به گزارش ایرنا، استان گلستان، به دلیل قرار گرفتن در منطقه‌ای با تابش خورشیدی بالا، از ظرفیت استثنایی برای تولید انرژی خورشیدی برخوردار است و بیش از ۳۰۰ روز آفتابی در سال به‌ویژه در مناطق شمالی نظیر گمیشان، بندرترکمن، مراوه‌تپه و گنبدکاووس، این استان را به یکی از بهترین نقاط کشور برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی تبدیل کرد.
شدت تابش خورشید در این مناطق که به‌طور متوسط بین ۴.۵ تا ۵.۵ کیلووات‌ساعت بر مترمربع در روز است، شرایطی ایده‌آل برای تولید برق پاک فراهم می‌آورد. علاوه بر این، وجود زمین‌های وسیع و کم‌بازده در بخش‌های شمالی و شرقی استان، امکان توسعه نیروگاه‌های خورشیدی در مقیاس بزرگ را تسهیل کرده است.
به گفته استاندار گلستان، این ویژگی‌های طبیعی نه‌تنها به رفع ناترازی تاریخی برق کمک می‌کند، بلکه زمینه‌ساز اشتغال‌زایی پایدار، توانمندسازی اقشار کم‌برخوردار و توسعه اقتصادی منطقه است.
علی‌اصغر طهماسبی، مناطق شمالی گلستان را مستعد تبدیل شدن به قطب انرژی تجدیدپذیر کشور می‌داند و بر ضرورت بهره‌گیری از این ظرفیت برای تحقق اهداف ملی تأکید دارد.
چالش ناترازی برق و ضرورت توسعه انرژی خورشیدی
ناترازی تولید و مصرف برق، به‌ویژه در فصول گرم سال، یکی از چالش‌های اساسی گلستان است. در تابستان گذشته مصرف برق استان به هزار و ۵۸۰ مگاوات رسید، در حالی که تولید برق تنها حدود هزار مگاوات بود.
این شکاف قابل‌توجه، به‌ویژه با افزایش استفاده از سیستم‌های سرمایشی، فشار سنگینی بر شبکه برق وارد کرده و گاهی منجر به خاموشی‌های برنامه‌ریزی‌شده شده است.
سیداحمد موسوی، مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق گلستان، اعلام کرد که بخش قابل‌توجهی از مصرف برق استان در تابستان به کولرها اختصاص دارد و گاهی این میزان به ۷۰۰ تا ۸۰۰ مگاوات می‌رسد که این وضعیت، ضرورت توسعه منابع انرژی تجدیدپذیر به‌ویژه انرژی خورشیدی را بیش از پیش آشکار می‌سازد، زیرا این منبع انرژی نه‌تنها پایدار و پاک است، بلکه می‌تواند به‌طور مؤثری به کاهش فشار بر شبکه برق کمک کند.
تلاش‌های مدیران گلستان برای توسعه انرژی خورشیدی
مدیران استانی، با درک اهمیت انرژی‌های تجدیدپذیر، اقدامات گسترده‌ای برای بهره‌گیری از ظرفیت‌های خورشیدی گلستان آغاز کرده‌اند.
استاندار گلستان، با تأکید بر نقش کلیدی انرژی خورشیدی در رفع ناترازی برق، از اجرای آمایش سرزمین برای شناسایی مناطق مناسب احداث نیروگاه‌های خورشیدی خبر داده است.
طهماسبی پروژه احداث ۳۲ نیروگاه خورشیدی سه‌مگاواتی با ظرفیت کل ۹۶ مگاوات را گامی تاریخی در این مسیر می‌داند که با سرمایه‌گذاری بیش از دو هزار و ۸۸۰ میلیارد تومان و تخصیص ۱۶۰هکتار از اراضی ملی اجرا می‌شود.
استاندار گلستان همچنین از مذاکرات برای احداث یک نیروگاه عظیم پانصد مگاواتی در زمینی به مساحت هفتصد هکتار سخن گفته که می‌تواند تحولی شگرف در تولید برق پاک ایجاد کند. این پروژه‌ها که با حمایت ویژه دولت چهاردهم و سازمان ساتبا پیش می‌روند، نشان‌دهنده عزم جدی گلستان برای ایفای نقشی پیشرو در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر است.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری گلستان، نیز نقش مهمی در تسهیل سرمایه‌گذاری در این بخش ایفا کرده است.
عبدالعلی کیانمهر با اشاره به موانع موجود، از جمله فرایندهای طولانی اخذ مجوزها، از تشکیل کارگروه‌های ویژه برای رفع این مشکلات خبر داد.
وی همچنین به تلاش‌های استان برای جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی اشاره کرده و از پروژه‌های موفقی نظیر احداث نیروگاه چهارده مگاواتی در گمیشان با مشارکت سرمایه‌گذار خارجی سخن گفت.
این اقدامات، همراه با هماهنگی با نهادهایی مانند کمیته امداد و بسیج سازندگی، نشان‌دهنده رویکردی جامع برای توسعه انرژی خورشیدی و رفع ناترازی برق است.
