تصور اینکه از بالای درخت صدای بوق خودرو بیاید و یا صدایی در گرمای تابستان بگوید «هوا سرده، سرده» عجیب است ولی این کاری است که از مرغهای مینا برمیآید. مرغهای مینا با هوش و تواناییشان در تقلید صدا میتوانند انسان را سر کار بگذارند. همین باعث شده عدهای رو به قاچاق این گونه از طبیعت بیاورند. در روزهای اخیر دو محموله از متخلفان در نیشابور( ۳۶۰۰ قطعه) و در بجنورد (۴۰۰قطعه) جوجه مینا کشف شد.
بازگشت به زیستگاه
محمدرضا شرفی نسب، سرپرست یگان حفاظت محیطزیست کشور با اعلام این خبر گفت: بر اساس گزارش رسیده از شهروندان مبنی بر نگهداری جوجه مینا در منزل شخصی در نیشابور، ماموران یگان حفاظت محیط زیست طی هماهنگی با مقام قضایی و اخذ دستور و همراهی و همکاری کارکنان فراجا از محل مورد نظر، ۳۶۰۰ قطعه جوجه گونه پرنده مینا کشف و پرونده متخلف برایسیر مراحل قانونی به مرجع قضایی تحویل شد. پرندگان کشف شده به منظور بررسی تخصصی به مراکز نگهداری مجاز تحویل داده تا پس از بررسی در زیستگاه طبیعی این گونه رها سازی شوند. همچنین یگان حفاظت استان خراسان شمالی، متوجه شخصی که اقدام به جمع آوری جوجه مرغ مینا میکرد، شدند. این فرد نیز در حین قاچاق ۴۰۰ قطعه جوجه مرغ مینا به شهرهای تهران و کرج در بجنورد دستگیر شد.
سن، جنسیت، زیبایی ظاهری و رنگ پرها، تغذیه، توانایی سخنگویی و … روی قیمت نهایی مرغ مینا تاثیر می گذارد و همین باعث میشود پرندهها از وقتی جوجه هستند از لانه جدا شوند در بازار بین ۱۰۰ هزار تا ۱۵ میلیون تومان به فروش برسند. اشتیاق برای اهلیکردن این حیوان باعث شده که تجارت و قاچاق آن فراگیر باشد در حالی که حذف این گونه از طبیعت میتواند نظم اکوسیستم را برهم زند.
مرغ مینا از خانواده سارها و بومی شبهقاره هند است ولی بهواسطه قاچاق، نگهداری خانگی و فرار از قفس سر از ایران درآورده است و در برخی مناطق بهصورت جمعیتهای پایدار مشاهده میشود. این پرنده به دلیل توان بالای سازگاری، رژیم غذایی همهچیزخوار، و رفتارهای اجتماعی پیچیده در اکوسیستمهای جدید قابلیت گسترش سریع دارد و در برخی مناطق جهان بهعنوان گونهای مهاجم شناخته میشود.
این گونه با تغذیه از حشرات، کرمها و حتی لاشهها در تنظیم جمعیت برخی بیمهرگان و پاکسازی محیط نقش دارد. همچنین از طریق تغذیه از میوهها و دانهها به پراکنش بذر و پویایی اکوسیستم کمک میکند.
پاسخ به این سوال که آیا این گونه در ایران مهاجم است، بستگی به منطقه و میزان گسترش آن دارد. سازمان حفاظت محیط زیست هنوز مرغ مینا را رسماً در فهرست گونههای مهاجم طبقهبندی نکرده، اما شواهد میدانی و تجربیات بینالمللی حاکی از آن است که در صورت گسترش بیشتر، این پرنده میتواند تهدیدی جدی برای پرندگان بومی باشد. در کشورهایی مانند استرالیا، نیوزیلند و آفریقای جنوبی، مرغ مینا بهعنوان یکی از خطرناکترین گونههای مهاجم پرنده شناخته شده است، زیرا با گونههای بومی برای لانهسازی رقابت میکند، جوجههای پرندگان دیگر را از لانه بیرون میاندازد و با گونههای بومی بر سر منابع غذایی درگیر میشود.