به گزارش خبرنگار ایرنا، یکی از مهمترین مسائل کنونی بیشتر شهرهای در حال توسعه، دفع پسماندها به شیوه سنتی و غیر اصولی است که منجر به ایجاد چالش‌های جدی در شهرهای کوچک و بزرگ شده است.
دفع نامناسب و غیراصولی پسماندها می تواند علاوه بر زشت کردن سیمای شهرها به شیوع بیمارهای گوناگون منجر شود و شهروندان را با مشکلات بسیاری مواجه کند.
گسترش شهرنشینی و بروز مسائل مختلف اجتماعی، جمع آوری و ساماندهی پسماندها را به یک مساله ضروری مدیریت شهری تبدیل کرده است و چنانچه تدبیر مناسبی در این زمینه صورت نگیرد و همچنان دفع پسماندها به شیوه غیراصولی و سنتی انجام شود علاوه بر آلوده کردن منابع آب و خاک ضربه های جبران ناپذیری را به سلامت جامعه وارد می کند.
یکی از روش های سنتی دفع پسماند، دفن آنها در محل های دور از شهر است که در اکثر شهرها به صورت سنتی و دستی انجام می شود و می تواند چالش برانگیز باشد.
با توجه به اهمیت این موضوع، خبرنگار ایرنا با سید رضا موسوی مشکینی مدیرکل محیط زیست استان زنجان در خصوص وضعیت جمع آوری و دفن پسماند در سه شهرستان (ابهر، خدابنده و خرمدره) گفت و گو کرده است.
ایرنا: وضعیت دفن پسماند در شهرستان ابهر چگونه است؟
ﻣﺤﻞ دﻓﻦ ﭘﺴـﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﺷﻬﺮی اﺑﻬﺮ دارای ﻣﺴﺎﺣﺘﯽ ﺣﺪود ۳.۵ ﻫﮑﺘﺎر ﺑﻮده و ﺑﯿﺶ از ۲۰ ﺳﺎل ﻣﻮرد ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد، اﯾﻦ ﻣﺤﻞ ﮐﻪ در ﺣﺎﺷﯿﻪ ﻣﺴﯿﻞ واﻗﻊ ﺷده، ﺣﺎﺻﻞ ﮔﻮدﺑﺮداری ﻧﺎﺷﯽ از ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﺟﻬﺖ اﺣﺪاث اﺗﻮﺑﺎن زﻧﺠﺎن- ﺗﻬﺮان ﺑﻮد که ﺗﻮﺳﻂ ﺷﻬﺮداری اﺑﻬﺮ ﺗﺤﺖ ﺗﻤﻠﮏ و ﺗﺼﺮف ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ، ﻣﺤﻞ ﻣﺬﮐﻮر دارای دﯾﻮارﮐﺸـﯽ و ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﯽ و ﺑﺮق است.
ﭘﺴـﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪی ﺷﻬﺮ ﺑه ﻮﺳـﯿﻠﻪ ﮔﺎری دﺳﺘﯽ، ﻧﯿﺴﺎن، ﮐﺎﻣﯿﻮن و ﮐﺎﻣﯿﻮﻧﺖ ﺟﻤﻊآوری ﺷﺪه و اغلب ﺑه ﺼﻮرت ﺳﻨﺘﯽ و روﺑﺎز ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺖ ﻣﺬﮐﻮر ﺟﻬﺖ دﻓﻦ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽﺷﻮﺪ، در ﺳﺎﻟﻬﺎی اﺧﯿﺮ ﺷـﻬﺮداری ﻧﺴـﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﯿﻪ ﺳﻄﻞﻫﺎی ﻣﺨﺼﻮص ﺟﻤﻊآوری ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ در ورودی ﺧﯿﺎﺑﺎﻧﻬﺎ و ﮐﻮﭼﻪ ﻫﺎ اﻗﺪام کرده اﺳﺖ.
ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﭘﯿﺶ هم ﺷﺮﮐﺘﯽ، دﺳﺘﮕﺎه و ﺳﻮﻟﻪای را در ﻣﺤﻞ دﻓﻦ ﺑرای ﺗﻔﮑﯿﮏ و ﺟﺪاﺳﺎزی ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎ اﯾﺠﺎد کرد ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺻﺮﻓﻪ اﻗﺘﺼﺎدی نداشتن ﺗﻌﻄﯿﻞ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻗﺴﻤﺘﯽ از دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎ و ادوات ﻫﻤﭽﻨﺎن در ﻣﺤﻞ ﻣﻮﺟﻮد است.
از آن زﻣﺎن اﻗﺪام ﻣﻨﺎﺳﺐ و اﺻﻮﻟﯽ ﺟﻬﺖ ﺗﻔﮑﯿﮏ و ﺟﺪاﺳﺎزی ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎی دارای ارزش اﻗﺘﺼﺎدی از ﻃﺮف ﺷﻬﺮداری و ﻣﺘﻮﻟﯿﺎن اﻣﺮ ﺻﻮرت ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ و ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺗﻔﮑﯿﮏ و ﺟﺪاﺳﺎزی آنها ﺑه ﺼﻮرت ﺳﻨﺘﯽ و ﻏﯿﺮ ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﺗﻮﺳﻂ اﻓﺮاد زﺑﺎﻟﻪ ﮔﺮد ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد.
در ﻣﺴﯿﺮ اﻧﺘﻘﺎل هم ﺑﻪ دﻟﯿﻞ نبود ﻧﻈﺎرت و ﭘﺎﯾﺶ ﮐﺎﻓﯽ ﺑﻌﻀﯽ راﻧﻨﺪﮔﺎن از ﮐﺸﯿﺪن و ﺑستن روﮐﺶ ﺟﻬﺖ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از رﯾﺨﺖ و ﭘﺎش ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﺳﺒﮏ و ﺷﯿﺮاﺑﻪ در ﻣﻌﺎﺑﺮ و ﺣﺎﺷﯿﻪ ﺟﺎده ﻫﺎ اﻣﺘﻨﺎع ﻣﯽ کنند.
ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪی ﺷﻬﺮ اﺑﻬﺮ ﺑﺎ ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ ﺣﺪود ۸۰ هزار ﻧﻔﺮ ﺑه ﻄﻮر ﻣﺘﻮﺳﻂ روزاﻧﻪ ۳۰ تا ۵۰ ﺗﻦ اﻋﻼم ﺷﺪه ﮐﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻓﺼﻠﯽ و ﺷـﺮاﯾﻂ اﻗﻠﯿﻤﯽ ﺑﺮ ﻣﯿﺰان ﭘﺴـﻤﺎﻧﺪ ﺗﺄﺛﯿﺮگذار است.
ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﺣﻤﻞ ﺷـﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻟﻮدر و ﺑﻠﺪوزر دﻓﻦ ﻣﯽﺷﻮﺪ وﻟﯽ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ نبود ﺣﻔﺎظ ﻣﻨﺎﺳﺐ و درﺧﺘﮑﺎری و ﺟﻤﻊآوری ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﺳﺒﮏ ﭘﺮاﮐﻨﺪه می شود و در ﻃﻮل ﺳﺎل وﺿﻌﯿﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﻧﺪارد.
در ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻮاﻗﻊ آﺗﺶ ﺳﻮزی در ﻣﺤﻞ برای ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺰان و ﺣﺠﻢ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ اﻓﺮاد زﺑﺎﻟﻪ ﮔﺮد ﺑﻪ دﻟﯿﻞ نبود ﻧﻈﺎرت ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ.
