ویتکاف، مشاور غیررسمی دولت ترامپ و چهره‌ای نزدیک به سرمایه‌گذاران عرب، در ابتدا به‌عنوان واسطه‌ای مؤثر ظاهر شد، اما با تغییر مفاد توافق اولیه آتش‌بس به سود اسرائیل، به خیانت دیپلماتیک متهم شد. اکنون، در پی کشتار صدها فلسطینی و اتهام‌هایی چون فریب حماس، نام او با یکی از تاریک‌ترین فصل‌های جنگ غزه گره خورده است.
دیپلماتی با اعتبار از دست رفته
- ویتکاف در ژانویه ۲۰۲۵ طرح سه‌مرحله‌ای پایان جنگ در غزه را به اسرائیل ارائه کرد.
- این طرح شامل توقف عملیات نظامی، تبادل اسرا و آغاز بازسازی نوار غزه بود.
- این توافق با یک تماس تلفنی از واشنگتن اجرایی شد؛ اما به دلایل سیاسی ادامه نیافت.
- در اواخر فوریه، ویتکاف بدون اطلاع فلسطینی‌ها، مفاد توافق را به نفع رژیم صهیونیستی تغییر داد، امر که اعتبار او را به شدت خدشه دار کرده است.
- این توافق دستکاری شده به اسرائیل اجازه می‌دهد در هر زمان پس از آتش بس ۶۰ روزه، حملات را از سر گیرد.
خیانت در میانه مذاکرات
- پس از تغییر یک‌طرفه توافق توسط ویتکاف، حماس با حفظ موضع پیشین خود، درخواست بازگشت به متن اصلی کرد. اما واشنگتن در واکنش، به رژیم صهیونیستی اجازه داد محاصره و بمباران غزه را از سر بگیرد.
- در دوم ماه مارس سال 2025 محاصره بازگشت و در ۱۸ مارس بمباران‌ها با شدت بیشتر آغاز شد.
- تنها در روز نخست بمباران مجدد، ۴۰۰ فلسطینی به شهادت رسیدند.
- در همین مدت، آدام بوهلر نماینده آمریکا، مذاکراتی بی‌سابقه با رهبری حماس در قطر انجام داد.
- آزادی یک سرباز اسرائیلی – آمریکایی پیش از سفر منطقه‌ای ترامپ به کشورهای حوزه خلیج فارس، نتیجه این مذاکرات بود.
فریب، معامله پنهان و قتل عام مرکز توزیع کمک
- با وجود وعده ویتکاف برای ورود کمک‌های بشردوستانه در ازای آزادی اسیر آمریکایی _ اسرائیلی، نه تنها کمک‌های بشردوستانه به غزه نرسید بلکه موج جدید حملات آغاز شد.
- این امر باعث شد تا قتل‌عام فلسطینیان در محل توزیع کمک‌ها با نام «کشتار ویتکاف» شناخته شد.
اعتماد سازی گام نخست برای توافق
تارنمای العربی جدید نوشته: حماس و سایر گروه‌های فلسطینی خواهان سه تضمین هستند:
- پایان قطعی جنگ و نسل‌کشی
- خروج کامل اسرائیل از غزه
- ارسال کمک‌های بشردوستانه از سوی سازمان‌های معتبر
شاید ترامپ مانند بایدن شیفته سیاست جنگ طلبانه تل‌آویو نباشد اما حاضر به پرداخت هزینه سیاسی بالا برای مهار بنیامین نتانیاهو هم نیست.
رئیس‌جمهور آمریکا شاید مایل باشد برای توافق واقعی در غزه قدمی بردارد اما بدون بازسازی اعتماد از دست رفته این توافق صورت نخواهد گرفت. گام نخست در مسیر اعتمادسازی، توجه به خواسته‌های مشروع گروه‌های فلسطینی و تضمین سه‌گانه‌ای است که آن‌ها مطرح کرده‌اند.
