همشهری آنلاین:با پایان یافتن دوره سرپرستی اتابک نادری در ادارهکل هنرهای نمایشی، در حال حاضر این مرکز که زمانی تلاش شد سازمان هنرهای نمایشی باشد، بدون مدیرکل و حتی سرپرست رسمی اداره میشود. بعد از انتصاب نادره رضایی بهعنوان معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، از نخستین نهادهایی که دستخوش تحول شد، همین ادارهکل بود. حمید نیلی در آستانه برگزاری چهلوسومین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر از سمت خود کنار رفت و پس از آن اتابک نادری با حکم سرپرستی، مسئولیت موقت اداره این مجموعه را بر عهده گرفت. چندین گزینه برای مدیریت مرکز هنرهای نمایشی مطرح شده، سعید اسدی، مدیر پیشین مجموعه تئاتر شهر و از چهرههای باسابقه و شناختهشده در حوزه مدیریت فرهنگی، بهعنوان گزینه نهایی برای تصدی مدیریت ادارهکل هنرهای نمایشی معرفی شده و بر اساس برخی شنیدهها، از هفته آینده بهصورت رسمی فعالیت خود را در این سمت آغاز خواهد کرد.
در طول سال ۱۴۰۳، ادارهکل هنرهای نمایشی بدون مدیرکل رسمی به کار خود ادامه داد و همزمان گمانهزنیهایی درباره انتخاب مدیر جدید مطرح بود. مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در مقاطع مختلف اعلام کردند که چند گزینه برای این سمت در حال بررسی هستند و فرایند دریافت استعلامهای لازم در جریان است. اکنون با آغاز سال ۱۴۰۴ و پایان دوره سرپرستی نادری، تعیین تکلیف وضعیت مدیریتی ادارهکل هنرهای نمایشی یکی از مهمترین موضوعاتی است که جامعه تئاتری کشور آن را دنبال میکند.
طبق گزارشهای منتشرشده و منابع غیررسمی، در صورت تأیید این انتصاب، پرسش مهم پیش روی جامعه تئاتری کشور این است که سیاستها و برنامههای مدیر جدید برای ایجاد ثبات مدیریتی، توسعه زیرساختها، حمایت از هنرمندان و بازسازی اعتماد میان بدنه تئاتر و نهاد متولی آن چه خواهد بود. تغییرات پیاپی در سطح مدیریت ادارهکل هنرهای نمایشی در سالهای گذشته، نشانهای از نبود ثبات در سیاستگذاری و اجرای برنامهها در این حوزه بوده است؛ مسئلهای که موجب سردرگمی اهالی تئاتر و کند شدن روند توسعه و پویایی این هنر در کشور شده است. اکنون انتظار میرود با تعیین مدیریت جدید، این مسیر با شفافیت و انسجام بیشتری دنبال شود.
مرکز هنرهای نمایشی که از دهه ۸۰ به عنوان اداره کل هنرهای نمایشی در چارت اداری وزارت ارشاد شناخته میشود، در دورههای گوناگون، مدیریتهای مختلفی را تجربه کرده که برخی از آنان حدود ۷ سال و بعضی دیگر کمتر از یک سال در این اداره، مدیریت کردهاند.
طاها عبدخدایی اولین مدیری است که بعد از انقلاب به این اداره آمد و بعد از راهاندازی جشنواره تئاتر فجر، همزمان دبیری این جشنواره را نیز بر عهده گرفت. به نظر میرسد او یکی از طولانیترین دورههای مدیریت را داشته است.
بعد از او علی منتظری دیگر مدیری است که بر این مسند جای گرفته و با گذشته دهههای متمادی، همچنان نزد اهالی تئاتر، مدیر محبوبی است. منتظری از سال ۶۵ تا ۷۲ مدیریت تئاتر کشور را بر عهده داشته و یکی از مدیرانی است که دوره مدیریت طولانی را در این سمت بر عهده داشته است. او نیز همزمان دبیری جشنوارههای فجر را عهدهدار بوده است. او که دومین مدیر تئاتر در سالهای بعد از انقلاب بود، تلاش کرد هنرمندانی را که در سالهای بعد از انقلاب از تئاتر کنار گذاشته شده بودند، بار دیگر به صحنه بازگرداند.