ﻧﺨﺎﻟﻪ ﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﺷﻬﺮ اﺑﻬﺮ در ﻣﺤﻮﻃﻪ ﺑﯿﺮوﻧﯽ و ﻣﺴﯿﻞ اﻃﺮاف و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ داﺧﻞ ﻣﺤﻞ دﻓﻦ در ﺣﺠﻢ اﻧﺒﻮه ﺗﺨﻠﯿﻪ و دﭘﻮ ﻣﯽﺷﻮد وﻟﯽ در ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻮاﻗﻊ راﻧﻨﺪﮔﺎن و ﺑﻌﻀﯽ از ﺷﻬﺮوﻧﺪان در ﻣﺴﯿﻞﻫﺎ و ﺣﺎﺷﯿﻪ اراﺿﯽ ﮐﺸﺎورزی و ﺟﺎدهﻫﺎی ﺑﺮون ﺷﻬﺮی برای ﺗﺨﻠﯿﻪ ﻧﺨﺎﻟﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ اﻗﺪام ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ.
ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺎزدﯾﺪ از ﻣﺤﻞ ﻟﻨﺪﻓﯿﻞ ﺷﻬﺮی اﺑﻬﺮ ﺣﺠﻢ زﯾﺎدی از ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻋﺎدی ﻣﺸﺎﻫﺪه شد، ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻬﺎی اﺑﻬﺮ، ﺧﺮﻣﺪره و ﺳﻠﻄﺎﻧﯿﻪ ﻣﻠﺰم ﺑﻪ اراﺋﻪ ﻃﺮح ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺷﻬﺮی ﺑﻮدﻧﺪ که ﺗﺎ ﺑه حال اﻗﺪام ﻣﻮﺛﺮ و ﻣﻔﯿﺪی در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ اﻧﺠﺎم ﻧﺪاده اﻧﺪ.
ایرنا:چه میزان زباله در شهرستان خرمدره تولید و و دفن پسماند در این شهرستان چه وضعیتی دارد؟
ﻣﺤﻞ دﻓﻦ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﺷﻬﺮی ﺧﺮﻣﺪره نیز دارای ﻣﺴﺎﺣﺘﯽ ﺣﺪود یک ﻫﮑﺘﺎر ﺑﻮده که ﺑﯿﺶ از ۲۰ ﺳﺎل است ﻣﻮرد ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد.
اﯾﻦ ﻣﺤﻞ ﮐﻪ در ﺣﺎﺷﯿﻪ ﻣﺴﯿﻞ واﻗﻊ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺷﻬﺮداری ﺧﺮﻣﺪره ﺗﺤﺖ ﺗﻤﻠﮏ و ﺗﺼﺮف ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ، ﻣﺤﻞ ﻣﺬﮐﻮر دارای ﺣﺼﺎرﮐﺸﯽ ﺑﻮده و ﻓﺎﻗﺪ ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﯽ و ﺳﺎﯾﺮ ﺗﺠﻬﯿﺰات ﻧﻈﺎرﺗﯽ است.
ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪی ﺷـﻬﺮ هم ﺑه ﻮﺳـﯿﻠﻪ ﮔﺎری دﺳﺘﯽ، ﻧﯿﺴﺎن، ﮐﺎﻣﯿﻮن و ﮐﺎﻣﯿﻮﻧﺖ ﺟﻤﻊآوری و اغلب ﺑه ﺼﻮرت ﺳﻨﺘﯽ و روﺑﺎز ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺖ ﻣﺬﮐﻮر ﺟﻬﺖ دﻓﻦ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽﺷﻮﺪ.
در ﺳﺎﻟﻬﺎی اﺧﯿﺮ ﺷﻬﺮداری برای ﺗﻌﺒﯿﻪ ﺳﻄﻞ ﻫﺎی ﻣﺨﺼﻮص ﺟﻤﻊآوری ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ در ورودی ﺧﯿﺎﺑﺎﻧﻬﺎ و ﮐﻮﭼﻪ ﻫﺎی این شهر اقدام کرده است.
