به گزارش ایرنا، گرچه عمری از ارتقای خراسان‌شمالی به استان نمی گذرد اما تاریخ کهن این خطه همانند کتاب قطوری است که هر فصل آن داستان‌های زیادی از حکومت‌ها و شهرها را در خود جای داده است.
این شهرها قدمتشان به چندین هزارسال قبل بر می‌گردد و امروزه تنها آثاری از آن شهرهای عظیم به جا مانده که گواهی بر قدمت این دیار است.
کهن شهر اسفراین یکی از شهرهای خراسان‌شمالی است که قدمتی چندین هزار ساله دارد و مهمترین اثر باقی مانده از آن ارگی هزار و ۲۰۰ ساله است که به آن بلقیس می گویند.
این ارگ تاریخی بارها هدف کاوش های باستان شناسی قرار گرفته و آثار زیادی از عصر ساسانی گرفته تا ایلخانی در این محل تاریخی کشف شده است به گونه ای که ساخت موزه ای را برای نمایش یافته ها در این شهرستان ضروری ساخته است.
موزه ای که سال ۸۵ کلنگ آن بر زمین خورد و قرار بود با بهره برداری از آن هم تاریخ این دیار به تصویر کشیده شود و هم گردشگری این خطه رنگ و لعابی بگیرد اما با گذشت سال ها تنها ساختمانی نیمه کاره از آن باقی ماند.
ساخت این موزه تاریخی به دلیل تزریق قطره چکانی اعتبارات روندی لاک پشتی داشت و به باور مسوولان میراث فرهنگی کمبود اعتبار و بی توجهی در سال های گذشته دلیل بر پیوستن این موزه باستان شناسی و مردم شناسی به آرشیو طرح های نیمه تمام است.
پیش از بررسی روند ساخت و آخرین وضعیت این موزه بد نیست با ضرورت ساخت موزه در این شهر تاریخی آشنا شویم.
اهمیت تاریخی کهن شهر اسفراین
یکی از کارشناسان میراث فرهنگی می گوید: شهر اسفراین سابقه تاریخی کهنی دارد و آثار برجای مانده از استقرارهای پیش از تاریخ تا دوره اسلامی در سراسر این شهر نشان از پویایی فرهنگ این خطه در تاریخ ایران زمین دارد.
۱۵۰ اثر این شهر تاریخی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است
علی مدبری می افزاید: شهر اسفراین در دوره تاریخی، به ویژه در دوره های اشکانی و ساسانی نیز همواره جزو ولایات مهم به شمار می رفته و بارها از آن در متون تاریخی و جغرافیایی نام برده شده است.
وی ادامه می دهد: شهر بلقیس نیز بقایای شهر کهن اسفراین در خراسان شمالی است که از سده های نخستین اسلام شکل گرفته و تا پایان دوره صفوی و اوایل قاجار، زندگی در آن جریان داشته و به عبارتی بیش از هزار سال تاریخ اسفراین را در دل خود جای داده است.
تاریخ اسفراین نیازمند ویترین
این کارشناس میراث فرهنگی می گوید: کاوش های باستان شناسی در شهر بلقیس از سال ۱۳۸۶ با انجام گمانه زنی برای تعیین عرصه و حریم شهر شروع شد و تا سال ۹۷ ادامه داشته است.
وی ادامه می دهد: کاوش های شهر بلقیس منجر به کشف آثار فرهنگی و هنری نفیسی شامل انواع ظروف، سکه، کوره های سفالگری، بقایای مسجد و آب انبار و آثار دیگری شده است که روی هم رفته تصویر روشنی از تاریخ این شهر باستانی را ترسیم می کنند.
تکمیل موزه اسفراین پای گردشگران را به این خطه باز می کند و با ایجاد درآمدزایی جانی دوباره به این شهر تاریخی می بخشید
مدبری خاطرنشان می کند: آثار به دست آمده از شهر بلقیس نیز تاکنون در موزه بزرگ باستان شناسی استان در بجنورد به نمایش درآمده است که برای رونق گردشگری این خطه باید موزه باستان شناشی این شهر فعال شود.
وی تصریح می کند: تاسیس موزه باستانی شناسی با توجه کاووش های متعدد باستان شناسی به ویژه در شهر تاریخی بلقیس در این منطقه بیش از پیش احساس می شود.
مدبری می گوید: ۱۵۰ اثر این شهر تاریخی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و از حیث استعدادهای گوناگون در بخش میراث فرهنگی غنی است در حالی که از یک موزه باستان شناسی و مردم شناسی محروم است.
این کارشناس میراث فرهنگی می افزاید: این در حالی است که با تکمیل موزه اسفراین می توان پای گردشگران زیادی را به این خطه باز کرد و با ایجاد درآمدزایی جانی دوباره به این شهر تاریخی بخشید.
تکمیل موزه نیازمند ۱۵۰ میلیارد ریال
مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اسفراین می گوید: تکمیل موزه باستان‌شناسی و مردم شناسی این شهر تاریخی با ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی نیازمند ۱۵۰ میلیارد ریال اعتبار است.
کلنگ ساخت این طرح در سال ۱۳۸۵ بر زمین زده شد اما تاکنون نیمه تمام مانده است
علی عابدی می افزاید: کلنگ ساخت این طرح در سال ۱۳۸۵ بر زمین زده شد اما متاسفانه به دلیل کمبود اعتبار نیمه تمام مانده است.
وی ادامه می دهد: این طرح اکنون ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و برخی تجهیزات آن از گذشته خریداری شده است.
مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اسفراین می گوید: ساخت موزه باستان شناسی و مردم شناسی اسفراین در سال ۱۳۸۵ مصوب و نقشه این طرح نیز همان زمان در ۲ طبقه با زیربنای ۹۰۰ متر تهیه شد.
عابدی می گوید: این طرح در زمینی به مساحت سه هزار و ۴۰۰ متر مربع از سال ۱۳۸۵ آغاز شده است اما به دلیل تزریق قطره چکانی اعتبارات در دولت بعدی نیز پیشرفتی نداشت.
اختصاص ۳۰ میلیارد ریال برای موزه
وی با اشاره به اختصاص ۳۰ میلیارد ریال برای تکمیل موزه، می گوید: با سفر معاون وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ۸۰ میلیارد ریال برای تقویت زیرساخت های گردشگری اسفراین اختصاص یافت.
۸۰ میلیارد ریال در سفر معاون وزیر میراث برای تقویت زیرساخت های گردشگری اسفراین اختصاص یافت
عابدی ادامه می دهد: از این میزان ۵۰ میلیارد ریال برای تقویت زیرساخت های گردشگری شهر تاریخی «بلقیس» و ۳۰ میلیارد ریال نیز برای تکمیل موزه اختصاص پیدا کرد.
عملیات ساخت موزه اسفراین در حاشیه پارک قائم این شهرستان و در زمینی به گستره سه هزار و ۴۰۰ متر و زیربنای بیش از ۹۰۰ مترمربع از سال ۱۳۸۵ آغاز شده است.
شهرستان اسفراین در جنوب شرقی استان خراسان‌شمالی واقع است و از شمال به شهرستان‌های بجنورد و شیروان، از شمال شرقی به شهرستان فاروج، از غرب به شهرستان جاجرم و از جنوب و جنوب شرقی به استان خراسان رضوی محدود می‌شود.
این شهرستان ۱۵۰ اثر تاریخی، مذهبی، گردشگری و طبیعی ثبت در فهرست ملی آثار تاریخی کشور دارد که از نظر میزان آثار ثبت ملی شده رتبه نخست خراسان‌شمالی را داراست.