اما مهدی مسعودشاهی دیگر مدیری است که بعد از منتظری، تصدی تئاتر کشور را بر عهده گرفته است. مسعودشاهی برخلاف منتظری که بعد از رفتنش از اداره کل هنرهای نمایشی، به رشته تحصیلی خودش یعنی علوم آزمایشگاهی بازگشت و دیگر مسئولیتی در امور هنری بر عهده نگرفت، در سالهای بعد مدیریت مرکز رودکی و نهادهایی از این دست را نیز بر عهده داشته است.
رحیم تجلی برزگر دیگر مدیری است که بر صندلی ریاست مرکز هنرهای نمایشی تکیه زده و جالب است که نام او به ندرت در محافل تئاتری شنیده میشود و دوره مدیریت او یکی از گمنامترین دورههای مدیریت تئاتر کشور است.
اما با روی کار آمدن دولت اصلاحات، حسین سلیمی دیگر مدیری است که مسئولیت تئاتر کشور را بر عهده گرفته و از دوران مدیریت او به عنوان یکی از دورههای پرفروغ یاد میشود.
دوره دوم اصلاحات هم با مدیریت مجید شریفخدایی همراه شده که او نیز تا سال ۸۳ در این سمت باقی بود و در دوره او روابط تئاتر کشور با دیگر کشورهای جهان گسترش پیدا کرد و شاید این دوره را از نظر روابط بینالملل بتوان بهترین دوره مدیریت تئاتر برشمرد. در آخرین سال دولت اصلاحات، خسرو نشان به مدت نه چندان طولانی مدیریت تئاتر کشور را عهدهدار شد. در دوره او مرکز هنرهای نمایشی به اداره کل تبدیل شد.
با روی کار آمدن دولت محمود احمدی نژاد، حسین پارسایی بر صندلی مدیریت تئاتر کشور تکیه زد که او نیز مدیریتی طولانی را تجربه کرد. پارسایی پیش از آن مدیریت مجموعه تئاتر شهر را در دوره خسرو نشان عهدهدار بود.
اما حسین مسافر آستانه دیگر چهره نام آشنای تئاتر مدیری بود که بعد از پارسایی به مدت کوتاهی بر صندلی ریاست اداره کل هنرهای نمایشی تکیه زد و مدتی نه چندان طولانی در این سمت باقی ماند.
در آخرین سال دولت دوم احمدی نژاد، قادر آشنا به مدت کوتاهی جایگزین حسین مسافر آستانه شد و در این دوره کوتاه، عملکرد نسبتا قابل قبولی از خود بر جای گذاشت.
با شروع به کار دولت حسن روحانی و در شرایطی که جامعه هنری خواستار تغییر بود، حسین طاهری که بیشتر چهرهای تلویزیونی به شمار میآمد، بر صندلی مدیریت تئاتر نشست اما دوره مدیریت او نیز دوام چندانی نداشت تا اینکه مهدی شفیعی که پیشتر به عنوان معاون در مرکز هنرهای نمایشی مشغول به کار بود، مدیریت تئاتر را بر عهده گرفت و با وجود جوانیاش، توانست رضایت نسبی جامعه تئاتری را جلب کند.
پس از او شهرام کرمی که پیش از آن به عنوان مدیر تئاتر شهرداری فعال بود، مدیریت اداره کل هنرهای نمایشی بر عهده گرفت که مدیریت او نیز چندان طولانیمدت نبود و بعد از آن در اتفاقی کمسابقه، قادر آشنا بعد از چند سال دوباره مدیر تئاتر شد و این بار نیز دروه حضورش طولانی نبود.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، کاظم نظری به عنوان مدیر تئاتر کشور حکم گرفت و دو سال در این سمت باقی ماند تا اینکه در۱۷ اردیبهشت ماه امسال با اداره کل هنرهای نمایشی خداحافظی کرد و صندلی مدیریت آن را به حمید نیلی سپرد.
حمید نیلی نیز که پیشتر به عنوان مدیر تماشاخانه ایرانشهر و مدیریتهای دیگری از جمله انجمن هنرهای نمایشی و ... سابقه مدیریت در تئاتر را داشت، حدود ۸ ماه در این سمت باقی ماند. او بعد از دریافت حکم مدیریتی خود، به صورت همزمان مدیریت مجموعه تئاتر شهر را نیز بر عهده گرفت.