به گزارش ایرنا، رافائل گروسی در گفت‌وگو با روزنامه جروزالم‌پست اظهار داشت که هرچند برجام دیگر کارایی لازم را ندارد و پیشرفت‌های صنعت هسته‌ای ایران، محدودیت‌های آن را پشت سر گذاشته، اما حل‌وفصل مساله هسته‌ای ایران از مسیر دیپلماتیک عبور می‌کند.
وی گفت: «فکر می‌کنم باید نقطه تلاقی جدیدی میان ایران و آمریکا درباره موضوع غنی‌سازی پیدا کنیم. برجام دیگر کارایی ندارد؛ برنامه هسته‌ای ایران طی یک دهه گذشته به سطح دیگری رسیده است.»
گروسی افزود: «این ایران، ایران متفاوتی است. ده سال گذشته و زمان تغییر کرده است.»
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین در ادامه این گفت‌وگو به مواضع دولت جدید آمریکا اشاره و تصریح کرد: «من در رویکرد رئیس‌جمهوری آمریکا برای گفت‌وگو با ایران نکات مثبتی می‌بینم.
او گفته است که باید پای میز مذاکره نشست، وگرنه این وضعیت ممکن است به یک درگیری نظامی دیگر منجر شود.»
گروسی با بیان اینکه تمایلی به اظهارنظر درباره جزئیات مذاکرات ندارد، گفت: «احساس من – و این را با احتیاط می‌گویم چون قصد ندارم وارد حوزه کار مذاکره‌کنندگان شوم – این است که رسیدن به یک توافق، غیرممکن نیست.»
وی همچنین خاطرنشان کرد که مذاکرات میان نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در امور خاورمیانه و وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در حال انجام است و در صورت حصول توافق، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید نقش نظارتی خود را به‌صورت رسمی و آشکار ایفا کند.
گروسی گفت: «در صورت توافق، زمانی فرا خواهد رسید که دیگر آژانس نباید در پشت صحنه بماند بلکه باید در متن مذاکرات حضور داشته باشد.»
مدیرکل آژانس در بخش دیگری از این مصاحبه درباره لزوم دسترسی کامل بازرسان آژانس برای راستی‌آزمایی در ایران تأکید کرد و گفت که توافق احتمالی باید شامل نظارت کامل بر مراکز و فعالیت‌های هسته‌ای ایران باشد.
گروسی افزود: «وقتی نمی‌توانم اطلاعات دقیقی درباره آنچه ایران دارد یا ندارد ارائه کنم، نمی‌توان از من انتظار داشت که تضمین معتبری بدهم. بنابراین، نظارت جامع یک پیش‌شرط اساسی برای هرگونه توافق آینده خواهد بود.»
گروسی در این مصاحبه نسبت به توان رژیم صهیونیستی برای ضربه زدن به تأسیسات اتمی ایران هم ابراز تردید کرد و گفت: «برنامه ایران عمیق و گسترده است. وقتی می‌گویم ‘عمیق’، منظورم واقعی است. بسیاری از این تأسیسات به‌طور بسیار خوبی محافظت شده‌اند و برای از کار انداختن آن‌ها به نیرویی عظیم و ویرانگر نیاز است.»
مدیرکل آژانس در ادامه فضاسازی‌های تبلیغی علیه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، گفت که ایران در حال انباشت اورانیوم با غنای ۶۰ درصد است.
وی افزود: «برای ساخت سلاح هسته‌ای، به غنای ۹۰ درصد نیاز دارید. پس می‌بینید که فاصله میان آنچه دارند و سطح نظامی بسیار کم است.»
وی ادامه داد: «اما هیچ‌کدام از این‌ها به این معنا نیست که آن‌ها بمب دارند. برای تبدیل این مواد به سلاح، فعالیت‌ها، فناوری‌ها و توسعه‌های بسیاری لازم است.»
مدیرکل آژانس اتمی در حالی چنین ادعاهایی را مطرح کرد که مقام‌های ایران بارها اعلام کرده‌اند ساخت سلاح اتمی در دکترین دفاعی کشور جایی ندارد. گروسی در اظهارات ادعایی خود گفت که ممکن است چند ماه تا یک سال زمان لازم باشد تا ایران به توانایی ساخت واقعی یک سلاح هسته‌ای برسد.
وی در بخش دیگری از این مصاحبه این ادعا را تکرار کرد که گام‌های جبرانی ایران در برجام، سبب شده است که آژانس دید کامل خود را نسبت به برنامه هسته‌ای ایران از دست بدهد. او با این حال، تأکید کرد که آژانس همچنان بر برخی سایت‌های کلیدی، از جمله تأسیسات غنی‌سازی، نظارت دارد.
مدیرکل آژانس بیان داشت: «ما دقیقاً می‌دانیم آن‌ها چه میزان غنی‌سازی انجام می‌دهند و مرتباً این تأسیسات را بازرسی می‌کنیم. مشکل کجاست؟ مشکل در ظرفیت تولید سانتریفیوژهای پیشرفته است. زیرا ایران در سال‌های اخیر سانتریفیوژهایی بسیار پیشرفته‌تر از برجام توسعه داده است.»
به گزارش ایرنا، برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران همواره تحت فشارهای سیاسی و اتهامات بی‌اساس غرب قرار داشته است. پیش از برجام، کشورهای غربی با امنیتی‌سازی این موضوع، تلاش کردند با ابزار تحریم و تهدید نظامی علیه ایران اقدام کنند، اما بسته‌شدن پرونده «ابعاد احتمالی نظامی» (PMD) در سال ۱۳۹۴ این بهانه را از میان برداشت.
ایران پس از امضای برجام به تمامی تعهدات خود پایبند ماند، اما آمریکا در سال ۱۳۹۷ به‌طور یکجانبه از توافق خارج شد و اروپا نیز نتوانست تعهدات خود را اجرا کند. در نتیجه، ایران در چارچوب حقوق برجامی خود، گام‌هایی در کاهش تعهدات برداشت. مذاکرات احیای برجام در سال ۱۴۰۰ نیز به‌دلیل تعلل و زیاده‌خواهی‌های غرب به نتیجه نرسید.
با این وجود، ایران همچنان به تعامل دیپلماتیک و همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه داده و تأکید کرده است که در صورت بازگشت طرف‌های مقابل به تعهدات خود، آماده توافق است. مذاکرات اخیر با ایالات متحده در عمان و رم، گفت‌وگوها با تروئیکای اروپایی و جلسات سه‌جانبه در پکن نیز نشان‌دهنده تمایل تهران به حل‌وفصل موضوع از طریق دیپلماسی، مشروط به ارائه ضمانت‌های واقعی برای رفع تحریم‌هاست.
