به گزارش ایرنا، کمبود محیط‌بان در ایران به یکی از معضلات اصلی حفاظت از محیط‌زیست تبدیل شده است.
بر اساس گزارش‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست، تعداد محیط‌بانان فعال در کشور به‌مراتب کمتر از استانداردهای جهانی است.
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: در حالی که استاندارد بین‌المللی برای حفاظت از مناطق طبیعی، وجود یک محیط‌بان به ازای هر پنج تا ۱۰ هزار هکتار است، در ایران هر محیط‌بان مسئول حفاظت از بیش از ۳۰ هزار هکتار اراضی حفاظت‌شده است و این کمبود نیرو، توانایی سازمان محیط‌زیست برای نظارت بر مناطق وسیع و جلوگیری از تخلفات زیست‌محیطی را به شدت کاهش داده است.
حمید ظهرابی روز سه‌شنبه در مراسم گرامی‌داشت شهید یاسر مصدق، محیط‌بانی که چندی قبل از سوی شکارچیان غیرمجاز در پارک ملی گلستان به شهادت رسید، بیان کرد: کمبود محیط‌بان نه‌تنها به افزایش شکار غیرقانونی گونه‌های در معرض خطر مانند یوزپلنگ آسیایی و گوزن زرد ایرانی منجر شده، بلکه تخریب زیستگاه‌ها، قطع درختان و گسترش فعالیت‌های غیرمجاز معدنی و صنعتی را نیز تسهیل کرده است.
به گفته وی محیط‌بانان با حداقل امکانات و در شرایط سخت کاری، مجبورند مناطق وسیعی را پوشش دهند که عملاً غیرممکن است.
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: در سال‌های اخیر، کمبود بودجه و عدم جذب نیروی جدید، این بحران را تشدید کرده است.
ظهرابی گفت: بسیاری از محیط‌بانان از کمبود تجهیزات مدرن مانند وسایل ارتباطی، خودروهای مناسب و حتی سلاح‌های به‌روز برای مقابله با شکارچیان غیرقانونی گلایه دارند. همچنین، خطرات جانی این حرفه، از جمله درگیری با شکارچیان متخلف، باعث شده که تعداد کمی از افراد به این شغل روی آورند.
وی بیان کرد: سازمان حفاظت محیط‌زیست برنامه‌هایی برای جذب نیروی جدید و افزایش بودجه در دست بررسی دارد که تلاش می‌کنیم این اقدامات با سرعت بیشتری اجرا شون.
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: برای جبران کمبود محیط‌بان، نیاز به حداقل دو برابر شدن تعداد نیروهای فعال داریم.
فعالان محیط‌زیست از دولت و نهادهای مسئول خواسته‌اند که با تخصیص بودجه کافی و بهبود شرایط کاری محیط‌بانان، از تشدید این بحران جلوگیری کنند. آن‌ها هشدار می‌دهند که اگر این روند ادامه یابد، خسارات جبران‌ناپذیری به تنوع زیستی ایران وارد خواهد شد.
جامعه مدنی و سازمان‌های غیردولتی نیز نقش مهمی در حمایت از محیط‌بانان ایفا می‌کنند.
کمپین‌های آگاهی‌رسانی و جمع‌آوری کمک‌های مردمی می‌توانند به بهبود وضعیت این حافظان طبیعت کمک کنند. با این حال، حل ریشه‌ای این مشکل نیازمند تعهد جدی و اقدامات فوری از سوی سیاست‌گذاران است.
پاسداری از طبیعت با خون و ایثار
معاون قضایی رئیس‌کل دادگستری گلستان هم در این مراسم با تأکید بر جایگاه والای شهادت در راه حفظ حقوق عامه، گفت: محیط‌بانان، سربازان خط مقدم عدالت‌اند که از میراث طبیعی نسل‌ها دفاع می‌کنند.
حجت‌الله قربانی خواستار اصلاح قوانین برای تامین امنیت و مصونیت قضایی محیط‌بانان شد و گفت: تعرض به منابع طبیعی، خیانت به آینده است. قانون باید قاطع و پیشگیرانه از حافظان طبیعت حمایت کند.
سرپرست اداره کل حفاظت محیط‌زیست گلستان هم از شخصیت والای شهید مصدق یاد کرد و گفت: شهید مصدق نه‌تنها محیط‌بان، بلکه معلم و مربی بود. عاشق پارک ملی گلستان و فرهنگ‌سازی برای حفاظت از طبیعت.
قدیر حسن‌زاده از برنامه‌های آموزشی یاسر در مدارس و عشقش به کار سخن گفت و افزود: مردم محلی از اخلاق او به نیکی یاد می‌کنند.
وی خواستار رسیدگی سریع‌تر بنیاد شهید به پرونده ۱۱۶ محیط‌بان شهید و ایجاد مجتمع قضایی ویژه جرائم محیط‌زیستی شد.
ابوالقاسم خزاعیان، رئیس دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، نیز با اشاره به تحصیل شهید مصدق در رشته مدیریت و حفاظت تنوع زیستی، گفت: حفاظت از محیط‌زیست وظیفه‌ای همگانی است. دانشگاه آماده ارائه راهکارهای علمی برای رفع چالش‌هایی چون کمبود اعتبارات، نواقص قانونی و ناترازی اقتصادی است.
در این مراسم، با پخش کلیپ‌هایی از زندگی و فعالیت‌های شهید مصدق، از همسر و دو فرزندش تجلیل شد.
حاضران با کاشت نهالی به یاد این محیط‌بان در جوار مزار شهید گمنام دانشگاه، یاد او را زنده نگه داشتند.
شهید یاسر مصدق در ۶ اردیبهشت ۱۴۰۴، در درگیری با شکارچیان غیرمجاز در پارک ملی گلستان به شهادت رسید و نامش به‌عنوان نماد ایثار در راه حفظ منابع طبیعی جاودانه شد.