ﺗﺎ ﺑه حال اﻗﺪام ﻣﻨﺎﺳﺐ و اﺻﻮﻟﯽ ﺟﻬﺖ ﺗﻔﮑﯿﮏ و ﺟﺪاﺳﺎزی ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎی دارای ارزش اﻗﺘﺼﺎدی از ﻃﺮف ﺷﻬﺮداری و ﻣﺘﻮﻟﯿﺎن اﻣﺮ ﺻﻮرت ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ و ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺗﻔﮑﯿﮏ و ﺟﺪاﺳﺎزی آنها ﺑه ﺼﻮرت ﺳﻨﺘﯽ و ﻏﯿﺮ ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﺗﻮﺳﻂ اﻓﺮاد زﺑﺎﻟﻪ ﮔﺮد ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد.
در ﻣﺴﯿﺮ اﻧﺘﻘﺎل هم ﺑﻪ دﻟﯿﻞ نبود ﻧﻈﺎرت و ﭘﺎﯾﺶ ﮐﺎﻓﯽ، رﯾﺨﺖ و ﭘﺎش ﭘﺴـﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﺳﺒﮏ و ﺷﯿﺮاﺑﻪ در ﻣﻌﺎﺑﺮ و ﺣﺎﺷﯿﻪ ﺟﺎده ﻫﺎ صورت می گیرد.
ﭘﺴـﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪی ﺷﻬﺮ ﺧﺮﻣﺪره ﺑﺎ ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ ﺣﺪود ۵۰ هزار ﻧﻔﺮ ﺑه ﻄﻮر ﻣﺘﻮﺳﻂ روزاﻧﻪ ۲۵ تا ۳۰ ﺗﻦ اﻋﻼم ﺷـﺪه ﮐﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻓﺼﻠﯽ و ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﻠﯿﻤﯽ ﺑﺮ ﻣﯿﺰان ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار است.
ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﺣﻤﻞ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻟﻮدر و ﺑﻠﺪوزر دﻓﻦ ﻣﯽﺷﻮﺪ وﻟﯽ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ نبود ﺣﻔﺎظ ﻣﻨﺎﺳﺐ و درﺧﺘﮑﺎری، ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﺳﺒﮏ ﭘﺮاﮐﻨﺪه می شود و این سایت در ﻃﻮل ﺳﺎل وﺿﻌﯿﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﻧﺪارد.
در ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻮاﻗﻊ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ نبود ﻧﻈﺎرت ﻣﻨﺎﺳﺐ آﺗﺶ ﺳﻮزی در ﻣﺤﻞ اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ و ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻧﻔﻮذ ﺷﯿﺮاﺑﻪ در ﭼﺎﻫﻬﺎی ﭘﺎﯾﯿﻦ دﺳﺖ و ﺳﺎﯾﺮ ﻋﻮاﻣﻞ آﻟﻮدﮔﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﺤﻞ دﻓﻦ، ﺷﮑﻮاﺋﯿﻪای در ﻣﺮاﺟﻊ ﻗﻀﺎﯾﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻫﻤﮑﺎری و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ناﻣﻨﺎﺳﺐ اداره ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺴﮑﻮت مانده اﺳﺖ.
نکته مورد تاکید اینکه ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻬﺎی اﺑﻬﺮ، ﺧﺮﻣﺪره و ﺳﻠﻄﺎﻧﯿﻪ ﮐﻪ ﻣﻠﺰم ﺑﻪ اراﺋﻪ ﻃﺮح ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺷﻬﺮی ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑه ﺤﺎل اﻗﺪام ﻣﻮﺛﺮ و ﻣﻔﯿﺪی در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ اﻧﺠﺎم ﻧﺪاده اﻧﺪ.
