید میشوند. در ادامه میتوانید برگردان فارسی این مطلب را بخوانید.
اگر این کامیون را در جادهها ببینید، احتمالاً فکر میکنید که یک خودروی کلاسیک قدیمی است. سبک طراحی و ابعاد آن، با ظاهری عجیب که در خودروهای دوره پساجنگ رایج بود، کاملاً قدیمی به نظر میرسد. شاید با شنیدن اینکه این کامیونی کاملاً نو است و میتوانید فردا آن را خریداری کنید، شگفتزده شوید. این کامیون مرسدس بنز که اولین بار در سال ۱۹۵۹ از خط تولید خارج شد، هنوز هم تولید میشود و احتمالاً قدیمیترین خودروی نو در جهان است! منظورم مرسدس بنز افسانهای کورزهاوبر (Kurzhauber به آلمانی به معنای کاپوت کوتاه) است. این کامیون هرگز در آمریکا عرضه نشد و دههها پیش از جادههای غربی ناپدید شد اما در خاورمیانه، این کامیونها هنوز بهطور منظم توسط نمایندگیها به فروش میرسند.
تاریخچهٔ کامیونهای کورزهاوبر
تولید کورزهاوبر با مدل L ۳۳۷ در سال ۱۹۵۹ آغاز شد. این کامیون ابتدا در آلمان ساخته شد. شکل منحصربهفرد آن به دلیل قرارگیری موتور بود که بخشی از آن زیر کابین قرار داشت تا طول کلی خودرو کاهش یابد. مرسدس بنز این کامیون را در وزنها و پیکربندیهای مختلف برای پاسخگویی به نیازهای کاربران متنوع عرضه کرد. به دلیل طبیعت مقاوم و بادوام کورزهاوبر، این کامیون بهسرعت به موفقیتی بزرگ در صادرات به کشورهای در حال توسعه تبدیل شد. این مدل در بازارهای آمریکای جنوبی، آفریقا و منطقه آسیا-اقیانوسیه طرفداران زیادی پیدا کرد. فروش بالای آن باعث شد که تولید از آلمان فراتر رود و مرسدس بنز کارخانههایی در آفریقا، خاورمیانه و آمریکای جنوبی تأسیس کند. کورزهاوبر در صنعت نفت خاورمیانه بسیار محبوب شد، جایی که از این کامیونها برای انتقال زیرساختها به میادین نفتی در حال توسعه استفاده میشد.
این کامیونها به دلیل توانایی حمل بار چند برابر حد مجاز بدون خرابی، حتی در جادههای ناهموار و غیرآسفالت، مورد تحسین قرار گرفتند. ظاهر برجسته این کامیون، همراه با رنگ نارنجی سوختهای که تقریباً در تمام نمونهها دیده میشد، آن را به کامیونی نمادین تبدیل کرد. دلیل محبوبیت پایدار کورزهاوبر، مرسدس بنز تولید این کامیونهای کاپوت کوتاه را برای مدت فوقالعاده طولانی ادامه داد. اگرچه فروش داخلی در آلمان در سال ۱۹۷۷ متوقف شد اما خطوط تولید برای صادرات تا سال ۱۹۹۵ فعال بودند. در خارج از آلمان، تولید در برزیل از طریق همکاری با فریتلاینر تا سال ۱۹۹۱ ادامه یافت. در آرژانتین نیز کامیونها تا سال ۱۹۹۷ تولید شدند اما در خاورمیانه، ماجرا کمی متفاوت بود.
تولید این کامیون از سال ۱۹۷۹ توسط شرکت ایرانخودرو دیزل (که در آن زمان به نام گروه صنعتی خاور شناخته میشد) آغاز شد. هنگامیکه مرسدس بنز در دهه ۱۹۹۰ تولید این کامیونها را در نقاط دیگر جهان بهتدریج متوقف کرد، دلیلی برای توقف تولید در ایران ندید. بازار داخلی ایران همچنان تقاضای کافی برای کامیونهای کاپوت کوتاه داشت و بنابراین ایرانخودرو دیزل به ساخت آنها ادامه داد. نام ایرانخودرو ممکن است برای شما آشنا باشد. این همان شرکتی است که پژو ۴۰۵ را تا سال ۲۰۲۴ تولید میکرد. بخش خودروهای تجاری و سواری این شرکت در تولید نسخههای تحت لیسانس خودروهای غربی ید طولایی دارد و تولید این خودروها را چندین دهه فراتر از تاریخمصرف معمول آنها ادامه داده است.
مشخصات نمونههای امروزی
امروزه، ایرانخودرو دیزل دو نسخه اصلی از کورزهاوبر را تولید میکند که بنز WH ۱۹۲۴ و WH ۲۶۲۴ نام دارند. مدل WH ۱۹۲۴ کامیونی با ظرفیت ۱۹ تن و شش چرخ روی دو محور است، درحالیکه WH ۲۶۲۴ با ظرفیت ۲۶ تن و ده چرخ روی سه محور عرضه میشود. هر دو مدل به طراحی اصلی وفادار ماندهاند و جلوپنجره کلاسیک با ستاره سهپر مرسدس بنز و رنگ نارنجی سوخته با چراغهای گرد را حفظ کردهاند. بااینحال، این کامیونها در طول سالها بهروزرسانیهایی را تجربه کردهاند و فناوری آنها از سال ۱۹۵۹ پیشرفتهایی داشته است.
هر دو مدل از موتور OM ۳۵۵ LA استفاده میکنند که اگرچه ریشه در دهه ۱۹۶۰ دارد اما توسط شرکت تولید موتور دیزل ایران (IDEM) مدرنتر شده است. این موتور ۱۱.۶ لیتری شش سیلندر خطی توربودیزل، ۲۸۰ اسب بخار قدرت و ۱۰۵۰ نیوتن متر گشتاور تولید میکند و با فیلتر ذرات دیزل و مخزن ۳۰ لیتری ادبلو، استانداردهای آلایندگی یورو ۴ را برآورده میکند. حداکثر سرعت مجاز این کامیونها ۹۰ کیلومتر بر ساعت است که با توجه به سیستم تعلیق قدیمی، منطقی به نظر میرسد. فرمان هیدرولیک، ترمزهای دو مداره و سیستم ترمز ABS ازجمله ارتقاهای مدرن این کامیونها هستند.
جایگاه در بازار
کورزهاوبر در ایران و خاورمیانه به دلیل دوام، توانایی حمل بارهای سنگین و عملکرد قابلاعتماد در شرایط سخت همچنان طرفداران زیادی دارد. این کامیونها هنوز هم در ایران، با رنگ نارنجی سوخته فراوان در جادهها دیده میشوند. این کامیونها مشابه تویوتا لندکروزر سری ۷۰ هستند که با وجود طراحی قدیمی، به دلیل عملکرد قابلاعتماد همچنان محبوباند. مشخص نیست که کورزهاوبر تا چه زمانی به حیات خود ادامه خواهد داد اما به نظر میرسد تا زمانی که تقاضا در ایران وجود داشته باشد، ایرانخودرو دیزل این طراحی کلاسیک را زنده نگه خواهد داشت. این کامیونها همچنان برای حمل بارهای سنگین در جادههای ناهموار کارآمد هستند و جایگاه ویژهای در تاریخ خودروسازی خاورمیانه دارند.