گروه دیپلماتیک – همهشری آنلاین: در حالیکه جو بایدن رئیسجمهور سابق آمریکا، بهدلیل حمایت بیقید و شرط از رژیم صهیونیستی در نسلکشی غزه با انتقاداتی شدید روبرو بود، دونالد ترامپ رئیسجمهور فعلی آمریکا، در سفر اخیرش به خاورمیانه، بدون توقف در سرزمینهای اشغالی نشان داد که اولویت اولش همکاریهای اقتصادی به کشورهای حوزه خلیج فارس است.
تارنمای خبری تحلیلی vox نوشته که ترامپ با نرفتن به اسرائیل (اراضی اشغالی) عملا از ورود مستقیم به بحرانهای اسرائیل پرهیز کرد. در این میان، هرچند ترامپ مدعی است این سفر «برای اسرائیل بسیار خوب» بوده اما بسیاری معتقدند رفتار او از سردی دو طرف و فاصله گرفتن از تلآویو حکایت دارد. در گزارش وکس آمده است:
ترامپ در تضاد با گذشته خود؟
- ترامپ در دوره اول ریاستجمهوریاش از اصلیترین متحدان رژیم صهیونیستی بهشمار میرفت.
- انتقال سفارت آمریکا به بیت المقدس، بهرسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر جولان، خروج از برجام، و آغاز توافقات ابراهیم از جمله اقدامات شاخص او بودند.
- این روابط نزدیک، بار دیگر امیدها را در تلآویو به اتحاد استراتژیک با ترامپ زنده کرده بود.
- اما اکنون، موضعگیریهای جدید ترامپ – از جمله تعاملات مستقل با دشمنان اسرائیل – نشان میدهد که این روابط وارد مرحلهای متفاوت شده است.
مذاکره با دشمنان تلآویو
- یکی از تغییرات قابلتوجه، گفتوگوهای مستقیم نمایندگان ترامپ با حماس برای آزادی اسرای آمریکایی است؛ مذاکراتی که بدون اطلاع تلآویو انجام شد و در نهایت به آزادی یکی از اسرا منتهی شد.
- همچنین گزارشهایی منتشر شده مبنیبر آمادگی تیم ترامپ برای مذاکره مستقیم با ایران بر سر برنامه هستهای، حرکتی که خشم مقامات اسرائیلی را در پی داشته است. (گرچه تهران همواره مذاکرات مستقیم را رد کرده است)
- توقف حملات آمریکا به یمن نیز بدون هماهنگی با تلآویو انجام شده؛ اقدامی که ترامپ با ادعای دریافت تضمینهایی درباره توقف حملات به کشتیهای آمریکایی توجیه کرده است، بیآنکه اشارهای به تهدیدهای یمن علیه اسرائیل کند.
تغییر در سیاست خارجی جمهوریخواهان
- این چرخش فقط به شخص ترامپ مربوط نیست، بلکه نشاندهنده تحولی گستردهتر در سیاست خارجی حزب جمهوریخواه است.
- جریان نوظهوری در حزب جمهوریخواه موسوم به «بازدارندگان» در حال قدرتگیری است؛ جریانی که به کاهش حضور نظامی آمریکا در خاورمیانه و اولویتدادن به منافع داخلی تاکید دارد.
- در همین راستا، جیدی ونس، معاون ترامپ، نیز اعلام کرده که آمریکا نباید به خاطر تلآویو وارد جنگ احتمالی با ایران شود.
تمرکز بر خلیج فارس
- ترامپ در این مسیر، عربستان سعودی و امارات را بهعنوان شرکای اصلی خود در منطقه انتخاب کرده است، کشورهایی که رابطه حسنهای با تهران دارند و به دنبال پایان درگیری در یمن هستند.
- تحلیلگران میگویند، تمرکز ترامپ بر پروژههای اقتصادی، نظامی و حتی منافع شخصی در این کشورهاست و نه بر تلآویو.
- تیم ترامپ همچنین اعلام کرده که دیگر عادیسازی روابط میان ریاض و تلآویو را پیششرط همکاریهای امنیتی با ریاض نمیداند؛ تغییری که بهنوعی فاصلهگرفتن از سیاستهای قبلی در چارچوب توافقات ابراهیم محسوب میشود.
تغییر راهبرد یا تاکتیک؟
- دوری ترامپ از اسرائیل (رژیم صهیونیستی) چه ناشی از تغییر استراتژیک باشد، چه تاکتیک انتخاباتی نشانهای از بازتعریف روابط واشنگتن با تلآویو است.
- نه حمایتهای بی قید وشرط بایدن و نه شانه خالی کردن ترامپ از مدیریت این فاجعه نتوانسته بحران غزه را کنترل کند.
تارنمای وکس نوشته: بهنظر میرسد رابطهای که برای دههها بر مبنای حمایت بیقید و شرط آمریکا از اسرائیل استوار بود، اکنون به نقطهای رسیده که باید بازنگری شود؛ رابطهای که دیگر از قطعیت گذشته برخوردار نیست.