پروژه‌های کلیدی و جذب سرمایه‌گذاری
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای اخیر گلستان، آغاز عملیات اجرایی احداث ۳۲ نیروگاه خورشیدی سه‌مگاواتی با ظرفیت کل ۹۶ مگاوات است. این طرح عظیم، که با سرمایه‌گذاری بیش از دو هزار و ۸۸۰ میلیارد تومان توسط سازمان ساتبا و تخصیص ۱۶۰هکتار از اراضی ملی اجرا می‌شود، گامی موثر در راستای تامین برق پایدار و کاهش خاموشی‌ها محسوب می‌شود.
این پروژه که به‌صورت هم‌زمان با استان‌هایی نظیر بوشهر، فارس، آذربایجان شرقی و جزیره کیش آغاز شده، نشان‌دهنده عزم ملی برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر است.
در کنار این پروژه بزرگ، طرح‌های حمایتی برای توانمندسازی اقشار کم‌برخوردار نیز در دستور کار قرار دارد.
تاکنون ۶۵۳ مددجوی کمیته امداد به نیروگاه‌های خورشیدی پنج کیلوواتی مجهز شده‌اند که برق تولیدی آن‌ها طی قرارداد ۲۰ ساله توسط شرکت برق خریداری می‌شود که این طرح نه‌تنها به تولید برق پاک کمک می‌کند، بلکه درآمد پایداری برای خانوارهای کم‌برخوردار فراهم می‌آورد.
همچنین، پروژه مزرعه خورشیدی ۱.۲ مگاواتی گمیشان، که با هدف اشتغال‌زایی برای ۲۷۴ نفر از اقشار محروم طراحی شده، تا پایان سال جاری به بهره‌برداری خواهد رسید.
موانع توسعه طرح‌های خورشیدی
با وجود پیشرفت‌های چشمگیر، توسعه انرژی خورشیدی در گلستان با موانعی روبه‌روست. فرایندهای طولانی اخذ مجوزها و استعلام‌های اداری، یکی از مهم‌ترین چالش‌هاست که می‌تواند سرمایه‌گذاران را دلسرد کند.
اگرچه کارگروه‌های ویژه‌ای برای رفع این مشکل تشکیل شده اما همچنان نیاز به هماهنگی بیشتر بین دستگاه‌های اجرایی وجود دارد.
تأمین زمین مناسب نیز چالشی دیگر است؛ هرچند زمین‌های کم‌بازده در گلستان فراوان است، اما شناسایی و تخصیص زمین‌هایی که از نظر زیست‌محیطی و قانونی مناسب باشند، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق است.
هزینه‌های اولیه بالای احداث نیروگاه‌های خورشیدی نیز مانعی دیگر است که نیازمند مشوق‌های مالی و حمایت‌های بیشتر دولت است و در نهایت، کمبود آگاهی عمومی و برخی ادارات درباره مزایای انرژی خورشیدی و نحوه مشارکت در این طرح‌ها، نیاز به برنامه‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی گسترده‌تر را برجسته می‌کند.
راهکارها و اقدامات تکمیلی
برای غلبه بر این موانع، مدیران گلستان اقدامات متعددی را در پیش گرفته‌اند. الزام ادارات به تامین ۲۰ درصد از انرژی خود از منابع خورشیدی، طبق دستور رییس‌جمهور، یکی از این اقدامات است که با همکاری بسیج سازندگی و کمیته امداد در حال اجراست.
برای مدیریت مصرف و کاهش فشار بر شبکه، روش‌هایی نظیر سامانه اعلام خاموشی‌ها و اپلیکیشن‌هایی مانند «برق من» معرفی شده‌اند. همچنین، مدیران گلستان از مردم خواسته‌اند با اقداماتی ساده مانند تنظیم دمای کولر روی ۲۵ درجه، استفاده از نور طبیعی و خاموش کردن وسایل برقی غیرضروری، به حفظ پایداری شبکه کمک کنند.
این اقدامات، همراه با پروژه‌هایی نظیر نیروگاه سیکل ترکیبی علی‌آبادکتول که ظرف سه سال آینده وارد مدار خواهد شد، نشان‌دهنده عزم جدی گلستان برای رفع ناترازی برق است.
با توجه به ظرفیت‌های طبیعی بی‌نظیر، تلاش‌های مدیران استانی و حمایت‌های دولت، گلستان در مسیر تبدیل شدن به یکی از پیشگامان تولید انرژی پاک در ایران قرار دارد.
پروژه‌های عظیم خورشیدی، همراه با طرح‌های حمایتی برای اقشار کم‌برخوردار، نه‌تنها به تامین برق پایدار کمک می‌کنند، بلکه فرصت‌های شغلی و اقتصادی جدیدی برای مردم منطقه ایجاد خواهند کرد.
به گفته طهماسبی، این اقدامات نتیجه‌ای تاریخی در کاهش ناترازی برق خواهد داشت و می‌تواند الگویی برای سایر استان‌های کشور باشد.
با ادامه این روند، گلستان نه‌تنها چالش چندین‌ساله ناترازی برق را پشت سر خواهد گذاشت، بلکه به‌عنوان قطب انرژی تجدیدپذیر، نقشی کلیدی در توسعه پایدار کشور ایفا خواهد کرد.