ایرنا:محل دفن پسماند در شهرستان خدابنده چه مشخصاتی دارد و چه میزان پسماند در قیدار(مرکز شهرستان) تولید می شود؟
ﻣﺤﻞ دﻓﻦ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﺷﻬﺮی ﻗﯿﺪار دارای ﻣﺴﺎﺣﺘﯽ ﺣﺪود پنج ﻫﮑﺘﺎر ﺑﻮده و ﺑﯿﺶ از ۲۰ ﺳﺎل است که ﻣﻮرد ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد.
اﯾﻦ ﻣﺤﻞ ﮐﻪ در اﺑﺘﺪا و ﺣﺎﺷﯿﻪ ﻣﺴﯿﻞ واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﻬﺮداری ﻗﯿﺪار ﺗﺤﺖ ﺗﻤﻠﮏ و ﺗﺼﺮف ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻓﺎﻗﺪ ﺣﺼﺎرﮐﺸﯽ و ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﯽ و ﺳﺎﯾﺮ ﺗﺠﻬﯿﺰات ﻧﻈﺎرﺗﯽ است.
ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪی ﺷﻬﺮ ﺑه ﻮﺳﯿﻠﻪ ﮔﺎری دﺳﺘﯽ، ﻧﯿﺴﺎن، ﮐﺎﻣﯿﻮن و ﮐﺎﻣﯿﻮﻧﺖ ﺟﻤﻊآوری و اﮐﺜﺮا ﺑه ﺼﻮرت ﺳﻨﺘﯽ و روﺑﺎز ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺖ ﻣﺬﮐﻮر ﺟﻬﺖ دﻓﻦ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽﺷﻮﺪ.
در ﺳﺎﻟﻬﺎی اﺧﯿﺮ ﺷﻬﺮداری برای ﺗﻌﺒﯿﻪ ﺳﻄﻞﻫﺎی ﻣﺨﺼﻮص ﺟﻤﻊآوری ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ در ورودی ﺧﯿﺎﺑﺎﻧﻬﺎ و ﮐﻮﭼﻪ ﻫﺎ اﻗﺪام کرده اما ﺗﺎ ﺑه حال اﻗﺪام ﻣﻨﺎﺳﺐ و اﺻﻮﻟﯽ ﺟﻬﺖ ﺗﻔﮑﯿﮏ و ﺟﺪاﺳﺎزی ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎی دارای ارزش اﻗﺘﺼﺎدی از ﻃﺮف ﺷﻬﺮداری و ﻣﺘﻮﻟﯿﺎن اﻣﺮ ﺻﻮرت ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ و ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑه ﺼﻮرت ﺳـﻨﺘﯽ و ﻏﯿﺮ ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﺗﻔﮑﯿﮏ و ﺟﺪاﺳﺎزی آنها ﺗﻮﺳﻂ اﻓﺮاد زﺑﺎﻟﻪ ﮔﺮد انجام می شود.
ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪی ﺷـﻬﺮ ﻗﯿﺪار ﺑﺎ ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ ﺣﺪود ۵۰ هزار ﻧﻔﺮ ﺑه ﻄﻮر ﻣﺘﻮﺳـﻂ روزاﻧﻪ ۲۵ تا ۳۰ ﺗﻦ اﻋﻼم ﺷﺪه ﮐﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻓﺼﻠﯽ و ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﻠﯿﻤﯽ ﺑﺮ ﻣﯿﺰان ﭘﺴـﻤﺎﻧﺪ ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار است.
در این شهرستان نیز ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﺣﻤﻞ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻟﻮدر و ﺑﻠﺪوزر دﻓﻦ ﻣﯽﺷﻮﺪ وﻟﯽ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ نبود ﺣﻔﺎظ ﻣﻨﺎﺳﺐ و درﺧﺘﮑﺎری، ﭘﺴـﻤﺎﻧﺪﻫﺎی ﺳـﺒﮏ ﭘﺮاﮐﻨﺪه می شود و در ﻃﻮل ﺳﺎل وﺿﻌﯿﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﻧﺪارد.
