کهنسالی در ایران یک فاجعه است/اولویت دختر امروزی ازدواج نیست/نهاد خانواده در حال تبدیل شدن به یک نهاد فردی است/دهه 60 و 70 می‌تواند ناجی جوانی جمعیت باشد
دبیر ستاد ملی جوانی جمعیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: ستاد جوانی جمعیت وزارت فرهنگ در شش ماه اخیر یک سری بررسی‌ها را انجام داده است و به یک واقعیت دست یافتیم. اینکه مردم به شکل عادی به زندگی خود ادامه می‌دهند و هیچ تصوری از وضعیت کهنسالی و آسیب‌های آن ندارند.
مهتاب رضیئی در گفتگو با خبر فوری متذکر شد: زمانی که در نمایشگاه قرآن با دانشجویان این مهم را مطرح کردیم که ممکن است ایران در 1480، فقط 35 میلیون جمعیت داشته باشد و در مقابل کشورهای دیگرظرفیت 250 تا 300 میلیون نفری داشته باشند، تعجب می‌کردند و برایشان غیرقابل باور بود.
وی افزود: موضوع کهنسالی در ایران اگر با همین روند پیش برود به معنی واقعی کلمه یک فاجعه است. زنگ خطر جوانی جمعیت فعلاً در بین مسئولان به صدا درآمده و مردم نسبت به آن اطلاعی ندارند. بنابراین تصمیم گرفتیم که به سمت آگاه سازی و شفاف‌سازی برویم.
این جامعه شناس در پاسخ به این سوال که چرا به چنین وضعیت جمعیتی رسیده‌ایم، ادامه داد: عوامل مختلف و از همه مهمتر تغییر سبک زندگی و ذائقه‌ها عامل این مهم است. اگر زمانی برای دختران در خانواده سنتی ازدواج و مادر شدن اولویت بود، برای دختر امروزی ازدواج اولویت نیست.
به گفته رضئیی دختر امروز دوست دارد در ابتدا تحصیل کند، به موقعیت اجتماعی و شغلی مطلوب دست یابد و بعد از این موارد به ازدواج می‌اندیشد.این تغییر موجب افزایش سن ازدواج و سن فرزند آوری می‌شود.
وی تصریح کرد: در این موضوع مسئله اقتصاد و شغل هم دخیل است. در کنار روابط خارج از چارچوب ازدواج، امروز وقتی با پسری صحبت می‌کنیم می‌گوید باید صاحب خانه و درآمد مطلوب بشوم تا بتوانم ازدواج کنم.
دبیر ستاد ملی جوانی جمعیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه تمامی این معضلات به تغییرات فرهنگی برمی‌گردد، ادامه داد: اگر سبک زندگی مدرن را یک تهاجم در نظر بگیریم، فرهنگ‌های غنی برای حفظ فرهنگ خود شروع می‌کنند به یادآوری فرهنگ خودشان. بنابراین یادآوری فرهنگ کهن ما و اینکه چه سیر تاریخی را سپری کردیم تا به اینجا برسیم، برای نسل جوان ضروری است.
100 گره ذهنی فرزند آوری را احصا کردیم
رضئیی تاکید کرد: برای حل و فصل این مسئله ما در مطالعات و پژوهش‌ها 100 گره ذهنی فرزندآوری را احصا کردیم؛ که این گره‌ها را موضوعات فرهنگی به خود اختصاص می‌دهند. اگر بتوانیم پاسخ درست به این گره‌ها بدهیم جامعه به سمت حل معضل جوانی جمعیت گام برخواهد داشت.
وی تصریح کرد: ما اگر به گذشته برگردیم در دهه 60 هم وضعیت اقتصادی مردم مناسب نبود و حتی با جنگ مواجه بودیم اما فرزندآوری به دلیل آن انسجام اجتماعی و نهاد خانواده به عنوان نهاد اجتماعی مورد توجه بود چرا که خانواده منسجم فرزندآوری بیشتری داشت.
دبیر ستاد ملی جوانی جمعیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متذکر شد: در وضعیت کنونی حتی خانواده نیز در حال تبدیل شدن به یک نهاد فردی است و اگر خانواده خود را به عنوان نهاد اجتماعی درنظر بگیرد متولی تأمین نیازهای اجتماعی خواهد بود اما چون تعریف آن تغییر یافته به همین دلیل کارکرد آن نیز تغییر یافته است.
وی افزود: وقتی با خانواده‌ها صحبت می‌کنیم حتی زوج‌های جوان می‌گویند که ما تمایل به بچه دار شدن نداریم و این در حالی است که خوشبختانه ما هنوز از پنجره جمعیتی خارج نشدیم. به این معنی که هنوز گروهی از جمعیت که قدرت فرزند آوری دارند می‌توانند کشور را از وضعیت بحرانی خارج کنند.
جمعیت مجرد دهه 60، دهه 70 و اوایل 80 پنجره جمعیتی هستند
رضئیی تصریح کرد: این گروه شامل دهه 60 و 70 و اوایل دهه 80 است. کنش گری مسئولان به موقع است اما اگر مردم هم همکاری کنند، کشور ما از بحران عبور خواهد کرد.ما با جمعیت مجرد دهه 60 مواجه‌ایم که اگر ازدواج کنند و فرزندآوری اتفاق بیفتد ایران را کمک خواهند کرد.
دبیر ستاد ملی جوانی جمعیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به برگزاری برنامه‌هایی در نمایشگاه‌های قرآن و نمایشگاه کتاب اشاره کرد و گفت: تلاش کردیم با بهره‌گیری از نخبگان و فعالان جوانی جمعیت به بررسی معضلات و تولید محتوا برای صدا و سیما اقدام کنیم تا این محتواها برای اطلاع رسانی گسترده به عموم مردم مورد استفاده قرار گیرد.
وی افزود: در حال حاضر بزرگترین سرمایه اجتماعی ما برای اطلاع رسانی فضای مجازی است که در بین دولت و مردم می‌تواند برای اطلاع رسانی گسترده مورد استفاده قرار گیرد و نمی‌توان نسبت به فضای مجازی بی تفاوت بود.
رضئیی همچنین به بررسی کتب حوزه جمعیت اشاره کرد و گفت: 10 هزار جلد کتاب بررسی شده است. برخی کتاب‌ها زرد هستند و ما در نظر داریم منابع مناسب را شناسایی و به صورت گسترده معرفی کنیم.
